Xử lý nghiêm người sử dụng ma túy nhằm kéo giảm tội phạm

Điển hình mới đây, vào ngày 16/9, Công an xã Đại Phước, tỉnh Đồng Nai đã thi hành Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Đào Thanh Hải (25 tuổi, ngụ ấp Cát Lái, xã Đại Phước, tỉnh Đồng Nai) để điều tra làm rõ hành vi "sử dụng trái phép chất ma túy". Theo hồ sơ, Đào Thanh Hải là đối tượng thuộc diện quản lý sau cai nghiện bắt buộc, nhưng vẫn tiếp tục sử dụng trái phép chất ma túy. Căn cứ Điều 256a Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2025), hành vi trên đã cấu thành tội "Sử dụng trái phép chất ma túy", nên đối tượng này đã bị áp dụng biện pháp tố tụng hình sự. Việc bắt giữ và xử lý nghiêm minh đối tượng tái phạm hành vi phạm tội về ma túy không chỉ là biện pháp răn đe, giáo dục mà còn thể hiện rõ quyết tâm của Ban giám đốc Công an tỉnh Đồng Nai trong công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội, góp phần bảo đảm ANTT trên địa bàn.

Tương tự, vào ngày 16/9, Công an xã Long Thành, tỉnh Đồng Nai đã phối hợp thực hiện đưa đối tượng M.H.M.A (SN 1993, ngụ ấp 6, xã Long Thành) vào cơ sở cai nghiện bắt buộc theo Quyết định của Tòa án nhân dân Khu vực 2 - tỉnh Đồng Nai. Trước đó, M.H.M.A là đối tượng đã nhiều lần sử dụng trái phép chất ma túy, bị Công an xã Long Thành lập hồ sơ quản lý theo quy định. Căn cứ hồ sơ theo dõi, đối tượng đủ điều kiện áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc nhằm bảo đảm công tác quản lý, phòng ngừa nguy cơ tái phạm, đồng thời góp phần giữ gìn an ninh trật tự tại địa phương, giúp đối tượng có cơ hội cai nghiện, tái hòa nhập cộng đồng để có cuộc sống tốt hơn.

Trước đó, từ ngày 10/9 - 15/9, Công an xã Phú Trung, tỉnh Đồng Nai đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp nghiệp vụ, kịp thời phát hiện, bắt giữ và xử lý nhiều đối tượng phạm tội có liên quan đến các hành vi vi phạm pháp luật về ma túy, trộm cắp tài sản, qua đó góp phần bảo đảm tình hình ANTT, vì bình yên cuộc sống của người dân. Cụ thể, Công an xã đã triệt phá 2 vụ tàng trữ trái phép chất ma túy và tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy; đồng thời điều tra, làm rõ 1 vụ trộm cắp tài sản, tiến hành bắt giữ 5 đối tượng phạm tội và đối tượng có liên quan. Khoảng 13 giờ 10 phút ngày 10/9, bằng các biện pháp nghiệp vụ, Công an xã Phú Trung đã triệt phá, bắt quả đối tượng Nguyễn Ngọc Dũng (SN 1998) và Triệu Ngọc Du (SN 1993, cùng ngụ thôn Bàu Đỉa, xã Phú Trung, tỉnh Đồng Nai) về hành vi "Tàng trữ trái phép chất ma túy" xảy ra tại thôn Bàu Đỉa, thu giữ 11 bịch nylon chứa ma túy và một số tang vật khác có liên quan. Hiện tại, Công an xã đang tiến hành tạm giữ hình sự 3 đối tượng để tiếp tục đấu tranh, củng cố hồ sơ, xử lý theo quy định của pháp luật.

Các đối tượng và tang vật liên quan đến những hành vi sử dụng, tàng trữ ma túy đã bị Công an các địa phương ở Đồng Nai xử lý nghiêm

Với quyết tâm đấu tranh không khoan nhượng với tội phạm, hướng tới mục tiêu xây dựng "xã không ma túy", ngày 14/9/2025, qua công tác nắm tình hình và quản lý địa bàn, Công an xã Lộc Ninh đã phát hiện, bắt giữ một đối tượng có hành vi mua bán trái phép chất ma túy. Theo đó, khoảng 17 giờ cùng ngày, Công an xã Lộc Ninh đã phối hợp Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh Đồng Nai tiến hành kiểm tra khu vực "Xóm Đảo" thuộc Khu phố Ninh Phú, xã Lộc Ninh, tỉnh Đồng Nai. Tại đây, tổ công tác phát hiện, bắt quả tang đối tượng Ngô Văn Tiền (SN 1990, ngụ tổ 23, khu 6, xã Tân Phú, tỉnh Đồng Nai) có hành vi mua bán trái phép chất ma túy cho B.L.T.N (SN 1987, ngụ Ấp K Liêu, xã Lộc Thành, tỉnh Đồng Nai). Tang vật thu giữ tại hiện trường gồm: một đoạn ống hút màu trắng đục được hàn kín, bên trong có chứa chất tinh thể màu trắng (đối tượng khai là ma túy đá). Ngay sau đó, Công an xã phối hợp Phòng cảnh sát ma túy tiến hành khám xét khẩn cấp nơi ở của Ngô Văn Tiền. Kết quả, lực lượng chức năng tiếp tục thu giữ thêm 10 đoạn ống hút chứa ma túy đá cùng một số tang vật có liên quan.

Một trong những điểm mới đáng chú ý của Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2025, đó là tội "Sử dụng trái phép chất ma túy" đã được quy định trở lại. Đây là một bước thay đổi lớn trong tư duy nhà lập pháp, một tư duy rất phù hợp và kịp thời trước những hậu quả đặc biệt nghiêm trọng do hành vi sử dụng chất ma túy mang lại cho xã hội nhiều năm gần đây.

Nếu như trước đây, lý do bãi bỏ tội "Sử dụng trái phép chất ma túy" xuất phát từ quan điểm coi người nghiện ma túy là người bệnh, là nạn nhân của tệ nạn xã hội, cần được hỗ trợ và điều trị như một người bệnh thay vì trừng phạt theo chế tài hình sự; Thì nay, qua thực tiễn nhiều năm gần đây cho thấy tỉ lệ tái nghiện ở mức cao, số người nghiện ma túy ngày càng có xu hướng gia tăng và trẻ hóa, nếu không có biện pháp xử lý nghiêm khắc thì có khả năng "lây lan" và ảnh hưởng nghiêm trọng đến thế hệ trẻ trong tương lai. Ngoài ra, việc nghiện ma túy còn là nguyên nhân chính dẫn đến các loại tội phạm khác, như: trộm cắp tài sản, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cưỡng đoạt tài sản, cướp giật tài sản... nhằm để có tiền thỏa mãn cơn nghiện.

Từ hậu quả thực tế nêu trên, dẫn đến yêu cầu cần phải tái hình sự hóa hành vi sử dụng trái phép chất ma túy trong một số trường hợp cụ thể. Chính vì vậy, ngày 25/6/2025, tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hình sự năm 2025, trong đó bổ sung Điều 256a quy định về tội "Sử dụng trái phép chất ma túy".