Nỗi ám ảnh của người dân khu Đông TPHCM

Điệp khúc vá đường

Những ngày đầu tháng 11, tại một số tuyến đường được xem là huyết mạch ở khu Đông TPHCM, như: Đồng Văn Cống, Nguyễn Thị Định và trục Võ Chí Công... vốn là khu vực tập trung lượng xe container thuộc hàng lớn nhất thành phố, và thực tế cho thấy tình trạng xuống cấp, hư hại, lấn chiếm lòng lề đường đang diễn ra ở mức đáng báo động.

Con đường Đồng Văn Cống vừa được "khoác áo mới" với kinh phí lên đến hàng chục tỷ đồng từ ngân sách thành phố. Thế nhưng, chỉ cần quan sát vài phút cũng dễ dàng thấy rõ sức ép khổng lồ mà tuyến đường này đang phải chịu đựng. Dòng container nối tiếp container ì ạch trườn qua đoạn đường như muốn phá nát lớp nhựa mới. Dù vừa làm lại, nhiều vị trí đã có dấu hiệu bong tróc, đặc biệt là khu vực gần giao lộ Nguyễn Thị Định - Võ Chí Công, nơi container thường dừng chờ tín hiệu. Người dân sống lâu năm trên đường Đồng Văn Cống, chia sẻ: "Chúng tôi rất vui mừng khi đường được nâng cấp, nhưng niềm vui không biết được bao lâu. Tình trạng container ra vào khu Cảng Cát Lái gây ra khói bụi khi trời nắng, lầy lội khi trời mưa thật đáng sợ".

Vấn đề đặt ra không chỉ là chuyện mặt đường đang đứng trước nguy cơ nhanh chóng xấu đi. Điều đáng nói hơn là tần suất của xe container ngày càng dày đặc, vào giờ cao điểm gần như chiếm trọn con đường. Đường mới có thể chịu được bao lâu? Nếu lưu lượng và tải trọng vẫn duy trì như hiện nay thì chuyện hư hại chỉ còn là vấn đề thời gian. Sự đầu tư vào hạ tầng sẽ liên tục bị bào mòn bởi bài toán quá tải.

Những hàng xe tải lớn nối đuôi nhau trên đường Đồng Văn Cống

Cách đó không xa, trên tuyến đường Nguyễn Thị Định, một vấn đề nhức nhối khác đang diễn ra khiến người dân vô cùng bức xúc. Hàng loạt ống cống khổng lồ với đường kính hơn 1 mét được đặt chiếm dụng gần hết vỉa hè, biến không gian dành cho người đi bộ thành "bãi tập kết" công trường. Tình trạng này đặc biệt nguy hiểm đối với người già, trẻ em và người khuyết tật khi họ buộc phải xuống lòng đường để di chuyển, đối mặt với dòng xe cộ luôn đông đúc và phức tạp.

Một người dân sống gần khu vực này, than thở: "Mỗi lần đi chợ là một lần vất vả. Vỉa hè đã bị các ống cống chiếm hết chỗ, tôi đành phải đi dưới lòng đường. Tình trạng này kéo dài đã nhiều tháng mà không thấy ai xử lý, kiến nghị của người dân không được giải quyết thỏa đáng".

Đối với tình trạng ống cống chiếm dụng vỉa hè trên đường Nguyễn Thị Định, theo các chuyên gia xây dựng cho rằng: "Việc thi công các công trình hạ tầng kỹ thuật cần được lập kế hoạch đồng bộ, không thể vì một dự án mà làm ảnh hưởng đến an toàn của người dân. Các đơn vị thi công phải có phương án bố trí hợp lý và khẩn trương hoàn trả mặt bằng sau khi hoàn thành công việc".

Di chuyển qua tuyến đường Võ Chí Công, vốn được xem là "vùng đỏ” của các điểm nghẽn giao thông, mặt đường gồ ghề, nhiều đoạn bị chắp vá liên tục. Xe container chen giữa xe máy, xe tải nhỏ. Tiếng phanh gắt, tiếng động cơ gầm rú, tiếng gõ kim loại từ các thùng hàng tạo thành một bầu không khí căng thẳng đến nghẹt thở. Người dân sống quanh khu vực này cho biết, họ đã quen với rung chấn mỗi khi một đoàn container chạy ngang.

