(CATP) Vừa qua, Trung Quốc áp dụng "khẩn cấp" quy định 100% lô hàng sầu riêng Thái Lan và Việt Nam muốn xuất khẩu vào nước này phải có giấy kiểm định chất vàng O. Khi làm thủ tục xuất nhập khẩu, phía Trung Quốc sẽ tiếp tục lấy mẫu, kiểm tra 100% lô hàng, nếu không có dư lượng chất vàng O thì mới được thông quan. Ông Phùng Đức Tiến (Thứ trưởng Bộ NN&PTNT) cho hay, đây là yêu cầu của thị trường nhập khẩu và chúng ta phải tuân thủ.
Quy định kiểm tra chất vàng O được nước nhập khẩu áp dụng như một biện pháp khẩn cấp để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, đặc biệt sau khi phía Trung Quốc phát hiện chất này trên các lô hàng sầu riêng của Thái Lan. Điều này hoàn toàn nằm trong quyền hạn của nước nhập khẩu vì đây là mối nguy lớn đối với vấn đề an toàn thực phẩm. Trong bối cảnh trên, các doanh nghiệp xuất khẩu cần phải kiểm tra kỹ hàng hóa trước khi xuất sang Trung Quốc.
Đến ngày 26/01, đã có 9 trung tâm, phòng kiểm nghiệm của Việt Nam được Tổng cục Hải quan Trung Quốc công nhận đủ điều kiện xét nghiệm chất vàng O trong sầu riêng. Các trung tâm kiểm nghiệm vàng O này nằm tại Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, TPHCM, Cần Thơ, Cà Mau. Hiện nay, phía Việt Nam đang hoàn tất thủ tục để đề nghị phía bạn công nhận thêm các phòng xét nghiệm vàng O, nhằm đáp ứng nhu cầu kiểm nghiệm chất vàng O của các doanh nghiệp.
![](http://image.congan.com.vn/thumbnail/CATP-480-2025-2-10/vuon-sau-rieng-o-huyen-duc-hoa-tinh-long-an.jpg)
Vườn sầu riêng ở huyện Đức Hòa, tỉnh Long An
Được biết, các trung tâm đủ điều kiện xét nghiệm chất vàng O có năng lực xét nghiệm khoảng 100 mẫu/trung tâm/ngày. Tuy nhiên, dù đã có các trung tâm xét nghiệm chất vàng O đủ điều kiện, song phía Trung Quốc vẫn kiểm soát nghiêm ngặt các lô hàng sầu riêng từ Việt Nam. Ngoài yêu cầu các lô hàng sầu riêng phải có thêm giấy kiểm định dư lượng cadimi và chất vàng O (áp dụng từ ngày 10/01) phía Trung Quốc cũng kiểm tra 100% các lô hàng, nếu đạt chuẩn mới được thông quan. Điều này làm gia tăng thời gian, chi phí của doanh nghiệp.
Nhiều container sầu riêng xuất khẩu sang Trung Quốc được thông quan bình thường qua cửa khẩu Lạng Sơn vào ngày đầu xuân Ất Tỵ, sau khi có giấy kiểm nghiệm chất vàng O. Để xuất khẩu sầu riêng được thuận lợi, một chuyên gia trong ngành bảo vệ thực vật nhấn mạnh rằng các bên liên quan cần phải tăng cường trách nhiệm tuân thủ nghiêm ngặt những yêu cầu, tiêu chuẩn của nước nhập khẩu. Đồng thời, tuyệt đối không sử dụng chất vàng O để sơ chế, đóng gói sầu riêng.
Vàng O (Auramine O) tên hóa học là Diarylmethane. Đây là chất dùng để tạo màu trong công nghiệp, bị cấm sử dụng trong chăn nuôi, không được dùng để sản xuất, chế biến nông sản, phụ gia thực phẩm. Vàng O là chất độc hại đối với cơ thể sinh vật nói chung và đã bị Tổ chức Ung thư thế giới (IARC) xếp vào chất gây ung thư nhóm 3, tức là có khả năng gây ung thư cao. Chất này đứng hàng thứ 5 trong 116 chất gây ung thư hàng đầu trên thế giới.
