Từ lá đơn tình nguyện đến những ngày “ba cùng” với dân
Năm 2018, khi Bộ Công an triển khai chủ trương đưa lực lượng chính quy về cơ sở, đồng chí Y Yến là một trong những cán bộ đầu tiên tình nguyện viết đơn. Sau đó, chị được phân công giữ chức vụ Phó Trưởng Công an xã Đăk Mar, tỉnh Kon Tum (cũ, nay là xã Đăk Mar, tỉnh Quảng Ngãi). Lúc đó, nhiều đồng nghiệp ngạc nhiên, có người bảo: “Phụ nữ mà về xã thì vất vả trăm bề!”. Nhưng chị chỉ mỉm cười: “Tôi muốn về cơ sở để được gần dân, giúp dân thật sự.”
Quyết định ấy khiến chị trở thành một trong những nữ Phó Trưởng Công an xã chính quy đầu tiên trong cả nước, một dấu mốc quan trọng, mở đầu cho hành trình không hề dễ dàng phía trước.
Thiếu tá Y Yến đi khắp các thôn làng, nói chuyện, vận động, giúp người dân làm giấy tờ, giải quyết những việc nhỏ nhặt nhất.
Ngày chị đặt chân đến xã Đăk Mar, trời nắng như đổ lửa. Con đường vào làng gập ghềnh, có đoạn phải băng qua suối, có đoạn chỉ đủ lối cho xe máy len lỏi giữa những rẫy cà phê và nương bắp. Địa bàn rộng, dân cư đông, đời sống còn nhiều thiếu thốn. Một nữ cán bộ trẻ nhận nhiệm vụ chỉ huy ở nơi khó khăn ấy với chị, đó không phải thử thách, mà là trách nhiệm.
Thời điểm đó, Công an xã Đăk Mar chỉ có năm cán bộ. Mỗi người phụ trách nhiều phần việc, từ tiếp dân, xử lý hành chính, tuần tra kiểm soát, đến điều tra, hòa giải. Có đêm, tổ công tác vừa đi tuần về, chị lại thức trắng soạn báo cáo, xử lý hồ sơ. Công việc chồng chất, áp lực nặng nề, nhưng chị vẫn giữ tác phong chỉn chu, cẩn trọng, điềm tĩnh trong mọi tình huống. Nhiều đêm, giữa núi rừng tĩnh lặng, ánh đèn phòng trực vẫn hắt ra ô cửa sổ nhỏ, người nữ Phó Trưởng Công an xã đang tỉ mỉ rà từng dòng biên bản, từng bản tường trình của người dân.
Điều khiến chị trăn trở nhất những ngày đầu không phải là công việc, mà là cách để người dân tin mình. Một bộ phận bà con còn e dè, chưa quen với cán bộ chính quy, nhiều người thậm chí tránh mặt khi thấy bóng áo xanh. Y Yến chọn cách “ba cùng” cùng ăn, cùng ở, cùng làm với dân. Chị đi khắp các thôn làng, nói chuyện, vận động, giúp người dân làm giấy tờ, giải quyết những việc nhỏ nhặt nhất. Có lần, chị xuống tận nhà chỉ để hướng dẫn một gia đình người Xơ Đăng kê khai giấy khai sinh cho con. Khi người mẹ cầm tờ giấy trên tay, rưng rưng xúc động cảm ơn.
“Công việc ở cơ sở không chỉ là giữ trật tự, mà còn là chỗ dựa của người dân. Người dân có thể chưa hiểu luật, nhưng họ cảm được tấm lòng. Khi thấy Công an không xa cách, họ sẽ mở lòng lắng nghe. Mỗi khi giúp được một gia đình, hay thấy một vụ mâu thuẫn được hóa giải, tôi thấy hạnh phúc như chính việc của nhà mình", chị chia sẻ.
Từ khi nhận nhiệm vụ chỉ huy ở các xã vùng khó khăn - với chị đó không phải thử thách, mà là trách nhiệm.
Những tháng đầu về xã, chị phải đối mặt với không ít khó khăn. Thói quen “phép vua thua lệ làng” vẫn còn, nhiều người chưa quen với cách làm việc công minh của Công an chính quy. Y Yến chọn cách mềm mỏng mà kiên quyết, xử lý vi phạm theo pháp luật, nhưng luôn giải thích rõ ràng, thuyết phục để dân hiểu. Dần dần, người dân tin tưởng, yêu quý, gọi chị bằng cái tên thân mật “chị Công an Yến”. Những khi xuống làng, chị luôn được đón tiếp nồng hậu. Có cụ già còn tặng chị quả bí, con gà, như để gửi gắm tình cảm chân thành.
Bản lĩnh người nữ chỉ huy giữa đại ngàn Tây Nguyên
Không chỉ giỏi vận động, chị còn là người chỉ huy bản lĩnh trên trận tuyến. Một trong những vụ việc đáng nhớ nhất là đêm mật phục trong rẫy cà phê, nơi tổ công tác phát hiện nhóm thanh niên sử dụng trái phép chất ma túy. Giữa bóng tối, sương lạnh, chị trực tiếp chỉ huy vây bắt. Khi đối tượng manh động rút dao chống trả, chị vẫn bình tĩnh chỉ đạo bao vây, khống chế, đảm bảo an toàn cho anh em. Chuyên án thành công, củng cố niềm tin của người dân vào lực lượng Công an chính quy.
