(CATP) Ngày 14/12, UBND TPHCM (UBNDTP) đã có tờ trình gửi Bộ Nội vụ thẩm định và trình Chính phủ xem xét, quyết định về việc thí điểm thành lập Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị (QLTTXDĐT) thuộc UBND các quận, huyện. Trước tình trạng lấn chiếm lòng lề đường (LLĐ) và mất vệ sinh môi trường (VSMT) tiếp tục diễn biến phức tạp, làm ảnh hưởng đến trật tự đô thị (TTĐT), trật tự an toàn giao thông (TTATGT) trên địa bàn, UBNDTP nhấn mạnh hiện đang rất cần lực lượng thường xuyên tuần tra, giám sát, phát hiện nhanh để xử lý kịp thời và đó chính là Đội QLTTXDĐT.
Thành phố Hồ Chí Minh là đô thị đặc biệt, trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, đầu mối giao lưu, hội nhập quốc tế và đầu tàu, động lực có sức thu hút, sức lan tỏa mạnh của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam với quy mô dân số đông nhất nước, đóng góp cho ngân sách nhiều nhất nước. Bên cạnh đó, kinh tế - xã hội của thành phố (TP) cũng ngày càng phát triển, thu hút người dân đến định cư, lập nghiệp. Lượng người nhập cư ngày càng đông và luôn biến động đã ảnh hưởng rất nhiều đến công tác quản lý TTĐT, TTATGT, VSMT trên địa bàn.
Nhiều năm qua, tại một số quận, huyện có các khu vực, địa điểm tham quan thường xuyên xảy ra tình trạng tụ tập đông người, buôn bán lấn chiếm LLĐ, xuất hiện nhiều chợ tự phát, hoạt động kinh doanh buôn bán gây mất TTĐT, vi phạm quy định về VSMT, ngoài ra việc buôn bán lấn chiếm vỉa hè cũng ảnh hưởng đến TTATGT trên nhiều tuyến đường, làm ảnh hưởng đến bộ mặt chung của TP... Chính vì thế, để góp phần hạn chế những vấn đề này cần có lực lượng thường xuyên tuần tra, giám sát, phát hiện nhanh để xử lý theo quy định. Theo UBNDTP, đó là Đội QLTTXDĐT với các hoạt động thường xuyên, liên tục, bất kể ngày đêm, ngày nghỉ, ngày lễ để kiểm tra, xử lý đồng thời tổ chức chốt quản, không để tái diễn tình trạng vi phạm TTĐT.
Các Đội Thanh tra địa bàn quận, huyện tại TPHCM đã phát hiện, xử lý kịp thời tổng số 2.699 công trình vi phạm giai đoạn 2019 - 2023.
Việc thành lập thí điểm Đội QLTTXDĐT thuộc UBND quận, huyện là cần thiết, đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính, tinh gọn bộ máy nhằm giúp quản lý tốt hơn trong công tác quản lý trật tự xây dựng (TTXD), đô thị và VSMT lòng, lề đường, bảo đảm phù hợp tình hình thực tế hoạt động công vụ hiện nay, góp phần xây dựng (XD) TPHCM có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại.
Trước đây, tại một số quận, huyện trên địa bàn TP cũng đã thành lập các tổ/đoàn kiểm tra gồm 2 lực lượng chính là Đội Quản lý TTĐT, Đội Thanh tra XD địa bàn cùng với Phòng Tài nguyên - Môi trường, UBND phường - xã, thị trấn, Công an (CA) phường - xã, thị trấn nhằm kiểm tra, xác lập hành vi vi phạm pháp luật về lấn chiếm LLĐ; vi phạm pháp luật về VSMT lòng, lề đường, vỉa hè; vi phạm về TTXD trên địa bàn. Điều này cơ bản đã góp phần giảm tải tình trạng lấn chiếm LLĐ, giảm được số vụ vi phạm TTXD, thực hiện mỹ quan đô thị trên địa bàn. Tuy nhiên, các tổ/đoàn kiểm tra vẫn vướng phải một số hạn chế trong công tác thực hiện và xử lý, làm ảnh hưởng đến tiến độ lẫn hiệu quả xử lý cũng như phát hiện vi phạm.
Do vậy, nếu chỉ đề xuất chuyển giao lực lượng Thanh tra XD từ Sở XD về UBND các quận, huyện quản lý, mà không chuyển giao thêm chức năng của Đội QLTTXDĐT thì không mang lại hiệu quả cao trong quản lý nhà nước (QLNN) về TTXD và đô thị trên địa bàn. Vì thế, để tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế nhưng vẫn bảo đảm công tác QLNN về TTXD và đô thị tại TP, UBNDTP đề xuất nếu được Chính phủ cho phép thực hiện thí điểm thành lập Đội QLTTXDĐT trực thuộc UBND các quận, huyện thì sẽ chuyển chức năng QLNN về TTĐT, VSMT lòng, lề đường, nơi công cộng về đội nhằm tăng tính hiệu lực, hiệu quả trong QLNN.
Lực lượng Trật tự đô thị quận 3 lập biên bản vi phạm hành chính một trường hợp tài xế đậu xe nơi cấm dừng, đỗ Ảnh: CTV
Cũng theo nội dung tờ trình, cơ sở thành lập Đội QLTTXDĐT thuộc UBND quận, huyện nhằm tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ, đội ngũ cán bộ, công chức, cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện có của các Đội Thanh tra địa bàn các quận, huyện thuộc Thanh tra Sở XD thành phố; tiếp nhận chức năng QLNN về TTĐT của Phòng Quản lý đô thị trực thuộc UBND các quận, huyện; tiếp nhận chức năng QLNN về VSMT lòng, lề đường, nơi công cộng trên địa bàn các quận, huyện của Phòng Tài nguyên - Môi trường trực thuộc UBND các quận, huyện. Trên cơ sở đó, Đội QLTTXDĐT có nhiệm vụ tham mưu, giúp UBND các quận, huyện QLNN trên lĩnh vực TTXD, TTĐT, VSMT lòng lề đường, nơi công cộng trên địa bàn và các nhiệm vụ khác theo quy định pháp luật hoặc do Chủ tịch UBND các quận, huyện giao.
Cũng theo UBNDTP, nếu TPHCM được cho phép thực hiện thí điểm thành lập Đội QLTTXDĐT trực thuộc UBND quận, huyện trong thời gian 3 năm thì đây sẽ là mô hình kỳ vọng giúp TP nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý TTXD đô thị trên địa bàn; tinh gọn tổ chức bộ máy, giảm đầu mối... phù hợp với chủ trương của Đảng.