Trước đó, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết: "Việc kiểm định chất vàng O sẽ được rà soát, củng cố để làm sao hạn chế một cách tối đa nhất các lô hàng sầu riêng không đạt chuẩn, để tỉ suất hàng hóa, sản lượng và giá trị lớn hơn. Trong quá trình xuất khẩu, đa số nhà vườn, cơ sở đóng gói, những chuyến hàng sầu riêng Việt Nam đều được khẳng định rất tốt, chất lượng cao. Cũng phải thấy rằng trong quá trình bước đầu xuất khẩu cũng sẽ có những cơ sở, doanh nghiệp, khu vực trồng và cơ sở đóng gói có trường hợp chệch choạc nhất định, nhưng Bộ đã chỉ đạo Cục Bảo vệ thực vật cùng với các địa phương rà soát, chấn chỉnh một cách nghiêm túc để làm sao vừa có quy mô lớn, vừa tỉ suất hàng hóa cao, vừa giá cả bảo đảm".
Đối với việc thanh tra, kiểm tra việc sử dụng chất vàng O, Bộ NN&PTNT đã chỉ đạo một cách thường xuyên, liên tục khi mà xảy ra những lô hàng có sự cố. Cùng với đó, Cục Bảo vệ thực vật cũng khẳng định sẽ làm nghiêm túc để chấn chỉnh, hạn chế tối đa doanh nghiệp vi phạm. Đây là một trong những giải pháp quan trọng để chúng ta duy trì xuất khẩu sầu riêng.
![](http://image.congan.com.vn/thumbnail/CATP-480-2025-2-10/sr.jpg)
Sầu riêng của Việt Nam được xuất khẩu chính ngạch vào thị trường Trung Quốc từ tháng 7/2022 - Ảnh minh họa
Hiện nay, diện tích trồng sầu riêng của Việt Nam khoảng 169.000ha (vượt hơn 2 lần định hướng quy hoạch đến năm 2030 - khoảng 65.000 - 75.000ha), tỉ lệ sầu riêng cho thu hoạch tương đối cao. Sầu riêng vẫn là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của rau quả Việt Nam trong năm 2024.
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam thu về khoảng 3,21 tỷ USD, tăng hơn 1 tỷ USD so với năm 2023, gấp 7,8 lần kim ngạch xuất khẩu của năm 2022 (năm đầu tiên sầu riêng Việt được xuất chính ngạch sang thị trường Trung Quốc). Hiện Trung Quốc là quốc gia tiêu thụ sầu riêng lớn nhất thế giới. Theo Cơ quan Hải quan Trung Quốc, năm 2024, nước này nhập khẩu sầu riêng đạt 1,56 triệu tấn, trị giá gần 7 tỷ USD, tăng 9,4% về lượng và tăng 4% về trị giá so với năm 2023.
9 phòng kiểm nghiệm vàng O được Trung Quốc và Việt Nam công nhận:
1. Trung tâm Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường vùng 1 (51 Lê Lai, Ngô Quyền, TP.Hải Phòng).
2. Trung tâm Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường vùng 2 (167-175 đường Chương Dương, phường Mỹ An, quận Ngũ Hành Sơn, TP.Đà Nẵng).
3. Trung tâm Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường vùng 4 (phòng thử nghiệm 271 Tô Ngọc Vân, phường Linh Đông, TP.Thủ Đức; trụ sở số 91 Hải Thượng Lãn Ông, Phường 10, Quận 5)
4. Trung tâm Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường vùng 5 (57 Phan Ngọc Hiển, Phường 6, Cà Mau).
5. Trung tâm Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường vùng 6 (386C Cách Mạng Tháng Tám, phường Bùi Hữu Nghĩa, quận Bình Thủy, TP.Cần Thơ).
6. Công ty cổ phần Khoa học Công nghệ Hoàn Vũ (phòng thử nghiệm 59 - 65 Tô Hiệu, phường Hiệp Tân, quận Tân Phú).
7. Công ty TNHH Công nghệ NHONHO (K2-17 đường Võ Nguyên Giáp, phường Phú Thứ, quận Cái Răng, TP.Cần Thơ).
8. Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia (số 65 Phạm Thận Duật, phường Mai Dịch, quận Cầu Giấy, TP.Hà Nội).
9. Trung tâm Kiểm định và Khảo nghiệm thuốc bảo vệ thực vật phía Bắc (7A Lê Văn Hiến, phường Đức Thắng, quận Bắc Từ Liêm, TP.Hà Nội).