(CAO) Sáng nay 24-11, CNN đưa tin dù chiến thắng trong kỳ bầu cử nhờ số phiếu của đại cử tri đoàn (Electoral college) nhưng kết quả kiểm phiếu cho thấy Trump lại thua bà Clinton gần 2 triệu phiếu phổ thông, tức lá phiếu của những người dân đi bầu hôm 8-11.
Gần 2 triệu phiếu phổ thông là khoảng cách khá xa khiến các nhà khoa học máy tính hàng đầu của Mỹ đã lên tiếng kêu gọi đếm lại số phiếu do nghi ngờ hệ thống máy kiểm phiếu ở các bang như Wisconsin, Michigan và Pennsylvania bị hack dẫn đến cho kết quả sai. Trump thắng sít sao ở những bang này để giành phiếu đại cử tri, nhưng nếu kết quả kiểm phiếu lại cho thấy máy tính bị hack, đưa bà Clinton giành lại chiến thắng ở những bang trên, Trump có khả năng sẽ thất cử.
Tính đến trưa 23-11, bà Clinton dẫn trước Trump 1,82 triệu phiếu phổ thông.
Chiến thắng của Trump đang làm dấy lên dư luận kêu gọi xem xét lại hệ thống bầu cử chọn người chiến thắng dựa trên số phiếu của đại cử tri đoàn.
Bà Clinton dẫn trước Trump gần 2 triệu phiếu phổ thông dù thua về phiếu đại cử tri - Ảnh: Getty Images
Tại cuộc bầu cử Mỹ, thực ra cử tri chỉ bầu gián tiếp các ứng viên. Quyết định chính thuộc về Đại cử tri đoàn (Electoral college) với 538 đại cử tri trên toàn quốc tương đương với số nghị sĩ tại Quốc hội Mỹ (gồm Thượng viện và Hạ viện). Mỗi ứng viên phải đạt được ít nhất 270 phiếu đại cử tri ủng hộ. Mỗi bang gồm 2 thượng nghị sĩ và số hạ nghị sĩ dao động tùy theo quy mô dân số của bang đó. Vì thế số lượng đại cử tri ở mỗi bang khác nhau khiến các ứng viên phải vận động tranh cử qua các bang để nhận được những lá phiếu giá trị này.
Trong ngày bầu cử 8-11, dù bà Clinton vượt xa Trump số phiếu bầu phổ thông (phiếu cử tri của người dân) nhưng lại thua ông phiếu đại cử tri với tỉ lệ 306-232.
Ngày 19-12 tới, Đại cử tri đoàn sẽ họp bỏ phiếu bầu trực tiếp Trump. Nếu họ bỏ phiếu đa số bác vai trò của Trump, ông có thể bị phế truất.
Trump từng chỉ trích hệ thống bầu cử dựa trên đại cử tri đoàn là “phi dân chủ” nhưng sau chiến thắng của mình thì lại quay sang ca ngợi cách thức bầu cử này.