Thành quả trên toàn quốc nhìn từ Tháng hành động PCMT
Dưới sự chỉ đạo toàn diện của Đảng, Chính phủ và Bộ Công an (CA), Tháng hành động PCMT hằng năm đã khẳng định vai trò huy động sức mạnh tổng hợp toàn hệ thống chính trị trong cuộc chiến chống tội phạm MT. Trong cao điểm năm 2025, lực lượng CA cả nước đã phát hiện, xử lý hơn 17.000 vụ việc, bắt giữ trên 24.000 đối tượng, thu giữ hơn 1,6 tấn MT các loại. Nhiều đường dây xuyên quốc gia do các đối tượng người nước ngoài điều hành, sử dụng công nghệ cao, phương thức ngụy trang tinh vi bị triệt phá.
Các đối tượng và tang vật trong đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy xuyên quốc gia bị Công an TPHCM triệt phá vào tháng 3/2025
Song hành với công tác nghiệp vụ, phong trào quần chúng tham gia PCMT tiếp tục được duy trì và nhân rộng. Các mô hình như: "Xóm không MT", "Gia đình ba không", "Thanh niên nói không với MT" dần trở thành nền nếp sinh hoạt tại nhiều địa bàn cơ sở. Hệ thống tuyên truyền giáo dục phòng ngừa MT ngày càng đa dạng, gắn với xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư. Tuy nhiên, sự xuất hiện liên tục của các loại MT mới, hình thái tội phạm công nghệ cao, phương thức vận chuyển đa tầng, đa tuyến cho thấy phương pháp tổ chức các đợt cao điểm đơn tuyến, cục bộ như trước đây đã bộc lộ những giới hạn. Để kiểm soát bền vững, đòi hỏi phải kiến tạo tư duy hệ thống: tổ chức bộ máy liên thông dữ liệu, vận hành đồng bộ các lực lượng, kiểm soát rủi ro từ sớm, từ xa ngay tại cơ sở.
TPHCM - Điểm sáng trong vận hành tư duy hệ thống
Với vị thế là trung tâm kinh tế, tài chính, đầu mối giao thương quốc tế, TPHCM luôn đứng trước áp lực lớn về tội phạm MT. Trong Tháng hành động PCMT năm 2025, Công an TPHCM (CATP) đã thể hiện rõ năng lực vận hành hệ thống với những kết quả rất đáng ghi nhận. Trong 6 tháng đầu năm 2025, CATP đã khám phá 1.210 vụ án, bắt giữ trên 1.800 đối tượng, thu giữ gần 600kg MT các loại.
Để đạt được thành quả trên, vai trò chỉ huy chiến lược, khoa học của Thiếu tướng Mai Hoàng, khi đó là Phó Giám đốc CATP, Tư lệnh PCMT của TPHCM, nay là Giám đốc CATP, đặc biệt nổi bật. Với kinh nghiệm thực tiễn dày dạn, đồng chí đã chỉ đạo xây dựng hệ thống phân tích dữ liệu nguy cơ từ sớm; chủ động phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng CA, Hải quan, Biên phòng, tài chính, ngân hàng, logistics...; triển khai đồng bộ biện pháp nghiệp vụ từ điều tra cơ sở, quản lý đối tượng nghiện đến đánh án chuyên sâu ở cấp TP.
CATP cũng đi đầu cả nước trong việc số hóa dữ liệu quản lý người nghiện, người sử dụng MT, kết nối liên thông toàn địa bàn, phục vụ phân tích cảnh báo sớm các tụ điểm nguy cơ. Công tác kiểm tra, giám sát thường xuyên các địa bàn dễ phát sinh vi phạm như quán bar, karaoke, vũ trường, kho bãi... được thực hiện bài bản, chủ động khóa chặt từ khâu tiền kiểm.
Chính quyền hai cấp - Yêu cầu vận hành hệ thống liên thông
Kể từ ngày 25/6/2025, khi bộ máy hành chính vận hành theo mô hình chính quyền hai cấp, bài toán tổ chức PCMT đặt ra yêu cầu cao về vận hành hệ thống dữ liệu đồng bộ, phân tầng trách nhiệm rõ ràng giữa các cấp: CA xã/phường trở thành lực lượng nòng cốt, trực tiếp bám sát địa bàn, quản lý người nghiện, phát hiện sớm các tụ điểm nguy cơ. CATP giữ vai trò tổng chỉ huy chiến lược, điều tra các chuyên án lớn, đồng thời điều phối hệ thống dữ liệu toàn TP. Các ngành y tế, lao động xã hội, giáo dục, đoàn thể cần đồng bộ hóa dữ liệu nghiệp vụ, kịp thời chia sẻ, phối hợp can thiệp ngay từ đầu.
Để tiếp tục giữ vững vai trò điểm sáng trong PCMT, TPHCM cần tập trung vào các giải pháp chiến lược sau: Xây dựng trung tâm dữ liệu MT liên thông, ứng dụng AI, big data, blockchain trong giám sát vận chuyển, tài chính, thương mại điện tử, phục vụ phân tích nghiệp vụ cảnh báo sớm các điểm nóng. Đào tạo chuyên sâu cho lực lượng CA cơ sở, hình thành đội ngũ "điều tra viên tuyến đầu" vững nghiệp vụ, nắm chắc địa bàn, xử lý nhanh các nguy cơ tại cơ sở. Củng cố quy trình phối hợp liên ngành, phân tầng trách nhiệm rõ ràng, đồng bộ hóa dữ liệu giữa CA, y tế, lao động, giáo dục, tư pháp. Đẩy mạnh xã hội hóa PCMT, huy động mạnh mẽ doanh nghiệp, nhà trường, đoàn thể, cộng đồng dân cư tham gia giám sát, can thiệp sớm, hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng. Duy trì phong trào quần chúng thường trực, biến hoạt động PCMT thành chỉ số đánh giá khu dân cư văn hóa, an toàn, không MT.