Ám ảnh những dòng xe tải lớn

Dọc hai bên đường Võ Chí Công nhiều khu vực tập kết container không có bảng hiệu, không tên công ty, không bất kỳ thông tin quản lý nào. Tất cả chỉ như những bãi đất trống hoặc kho bãi, nơi xe container ra vào tấp nập. Một số khu vực có hàng loạt rơ-moóc xếp chồng, nhiều tài xế nằm nghỉ trong cabin, có xe tắt máy nằm yên hàng giờ. Không ai biết những bãi đậu này có giấy phép hay không, ai là người quản lý và hoạt động của họ nằm trong khung pháp lý nào.

Những bãi xe tự phát tại khu Đông

Câu hỏi được đặt ra là liệu các tụ điểm đậu container không bảng hiệu này có hợp pháp hay không? Việc một khu vực trở thành điểm tập kết xe có tải trọng lớn như vậy đáng lẽ phải tuân thủ quy định về an toàn giao thông, phòng cháy chữa cháy, bảo vệ môi trường và quy hoạch đô thị. Thực tế quan sát cho thấy, phần lớn những bãi đỗ này đều vận hành trong tình trạng "vô danh". Không rào chắn, không bãi giữ xe đúng tiêu chuẩn, và cũng không thể hiểu cơ quan nào sẽ đứng ra chịu trách nhiệm khi xảy ra sự cố. Sự tồn tại của những điểm tập kết không rõ nguồn gốc này chính là một trong những nguyên nhân lớn dẫn đến việc đường sá phía Đông liên tục xuống cấp. Xe container từ các bãi này liên tục di chuyển ra đường lớn, xoay trở, quẹo đầu, dừng đỗ không đúng quy định. Những tuyến đường như Đồng Văn Cống, Võ Chí Công vốn không phải được thiết kế để chịu mật độ quá lớn như vậy, nên việc hư hại trở thành chuyện tất yếu.

Trước tình trạng này, người dân khu vực đã nhiều lần phản ánh đến các cơ quan chức năng nhưng cho đến nay vẫn chưa có giải pháp triệt để. Sự chậm trễ trong xử lý không chỉ gây bức xúc trong dư luận mà còn đặt ra câu hỏi về trách nhiệm của các đơn vị quản lý.

Ông N.V.T, một người dân phường Thạnh Mỹ Lợi, bức xúc nói: "Chúng tôi đã nhiều lần phản ánh về tình trạng này lên các cấp chính quyền địa phương. Tuy nhiên, việc xử lý thì chưa thấy, trong khi nguy cơ tai nạn giao thông thì ngày càng rõ rệt. Chúng tôi tự hỏi, liệu phải đợi đến khi có tai nạn thương tâm xảy ra thì các cơ quan chức năng mới vào cuộc?".

Ống cống chất đầy vỉa hè đường Nguyễn Thị Định

Phía chính quyền địa phương cho biết: "Chúng tôi đã ghi nhận các ý kiến của người dân và đã có văn bản báo cáo. Tuy nhiên, việc xử lý các vấn đề này cần có thời gian và sự phối hợp của nhiều đơn vị, đặc biệt là các đơn vị thi công và quản lý hạ tầng kỹ thuật".

Để giải quyết dứt điểm tình trạng này, cần có sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền thành phố với các giải pháp đồng bộ. Thành lập ngay đoàn kiểm tra liên ngành để làm rõ nguyên nhân và trách nhiệm thuộc về ai. Cần công khai minh bạch kết quả kiểm tra và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm. Yêu cầu các đơn vị thi công khẩn trương di dời hệ thống ống cống trên vỉa hè đường Nguyễn Thị Định, khôi phục không gian an toàn cho người đi bộ. Áp dụng chế tài đủ mạnh đối với các đơn vị chây ì, thiếu trách nhiệm.

Khi những con đường mới sửa với ngân sách hàng chục tỷ đồng nhanh chóng xuống cấp bởi các container quá tải và vỉa hè không gian công cộng của người dân tiếp tục bị "bức tử" bởi các công trình ngầm vô tội vạ, niềm tin của người dân vào quản lý của chính quyền đang dần bào mòn. Đã đến lúc thành phố cần những giải pháp mạnh mẽ và quyết liệt hơn để bảo vệ tài sản công và bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân. Một thành phố văn minh, hiện đại không thể tồn tại những con đường xuống cấp và vỉa hè bị "chiếm dụng" bởi những công trình. Bài toán đặt ra không chỉ là sửa chữa những con đường hỏng hay di dời những ống cống lấn chiếm, mà quan trọng hơn là khôi phục niềm tin của người dân vào trách nhiệm và năng lực quản lý của các cơ quan chức năng.