Tại cuộc họp, Bộ GTVT cho biết sẽ triển khai thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ để hoàn vốn đầu tư dự án theo phương án 1, tức giữ nguyên vị trí trạm thu phí BOT Cai Lậy hiện nay; thực hiện giảm giá chung cho tất cả các phương tiện và mở rộng tối đa phạm vi giảm giá dịch vụ cho nhân dân khu vực lân cận trạm thu phí.
Theo đó, mức giảm giá tối đa cho tất cả các phương tiện qua trạm thu phí Cai Lậy (xe nhóm 1 từ 35 ngàn đồng/lượt xuống 15 ngàn đồng/lượt) và mở rộng phạm vi miễn, giảm giá vùng lân cận khoảng 10 km.
BOT Cai Lậy sẽ tổ chức công nghệ thu tự động không dừng và một dừng. Theo lộ trình, sẽ thu tự động không dừng cho tất cả các làn. Ngoài ra, sẽ phân luồng các phương tiện xe tải, xe khách không đi vào trung tâm thị xã Cai Lậy (trừ các xe có nhu cầu giao dịch trong trung tâm TX.Cai Lậy sẽ được Sở GTVT Tiền Giang cấp phép). Việc phân luồng sẽ triển khai vào thời điểm thích hợp căn cứ điều kiện giao thông thực tế và đế xuất của địa phương.
Đại diện Bộ GTVT giải thích, triển khai theo phương án này có nhiều ưu điểm là hạn chế tối đa ảnh hưởng đến các dự án tương tự có đầu tư tuyến tránh; đảm bảo mục tiêu đầu tư dự án, tránh ùn tắc, giảm thiểu tai nạn giao thông, giảm thiểu ô nhiễm môi trường cho trung tâm TX.Cai Lậy; không phải bổ sung chi phí xây dựng trạm thu phí, chi phí tổ chức thu; đảm bảo việc an toàn giao thông thông suốt, không phá vỡ phương án tài chính của dự án.
Tại buổi họp báo, trả lời câu hỏi về thời gian thu phí, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Nhật cho biết, bộ đang nghe ý kiến góp ý tại cuộc họp báo để tổng hợp xác định thời gian cụ thể, nhưng sẽ cố gắng trong thời gian sớm nhất.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Nhật, hiện nay nhà đầu tư thiệt hại hơn 130 tỷ đồng, ảnh hưởng lớn đến doanh nghiệp. Do đó, Bộ GTVT chủ trương xử lý sớm việc này để ổn thỏa nhất cho dự án. Dự kiến BOT Cai Lậy sẽ thu phí trở lại trong tháng 3.
Về vấn đề kiểm soát phương tiện trong diện miễn giảm trong bán kính 10km, ông Phạm Văn Cường, Phó giám đốc Công ty TNHH đầu tư QL1 Tiền Giang cho biết, sẽ làm việc với các địa phương, thông qua hộ khẩu xác lập danh sách, cấp thẻ miễn giảm cho các đối tượng này.
Nói về cơ sở pháp lý để đặt trạm thu phí trên QL1 chứ không phải tuyến tránh, ông Cường khẳng định: “Trước đó đã được đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tiền Giang, Thủ tướng đồng ý và chấp thuận làm tuyến tránh và thống nhất vị trí đặt trạm; còn tại sao không đặt trạm thu phí trên đường tránh, bởi nếu đặt tại đường tránh phải thu phí 23 năm. Tuy nhiên không có ngân hàng nào cho vay vốn đến 23 năm, lúc đó không vay vốn được và không làm đường tránh được. Ý nghĩa xây dựng đường tránh là hoàn toàn đúng đắn giải tỏa áp lực giao thông. Đó là lý do đặt trạm thu phí trên QL1.
Ông Cường cũng cho rằng, chủ đầu tư sẽ chia sẻ với người dân, tài xế khi qua trạm. Xe cứu thương, xe cứu hộ qua trạm hoàn toàn miễn phí để cho người bị tai nạn hưởng được “giờ vàng”.
