(CAO) Hôm 27/8, Reuters đưa tin mức thuế quan tăng gấp đôi lên mức 50% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Ấn Độ của Mỹ đã chính thức có hiệu lực làm gia tăng căng thẳng giữa hai đối tác chiến lược lớn hàng đầu thế giới.
Mức thuế 'trừng phạt' 25% được chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump áp dụng do Ấn Độ mua dầu của Nga, bổ sung vào mức thuế 25% trước đó mà Mỹ áp đối với nhiều sản phẩm từ Ấn Độ.
Mức thuế này đưa tổng mức thuế lên tới 50% đối với các mặt hàng như hàng may mặc, đá quý và trang sức, giày dép, đồ thể thao, đồ nội thất và hóa chất. Đây là một trong những mức thuế cao nhất mà Mỹ áp đặt và ngang bằng với Brazil và Trung Quốc.
Mức thuế quan mới này đe dọa đến việc làm và hàng nghìn nhà xuất khẩu nhỏ bao gồm cả ở bang Gujarat, quê hương của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi.
Một quan chức Bộ Thương mại Ấn Độ cho biết các nhà xuất khẩu bị ảnh hưởng bởi thuế quan sẽ nhận được hỗ trợ tài chính và được khuyến khích đa dạng hóa thị trường sang những nơi như Trung Quốc, khu vực Mỹ Latinh và Trung Đông.
Thông báo của Cơ quan Hải quan và bảo vệ biên giới Hoa Kỳ (US Customs and Border Protection) gửi đến các nhà vận chuyển, cung cấp quyền miễn trừ ba tuần cho hàng hóa Ấn Độ đã được chất lên tàu và quá cảnh đến Mỹ trước thời hạn nửa đêm.
Những hàng hóa này vẫn có thể nhập cảnh vào Mỹ với mức thuế suất thấp hơn trước 12h sáng 17/9 (giờ miền đông nước Mỹ).
Một trang báo của Ấn Độ ngày 27/8 đăng tải nội dung về mức thuế 50% của Mỹ có hiệu lực gây ảnh hưởng mạnh nhất đến nhiều ngành xuất khẩu chủ lực của nước này từ dệt may, đá quý đến trang sức - Ảnh: Reuters
Các quan chức Bộ Thương mại Ấn Độ cho hay mức thuế trung bình đối với hàng nhập khẩu của Mỹ là khoảng 7,5%, trong khi Văn phòng Đại diện Thương Mỹ đã nêu rõ mức thuế lên tới 100% đối với ô tô và mức thuế suất áp dụng trung bình là 39% đối với hàng nông sản Mỹ.
Khi thời hạn kích hoạt nửa đêm đến gần, các quan chức Mỹ không đưa ra hy vọng nào cho Ấn Độ để tránh được việc áp thuế.
"Đúng vậy" - cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro trả lời khi được hỏi liệu việc tăng thuế đối với hàng xuất khẩu của Ấn Độ sang Mỹ có hiệu lực như đã thông báo trước đó hay không. Ông không cung cấp thêm chi tiết.
Động thái áp thuế hôm 27/8 diễn ra sau 5 vòng đàm phán thất bại, trong đó các quan chức Ấn Độ đã tỏ ra lạc quan rằng thuế quan của Mỹ có thể được giới hạn ở mức 15%, mức thuế áp dụng cho hàng hóa từ một số đối tác thương mại lớn khác của Mỹ, bao gồm Nhật Bản, Hàn Quốc và Liên minh Châu Âu.
Các quan chức của cả hai bên đều đổ lỗi cho sự đánh giá sai lầm về mặt chính trị và những tín hiệu không chính xác đã dẫn đến sự đổ vỡ trong các cuộc đàm phán giữa hai nền kinh tế lớn nhất và lớn thứ năm thế giới. Theo dữ liệu của Cục Thống kê dân số Mỹ, tổng kim ngạch thương mại hàng hóa hai chiều của hai nước đạt 129 tỷ USD vào năm 2024, với thâm hụt thương mại của Mỹ là 45,8 tỷ USD.
Thủ tướng Ấn Độ Modi (trái) và Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) trong một lần gặp - Ảnh: Reuters
Các nhóm xuất khẩu ước tính việc tăng thuế có thể ảnh hưởng đến gần 55% trong tổng số 87 tỷ USD hàng hóa xuất khẩu của Ấn Độ sang Mỹ đồng thời mang lại lợi ích cho các đối thủ cạnh tranh như Việt Nam, Bangladesh và Trung Quốc.
Việc duy trì mức thuế quan này có thể làm giảm sức hấp dẫn ngày càng tăng của Ấn Độ với tư cách là một trung tâm sản xuất thay thế cho Trung Quốc đối với các mặt hàng như điện thoại thông minh và đồ điện tử.
Bế tắc Mỹ-Ấn đã đặt ra câu hỏi về mối quan hệ rộng lớn hơn giữa Ấn Độ và Mỹ hiện là những đối tác an ninh quan trọng.
Tuy nhiên, hôm 26/8 Bộ Ngoại giao Mỹ và Bộ Ngoại giao Ấn Độ đã đưa ra các tuyên bố giống hệt nhau, cho biết các quan chức cấp cao của các bộ này và bộ quốc phòng hai nước đã họp trực tuyến vào ngày 25/8 và bày tỏ "mong muốn tiếp tục tăng cường cả chiều rộng và chiều sâu của mối quan hệ song phương".
Cả hai bên cũng tái khẳng định cam kết của mình đối với nhóm Bộ Tứ, một quan hệ đối tác kết hợp giữa Mỹ và Ấn Độ với Úc và Nhật Bản.