Một vụ khác, tin báo khẩn từ thôn cho hay có hai nhóm thanh niên đang tụ tập chuẩn bị “hỗn chiến”. Khi chị cùng tổ công tác đến nơi, hàng chục người hò hét, lăm lăm hung khí. Chị bước lên, dõng dạc quát: “Bỏ hết xuống, ngồi im!”. Đồng thời, chị vận động, giải thích, tách từng nhóm ra. Bằng sự cứng rắn mà mềm mỏng, chị đã hóa giải tình huống nguy hiểm trong gang tấc.
Đồng chí Y Yến những ngày đầu về nhận nhiệm vụ Phó trưởng Công an xã.
Không chỉ dừng lại ở đấu tranh trực diện, chị còn đặc biệt chú trọng đến công tác phòng ngừa, cảm hóa. Nhiều thanh niên từng vi phạm sau khi gặp chị đã thay đổi, trở lại con đường lương thiện. Chị tìm đến tận nhà, lắng nghe, rồi tìm việc làm giúp họ.
Trưởng thôn A Đuh của Kon Pông Hbrơ, xã Đăk Mar chia sẻ: “Cô Y Yến gần dân lắm, cái gì cũng lo cho bà con. Có lần, nghe tin thanh niên trong thôn chuẩn bị gây gổ, cô chạy xe máy hơn chục cây số xuống hòa giải ngay trong đêm. Lúc thì cứng rắn, lúc lại nhẹ nhàng, ai cũng nghe. Với dân, cô không xa cách, mà như người thân trong nhà.”
Sau gần hai năm công tác ở Đăk Mar, Y Yến được điều động về Đăk Pxi – địa bàn vùng sâu, nơi đa số là người Xơ Đăng. Đường sá khó đi, tiếng Kinh chưa phổ biến, mọi công việc càng thêm vất vả. Chị dành thời đến từng nhà, tìm hiểu phong tục để dễ gần gũi dân hơn. Dần dần, bà con không còn e ngại khi thấy Công an đến nhà, mà xem chị như người con của làng. Chính từ sự gần gũi đó, nhiều vụ việc phức tạp được giải quyết ngay từ cơ sở, không để phát sinh điểm nóng.
Khi được hỏi về điều tự hào nhất trong suốt hành trình ấy, chị chỉ nói ngắn gọn: “Là mỗi lần xuống dân, người ta mừng khi thấy mình tới. Là lúc bà con tin rằng, Công an đến là để giúp.”
Đại tá Trần Thị Thu Phước, Phó Bí thư Đảng uỷ, Phó Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ngãi, đánh giá: “Đồng chí Y Yến là cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, tận tụy với công việc và gắn bó mật thiết với nhân dân. Trong thời gian công tác tại Đăk Mar, đồng chí đã thể hiện sự mưu trí, kiên quyết trong đấu tranh trấn áp tội phạm, đồng thời khéo léo trong công tác dân vận, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân vào lực lượng Công an nhân dân.”
Thiếu tá Y Yến mưu trí, kiên quyết trong đấu tranh trấn áp tội phạm, đồng thời khéo léo trong công tác dân vận.
Sau sáp nhập đơn vị hành chính, chị chuyển đơn vị làm Phó Trưởng Công an xã Đăk Hà, tuy nhiên người dân Đăk Mar vẫn thường gọi điện hỏi thăm, gửi chút quà quê mộc mạc. Có lần, một cụ già tìm đến trụ sở, đưa cho chị mấy quả mướp: “Nhà không có gì, biếu cô ít quả, gọi là tấm lòng.” Những món quà giản dị ấy khiến chị rưng rưng, vì hơn tất cả, đó là sự tin yêu của nhân dân.
Đăk Mar hôm nay đã khác xưa. Những con đường bê tông phẳng phiu len qua từng buôn làng, ánh đèn rực sáng nơi sân nhà rông mỗi đêm hội. Bình yên ấy có phần công sức không nhỏ của người nữ Công an từng đi qua những mùa mưa gió. Trong căn phòng làm việc của chị có những tấm ảnh chụp với bà con, những lá thư viết bằng chữ run run: “Cảm ơn cô Y Yến vì đã giúp dân làng.” Với chị, đó là động lực để tiếp tục bước đi.
Giữa nhịp sống đổi thay từng ngày, câu chuyện về người nữ Công an ấy vẫn như dấu lặng đẹp trong bản hùng ca của lực lượng Công an nhân dân, những con người thầm lặng, dấn thân nơi gian khó, mang lại bình yên cho Tổ quốc. Thiếu tá Y Yến - “bông hồng thép” nơi đại ngàn đã góp một phần nhỏ nhưng trọn vẹn vào hành trình ấy, bằng lòng can đảm, sự tận tụy và trái tim nhân hậu của mình.
Trịnh Quang Thành - Chí Dũng