(CAO) Hôm 29/8, Reuters đưa tin Tòa án Hiến pháp Thái Lan đã bãi nhiệm thủ tướng Paetongtarn Shinawatra vì “vi phạm đạo đức” sau chỉ một năm bà nắm quyền.
Bà Paetongtarn là thủ tướng trẻ nhất của Thái Lan. Trong phán quyết, tòa án cho biết bà Paetongtarn đã vi phạm đạo đức trong một cuộc điện thoại với nội dung bị rò rỉ vào tháng 6, trong đó bà dường như đã thể hiện thái độ bị dư luận lên án là “nhún nhường” trước Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen khi cả hai nước đang bên bờ vực xung đột vũ trang ở biên giới. Giao tranh giữa hai nước đã nổ ra vài tuần sau đó và kéo dài trong 5 ngày.
Quyết định này mở đường cho việc quốc hội bầu ra một thủ tướng mới, một quá trình có thể kéo dài, với việc đảng Pheu Thai cầm quyền của bà Paetongtarn mất đi quyền thương lượng và phải đối mặt với thách thức củng cố liên minh mong manh với thế đa số sít sao.
Bà Paetongtarn Shinawatra chính thức bị bãi nhiệm chức vụ thủ tướng - Ảnh: Reuters
Phán quyết này đã chấm dứt sớm chức thủ tướng của bà - con gái của cựu thủ tướng có ảnh hưởng lớn trong chính trường Thái Lan là ông Thaksin Shinawatra. Bà Paetongtarn, 39 tuổi, là một chính trị gia mới vào nghề khi bà trở thành tâm điểm chú ý sau khi người tiền nhiệm Srettha Thavisin bất ngờ bị tòa án hiến pháp này sa thải một năm trước.
Bà Paetongtarn đã xin lỗi về cuộc gọi bị rò rỉ và cho biết bà chỉ đang cố gắng ngăn chặn một cuộc chiến tranh khi nói chuyện với ông Hun Sen.
Bà là thủ tướng thứ năm chỉ trong vòng 17 năm bị Tòa án hiến pháp bãi nhiệm.
Các ứng viên thay thế bà Paetongtarn
Sau phán quyết này, trọng tâm tiếp theo sẽ chuyển sang việc ai sẽ thay thế bà Paetongtarn, với việc ông Thaksin được dự đoán sẽ là trung tâm của một loạt các cuộc mặc cả giữa các đảng phái nhằm cố gắng giữ cho đảng Pheu Thai tiếp tục nắm quyền điều hành liên minh.
Phó Thủ tướng Phumtham Wechayachai và nội các hiện tại sẽ giám sát chính phủ với tư cách tạm quyền cho đến khi một thủ tướng mới được Hạ viện bầu ra, không có giới hạn thời gian về thời điểm diễn ra cuộc bầu cử.
Có năm người đủ điều kiện trở thành thủ tướng, trong đó chỉ có một người từ Pheu Thai là Chaikasem Nitisiri, 77 tuổi, cựu tổng chưởng lý với kinh nghiệm hạn chế trong nội các, người vẫn giữ kín tiếng trong chính trường.
Ông Thaksin vẫn có tiếng nói rất lớn trong chính trường Thái Lan - Ảnh: Bangkok Post
Những người khác bao gồm cựu Thủ tướng Prayuth Chan-ocha, người đã nghỉ hưu và lãnh đạo một cuộc đảo chính quân sự chống lại chính phủ Pheu Thai cuối cùng vào năm 2014 và Anutin Charnvirakul, một phó thủ tướng trước khi ông rút đảng của mình khỏi liên minh của bà Paetongtarn sau vụ rò rỉ nội dung cuộc gọi điện thoại.
Phán quyết này đẩy Thái Lan vào tình trạng bất ổn chính trị sâu sắc hơn trong bối cảnh công chúng đang lo ngại về những cải cách bị đình trệ và nền kinh tế trì trệ mà ngân hàng trung ương nước này dự kiến sẽ chỉ tăng trưởng 2,3% trong năm nay.
Bất kỳ chính quyền nào của Pheu Thai cũng sẽ là một liên minh, có khả năng chỉ chiếm đa số mong manh và có thể phải đối mặt với những thách thức thường xuyên tại quốc hội từ phe đối lập, vốn được công chúng ủng hộ mạnh mẽ khi phe này đang thúc đẩy một cuộc bầu cử sớm.
"Việc bổ nhiệm một thủ tướng mới... sẽ rất khó khăn và có thể mất khá nhiều thời gian. Không dễ để tất cả các đảng phái thống nhất lợi ích của mình. Pheu Thai sẽ gặp bất lợi" - Stithorn Thananithichot, một nhà khoa học chính trị tại Đại học Chulalongkorn nhận định.