Tháng hành động PCMT không đơn thuần là cao điểm chiến dịch thường niên mà là bài kiểm nghiệm tổng thể sức mạnh vận hành hệ thống PCMT quốc gia. TPHCM, dưới sự chỉ đạo bản lĩnh, sắc bén, quyết liệt của Thiếu tướng Mai Hoàng, đã chứng minh hiệu quả của tư duy hệ thống: chủ động từ sớm, kiểm soát toàn diện từ dữ liệu đến thực địa, phối hợp đồng bộ các lực lượng và huy động toàn xã hội tham gia. Trong bối cảnh chính quyền hai cấp, nếu tiếp tục kiên trì tư duy hệ thống này, TPHCM sẽ giữ vững vị thế tiên phong trong cuộc chiến PCMT, bảo vệ bình yên cho TP mang tên Bác.
Chung một quyết tâm - Vì một cộng đồng không ma túy
Ngày 25/6, tại TP.Hạ Long, Bộ Công an (CA) phối hợp với tỉnh Quảng Ninh tổ chức Lễ mít tinh hưởng ứng Tháng hành động phòng, chống ma túy (PCMT); Ngày quốc tế PCMT và Ngày toàn dân PCMT năm 2025, với chủ đề "Chung một quyết tâm - Vì một cộng đồng không MT".
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long và các đại biểu tham quan khu triển lãm về hoạt động đấu tranh PCMT
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long cùng các đại biểu ấn nút phát động lễ mít tinh hưởng ứng Tháng hành động PCMT, Ngày quốc tế và Ngày toàn dân PCMT năm 2025. Tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Lê Thành Long, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, MT, mại dâm, nhấn mạnh những tác hại của MT đối với con người, xã hội và sự ổn định, phát triển của đất nước, dân tộc. Nhận thức rõ về thực tế tình hình và nguy cơ của MT, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, cơ chế chính sách, đề ra các nhiệm vụ, giải pháp đồng bộ để phòng, chống và kiểm soát MT. Phó Thủ tướng Chính phủ ghi nhận, biểu dương quyết tâm, nỗ lực và kết quả tích cực mà các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương đã đạt được; tri ân những cống hiến, hy sinh và chúc mừng những thành tích của các lực lượng trực tiếp tham gia phòng, chống tội phạm MT thời gian qua đã đóng góp quan trọng vào thành tựu phát triển và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội của đất nước.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả quan trọng đã đạt được, Phó Thủ tướng Lê Thành Long cho rằng, công tác PCMT đang phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức. Theo báo cáo của Bộ CA, hiện nay số người nghiện, người sử dụng trái phép chất MT, người bị quản lý sau cai nghiện và các đối tượng liên quan đến MT thuộc diện quản lý nghiệp vụ của lực lượng CA vẫn ở mức rất cao (trên 400.000 người, chiếm 0,4% dân số cả nước). Đây được xác định là nguồn tiêu thụ MT rất lớn, tiềm ẩn nguy cơ cao gây mất ANTT. Đáng lo ngại, số người nghiện, người sử dụng trái phép chất MT có xu hướng trẻ hóa, gia tăng, tác động xấu về đạo đức, lối sống, sức khỏe của hàng vạn thanh, thiếu niên, ảnh hưởng trực tiếp đến lực lượng lao động của xã hội và sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội bền vững của đất nước. Cùng với đó, tình hình tội phạm MT trong nước vẫn còn diễn biến phức tạp, các đối tượng mua bán MT xuyên quốc gia, liên tuyến, liên tỉnh với số lượng ngày càng lớn. Phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng ngày càng liều lĩnh, manh động, sẵn sàng sử dụng vũ khí nóng để chống trả, gây nhiều khó khăn, nguy hiểm, thương vong cho lực lượng chức năng trong quá trình đấu tranh, bắt giữ.
Thời gian tới, để phòng, chống và kiểm soát MT hiệu quả, thực chất và bền vững hơn, Phó Thủ tướng Lê Thành Long đề nghị các bộ, ngành, cơ quan, địa phương, các lực lượng liên quan triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, tiếp tục quán triệt và triển khai hiệu quả chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật về PCMT. Các lực lượng chuyên trách, với nòng cốt là lực lượng CA cần nắm chắc tình hình từ sớm, từ xa, từ cơ sở; tăng cường quản lý Nhà nước đối với các ngành nghề đầu tư, kinh doanh có điều kiện, dịch vụ nhạy cảm về ANTT; kiểm soát chặt chẽ các hoạt động hợp pháp liên quan đến MT; chủ động phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh, xử lý triệt để các hành vi mua bán, tổ chức, chứa chấp sử dụng và sản xuất trái phép chất MT... Các đơn vị tiếp tục rà soát, phát hiện, thống kê, đẩy mạnh khai thác, ứng dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trong quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất MT và quản lý sau cai; ưu tiên nguồn lực để đầu tư, sửa chữa, nâng cấp cơ sở vật chất trong các cơ sở cai nghiện MT; có chính sách hỗ trợ, tạo việc làm, xóa bỏ mặc cảm cho người sau cai nghiện; quan tâm đào tạo, bồi dưỡng và có chế độ, chính sách hỗ trợ phù hợp cho các lực lượng chuyên trách về PCMT; tăng cường thông tin, tuyên truyền và đẩy mạnh hợp tác quốc tế về PCMT...
Trung tướng, PGS.TS ĐỒNG ĐẠI LỘC