Cuộc đua sữa hữu cơ của các hãng sữa Việt

Theo định nghĩa của Codex Alimentarius (cơ quan Liên hợp quốc giám sát các tiêu chuẩn về lương thực trên toàn thế giới), nông nghiệp hữu cơ là một hệ thống quản lý sản xuất tránh sử dụng phân bón và thuốc trừ sâu tổng hợp, giảm tối đa ô nhiễm không khí, đất và nước, tối ưu về sức khỏe. Hiểu một cách đơn giản, sản phẩm hữu cơ không chỉ đảm bảo yếu tố “ăn ngon” mà còn đáp ứng nhu cầu “ăn sạch” và hài hòa với môi trường.

Trên thế giới, sản phẩm hữu cơ bắt đầu được biết đến vào khoảng đầu thế kỷ 20 tại Mỹ. Lúc đó, người ta bắt đầu sử dụng phân hóa học và hóa chất bảo vệ thực vật. Trong khi đó, một số nông dân vẫn chỉ dùng phân bón tự nhiên vì họ tin rằng với cách trồng trọt đó, rau trái sẽ ngon và giàu dinh dưỡng hơn. Xu hướng sản xuất và tiêu dùng sản phẩm hữu sau đó lan ra các nước châu Âu và đã trở thành phổ biến tại các nước phát triển.

Tại Việt Nam, hiện đã có nhiều thực phẩm đi theo xu hướng này đã xuất hiện trên thị trường. Trong đó, sữa với vai trò là sản phẩm thiết yếu cũng đang manh nha theo xu hướng đó. Một số nhãn sữa nhập khẩu và trong nước đã tung ra các sản phẩm có chứng nhận organic và lập tức giành được sự quan tâm của những người tiêu dùng “sành ăn”.

Tuy nhiên, các sản phẩm sữa organic hiện có trên thị trường Việt Nam hầu hết là sản phẩm nhập khẩu từ các trang trại, nhà máy ở nước ngoài. Các doanh nghiệp chăn nuôi bò sữa, sản xuất sữa tươi đang âm thầm chuyển đổi mô hình chăn nuôi để sản xuất bằng được sản phẩm sữa organic ngay trong nước để chủ động cung cấp ra thị trường và khẳng định vị thế thương hiệu.

Đáng kể nhất trong những nỗ lực của các hãng sữa đi theo xu hướng này là Tập đoàn TH với thương hiệu sữa TH true MILK. Tháng 12/2015, doanh nghiệp tư nhân lớn nhất của ngành sữa Việt Nam này công bố đạt chuẩn organic của Mỹ và châu Âu cho sản phẩm đồ uống dược liệu (thương hiệu TH Herbals, chủ yếu bán tại thị trường Mỹ) và rau của quả (thương hiệu FVF) trồng ngay tại Nghệ An. Cùng dịp này, bà Thái Hương, Chủ tịch Tập đoàn TH công bố luôn lộ trình đưa sữa tươi TH true MILK đạt chuẩn organic quốc tế.

Con đường bà Thái Hương dẫn đạo, lựa chọn là áp dụng các bộ tiêu chuẩn và chịu sự giám sát của các đơn vị công nhận tiêu chuẩn có uy tín trên thế giới. Trong đó, TH true MILK thực hiện các tiêu chuẩn hữu cơ EC 834-2007 và EC 889-2008 (Châu Âu), USDA-NOP (Mỹ).

Với tiêu chí tạo ra dòng sữa “tươi sạch”, “thực sự thiên nhiên” và tiềm lực của một trang trại công nghệ cao, quy mô lớn nhất Châu Á, bước chuyển sang mô hình sản xuất sữa organic của tại trang trại TH ở Nghệ An được coi là đầy thuận lợi.

Trong đó, những yếu tố nổi bật sẵn có được đề cập nhiều như: Hệ thống cánh đồng hàng nghìn ha được chăm sóc, thu hoạch bằng máy móc hiện đại (dàn tưới tự động dài 500 m, máy căt cỏ công suất bằng 800 nhân công); nhà bếp cho bò được tự động hoá; bò được quản lý bằng chíp điện tử (phát hiện bệnh viêm vú, tách khỏi dàn vắt trước 4 ngày), được nghe nhạc, tắm mát mỗi ngày.

Tuy nhiên, để đạt được chuẩn organic Châu Âu (EC 834-2007 và EC 889-2008); tiếp đó sẽ là chuẩn Mỹ (tiêu chuẩn USDA-NOP), Trang trại TH cần phải thực các bước chuyển đổi nghiêm ngặt trong toàn bộ quy trình sản xuất.

TH dùng đàn bò tơ sẵn có để chuyển đổi sang bò hữu cơ bằng cách nuôi trong 6 tháng với thức ăn hữu cơ, không dùng thuốc tổng hợp, thuốc kháng sinh để điều trị cho bò. Bò được chăn thả trên đồng cỏ để ăn uống thêm thức ăn thô xanh và vận động tắm nắng.

Khi bò ở trong chuồng phải đạt các tiêu chí như: Đủ khoảng trống để bò xoay vòng 360 độ, tự do tiếp cận với ánh sáng và gió thiên nhiên. Ánh sáng trong chuồng nuôi phải đảm bảo con người có khả năng đọc được sách báo bất kể ngày đêm. Nếu nền chuồng được làm từ cỏ, rơm khô hoặc bất kì vật liệu gì mà bò có thể ăn được thì vật liệu đó phải có chứng nhận organic.

Cỏ và các cây trồng làm thức ăn cho bò không sử dụng giống cây biến đổi gen, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, không dùng phân bón hoá học trong 3 năm. Với cánh đồng hiện hữu của Tập đoàn TH, việc chuyển đổi được đánh giá là không khó khăn vì các Tập đoàn đã trồng các giống cây kháng sâu bệnh, sử dụng phân bò bón cho cây.

Ngoài quy trình sản xuất, toàn bộ nhân viên từ khâu chăn nuôi, sản xuất, chế biến đến phân phối sữa đều phải được học tập và thực hành các nội dung liên quan đến quy trình organic.