Theo ông Cường, sau hơn 1 năm ngưng thu phí, doanh nghiệp này thiệt hại hơn 130 tỉ đồng. Hiện nay cho phép thu lại và giảm vé 63% (từ 35 ngàn đồng xuống còn 15 ngàn đồng) đó là gánh nặng của nhà đầu tư phải chịu. “Bỏ vốn đầu tư mong thu lại hiệu quả, tình hình xảy ra như vậy, việc giảm giá là biện pháp cuối cùng, còn câu chuyện còn lại là của Nhà nước. Do vậy nếu tài xế dùng tiền lẻ thì biện pháp của nhà đầu tư là xả trạm, đếm tiền và năn nỉ tài xế”, ông Cường nói.
Trước vấn đề này, nhiều câu hỏi đặt ra là với số tiền thiệt hại như trên, nhà đầu tư phải chịu hay Nhà nước sẽ hoàn lại, ông Nguyễn Danh Huy - Vụ trưởng Vụ Đối tác công tư (Bộ GTVT) cho biết, việc nhà đầu tư BOT Cai Lậy thiệt hai 130 tỷ đồng nhưng hiện pháp luật không có quy định nào để hỗ trợ. Tuy nhiên, Bộ GTVT sẽ rà soát lại các điều khoản hợp đồng BOT, tín dụng để xem xét.
Đối với câu hỏi về an ninh trật tự tại trạm khi thu phí trở lại như thế nào? Thứ trưởng Nguyễn Nhật cho biết, tỉnh sẽ họp với các sở, ngành và công an, các cơ quan có trách nhiệm đảm bảo trật tự, an ninh khi thu phí trở lại. Đối với doanh nghiệp và bộ sẽ phối hợp xử lý những bất cập xảy ra và không tạo bất đồng giữa doanh nghiệp và người dân. UBND tỉnh có trách nhiệm họp với các sở ngành, lực lượng công an phối hợp đảm bảo an ninh, trật tự.
BOT Cai Lậy dừng thu phí hơn 1 năm, sắp thu phí trở lại
Trước đó, sau khi dự án hoàn thành, nhà đầu tư tổ chức thu giá dịch vụ từ ngày 1-8-2017. Do có những diễn biến phức tạp, mất trật tự, an toàn giao thông tại trạm thu phí Cai Lậy, ngày 14-8-2017 nhà đầu tư đã tạm dừng hoạt động thu giá.
Ngay sau đó, Bộ GTVT đã làm việc trực tiếp với UBND tỉnh Tiền Giang, thống nhất phương án xử lý miễn giảm giá dịch vụ sử dụng đường, tuyên truyền cho nhân dân và xây dựng kế hoạch tổ chức thu giá dịch vụ trở lại.
Ngày 30-11-2017, trạm thu phí Cai Lậy hoạt động trở lại. Tuy nhiên tình hình tiếp tục diễn biến rất phức tạp, mất an ninh trật tự. Tại cuộc họp thường trực Chính phủ ngày 4-12-2017, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo tạm dừng 1 tháng để nghiên cứu phương án xử lý.
Ngay sau khi có chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT đã triển khai thực hiện khảo sát lưu lượng giao thông trong 4 ngày liên tục 24/24h. Kết quả, lưu lượng phương tiện trung bình qua dự án khoảng 26.214 lượt/ngày đêm (trên QL1 khoảng 16.779, tuyến tránh khoảng 9. 435 lượt/ngảy đêm), rà soát, tính toán lại toàn bộ chi phí đầu tư dự án, có cập nhật kết luận của thanh tra, kiểm toán.
Kết quả, tổng chi phí đầu tư là trên 1.380 tỷ đồng (tuyến tránh trên 680 tỷ đồng, tăng cường mặt bằng QL1 là trên 379 tỷ đồng), trạm thu phí trên 100 tỷ đồng, giải phóng mặt bằng trên 219 tỷ đồng…