Tổng thống Mỹ tái khẳng định ý tưởng muốn sáp nhập Greenland khiến Đan Mạch nổi giận

Theo đó, Tổng thống Trump đã bổ nhiệm Thống đốc bang Louisiana - Jeff Landry vào hôm 21/12 làm đặc phái viên của mình tại đảo Greenland. Động thái này đã gây ra làn sóng chỉ trích mới từ Đan Mạch và chính quyền đảo Greenland về sự quan tâm của Washington đối với hòn đảo giàu khoáng sản ở Bắc Cực này.

Ông chủ Nhà Trắng đã nhiều lần ủng hộ việc Greenland, hiện đang là một lãnh thổ tự trị của Đan Mạch, trở thành một phần của Mỹ viện dẫn tầm quan trọng chiến lược và nguồn tài nguyên khoáng sản của nó.

Ông Landry, người nhậm chức thống đốc vào tháng 1/2024, công khai ủng hộ ý tưởng này. "Chúng ta cần Greenland vì an ninh quốc gia, không phải vì khoáng sản... Nếu bạn nhìn vào Greenland, nhìn dọc theo bờ biển, bạn sẽ thấy tàu Nga và Trung Quốc ở khắp mọi nơi. Chúng ta cần nó vì an ninh quốc gia. Chúng ta phải có nó" – Tổng thống Trump nói với các phóng viên ở Palm Beach, bang Florida. 

Lãnh sự quán Mỹ ở Nuuk, Greenland - Ảnh: Reuters

Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen và Thủ tướng Greenland Jens-Frederik Nielsen trước đó đã ra tuyên bố chung rằng Greenland thuộc về người dân Greenland. "Bạn không thể sáp nhập một quốc gia khác. Ngay cả với lý lẽ về an ninh quốc tế cũng không thể" – cả hai tuyên bố. "Greenland thuộc về người dân Greenland và Mỹ không được phép chiếm đoạt Greenland" – tuyên bố nêu rõ.

Chính quyền Tổng thống Trump tiếp tục gây áp lực lên Copenhagen vào ngày 22/12 khi đình chỉ hợp đồng thuê cho năm dự án điện gió quy mô lớn đang được xây dựng ngoài khơi bờ biển phía Đông của Mỹ bao gồm hai dự án do công ty Orsted thuộc sở hữu nhà nước của Đan Mạch phát triển.

Đảo Greenland là một thuộc địa cũ của Đan Mạch với dân số khoảng 57.000 người, có quyền tuyên bố độc lập theo thỏa thuận năm 2009 nhưng vẫn phụ thuộc rất nhiều vào ngành đánh bắt cá và trợ cấp của Đan Mạch. Vị trí chiến lược giữa Châu Âu và Bắc Mỹ khiến nó trở thành một địa điểm quan trọng cho hệ thống phòng thủ tên lửa đạn đạo của Mỹ, trong khi sự giàu có về khoáng sản cũng làm tăng sự quan tâm của Mỹ trong việc giảm sự phụ thuộc vào khoáng sản xuất khẩu của Trung Quốc.

Bộ trưởng Ngoại giao Đan Mạch Lars Lokke Rasmussen hôm 22/12 cho biết ông sẽ triệu tập Đại sứ Mỹ Kenneth Howery, người đã cam kết "tôn trọng lẫn nhau" trong chuyến thăm Greenland gần đây. "Từ đâu đó, giờ đây lại có một đặc phái viên đặc biệt của tổng thống Mỹ, người mà theo lời ông ta, được giao nhiệm vụ tiếp quản Greenland. Điều này, tất nhiên, hoàn toàn không thể chấp nhận được" – Ngoại trưởng Rasmussen nói với TV2.

Đan Mạch đã tìm cách hàn gắn mối quan hệ căng thẳng với Greenland trong năm qua, đồng thời cố gắng xoa dịu căng thẳng với chính quyền Mỹ bằng cách đầu tư vào quốc phòng ở Bắc Cực .