Sáng nay 8-1, Viện Kiểm sát nhân dân (VKS) TP Hà Nội thực hành quyền công tố tại phiên toà xét xử 2 cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long, Chu Ngọc Anh và 36 bị cáo trong đại án Việt Á đã đề nghị mức án đối với các bị cáo.
Theo quan điểm luận tội của đại diện VKS, vụ án này là điển hình cho lợi ích nhóm, hành vi của các bị cáo đã xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức. Trong khi Nhà nước đang phải gồng mình chống chọi với dịch bệnh Covid-19 thì một bộ phận doanh nghiệp đã câu kết với cán bộ Nhà nước thông đồng, thu lợi bất chính. Năm 2020, khi dịch Covid-19 bùng phát, Chính phủ giao Bộ KH&CN nghiên cứu, chế tạo sinh phẩm phòng chống dịch. Việc nghiên cứu kit test Covid-19 sau đó được giao cho Học viện Quân y chủ trì với kinh phí 18,9 tỷ đồng.
Đại diện VKS thực hành quyền công tố tại phiên tòa
Chủ tịch Việt Á Phan Quốc Việt đã thông đồng với Trịnh Thanh Hùng (khi đó là Phó vụ trưởng Vụ KH&CN các ngành kinh tế - kỹ thuật, Bộ KH&CN) tác động đến người có liên quan để Công ty Việt Á được tham gia cùng Học viện Quân y. Bị cáo Chu Ngọc Anh, thời điểm đó là Bộ trưởng KH&CN đã ký quyết định đồng ý việc này.
Theo đại diện VKS, kết quả nghiên cứu Đề tài là tài sản Nhà nước, do bị cáo Chu Ngọc Anh đại diện sở hữu, nhưng ông Chu Ngọc Anh đã cùng cấp dưới là bị cáo Phạm Công Tạc (khi đó là Thứ trưởng Bộ KH&CN) để cho Công ty Việt Á mang đi đăng ký sở hữu.
Sau khi thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật để có lợi cho Công ty Việt Á, bị cáo Chu Ngọc Anh nhận từ Phan Quốc Việt 200.000 USD; bị cáo Phạm Công Tạc nhận 50.000 USD và Trịnh Thanh Hùng nhận 350.000 USD.
Tiếp đó, Phan Quốc Việt dùng kết quả nghiên cứu cùng Học viện Quân y đi đăng ký tại Bộ Y tế, để Công ty Việt Á sản xuất thương mại và bán ra thị trường.
Bị cáo Nguyễn Văn Trịnh (cựu cán bộ Văn phòng Chính phủ) khi đó đã lợi dụng chức vụ, hướng dẫn Phan Quốc Việt soạn thảo các văn bản liên quan cấp phép, tác động đến người của Bộ Y tế để giúp Phan Quốc Việt và được Việt "cảm ơn" 200.000 USD.
Đại diện VKS cũng cho rằng, một số bị cáo khác ở Bộ Y tế có hành vi nhận hối lộ, làm sai quy định giúp Công ty Việt Á được phép sản xuất kit xét nghiệm để bán thương mại.
Liên quan đến hành vi vi phạm quy định về đấu thầu xảy ra khi Công ty Việt Á bán kit xét nghiệm với giá cao cho nhiều cơ quan trên địa bàn cả nước, theo đại diện VKS, thời điểm đó, Phan Quốc Việt cũng “cảm ơn” nhiều bị cáo là những người có chức vụ, quyền hạn.
Tổng cộng, có hơn 4,5 triệu kit xét nghiệm được Việt Á bán ra thị trường, gây thiệt hại 1.235 tỷ đồng, trong đó thiệt hại 402 tỷ đồng của Nhà nước.
Quan điểm luận tội của đại diện VKS cho rằng, Phan Quốc Việt đóng vai trò chủ mưu. Hành vi của bị cáo đã xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan tổ chức. Bị cáo có tình tiết tăng nặng là phạm tội 2 lần trở lên.
Tại tòa, bị cáo thành khẩn khai báo, nộp 200 triệu đồng và có đơn đề nghị được dùng tài sản bị phong tỏa để khắc phục hậu quả. Vì vậy, VKS đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.
Đối với hành vi sai phạm của 2 cựu lãnh đạo Bộ KH&CN, đại diện VKS khẳng định, ông Chu Ngọc Anh là Bộ trưởng, đại diện chủ sở hữu Nhà nước về đề tài KH&CN đã cùng bị cáo Phạm Công Tạc - cựu Thứ trưởng thực hiện loạt sai phạm khi để Việt Á biến đề tài của Nhà nước thành tài sản của doanh nghiệp, không thực hiện đúng quy định của pháp luật và của luật KH&CN.
Hai cựu lãnh đạo Bộ KH&CN còn khen thưởng Công ty Việt Á, giúp doanh nghiệp này truyền thông, đánh bóng tên tuổi, tạo điều kiện cho Việt Á thực hiện những sai phạm tiếp theo. 2 bị cáo phạm tội với vai trò đồng phạm, gây ảnh hưởng xấu trong lĩnh vực KH&CN, khiến cho sản phẩm quốc gia bị chiếm dụng.
Vẫn theo đại diện VKS, bị cáo Chu Ngọc Anh đã thành khẩn khai nhận, nộp tiền khắc phục hậu quả, có nhiều thành tích trong công tác nên đề nghị HĐXX giảm nhẹ hình phạt.
Đối với bị cáo Phạm Công Tạc, dù bị cáo khai chỉ nhận của Phan Quốc Việt 100 triệu đồng, nhưng tài liệu hồ sơ vụ án cùng lời khai của những người liên quan cho thấy bị cáo đã nhận 50.000 USD từ Phan Quốc Việt. Quá trình công tác, bị cáo cũng có nhiều thách tích, nên VKS đề nghị HĐXX giảm nhẹ một phần hình phạt cho cựu Thứ trưởng.
Theo VKS, trong khi dịch Covid-19 làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe và đời sống của nhân dân thì lãnh đạo một số bộ ngành, địa phương lại cấu kết với Phan Quốc Việt, Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty Việt Á để trục lợi.
"Các vụ án kinh tế, chức vụ gần đây đã thể hiện lợi ích nhóm, nhóm lợi ích đã gây thiệt hại cho nhà nước. Vụ án Việt Á lần này còn là điển hình của sự thông đồng, cấu kết giữa quan chức và doanh nghiệp để gây thiệt hại cho nhà nước nhưng làm lợi một vài người" - đại diện VKS nêu quan điểm.
Đại diện VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt các bị cáo mức án như sau:
1. Tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí:
Bị cáo Chu Ngọc Anh, cựu Bộ trưởng Bộ KH&CN: 3-4 năm tù.
Bị cáo Phạm Công Tạc, cựu Thứ trưởng Bộ KH&CN: 3-4 năm tù.
2. Tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng:
Bị cáo Phan Quốc Việt, Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty CP Công nghệ Việt Á: 15-16 năm tù.
Bị cáo Vũ Đình Hiệp, Phó Tổng Giám đốc Công ty Việt Á: 8-9 năm tù.
Bị cáo Trần Thị Hồng, nhân viên Kinh doanh Công ty Việt Á: 36-48 tháng tù.
Bị cáo Lê Trung Nguyên, nhân viên Kinh doanh Công ty Việt Á: 36-42 tháng tù.
Bị cáo Trần Tiến Lực, nhân viên Công ty Việt Á: 36-42 tháng tù.
Bị cáo Nguyễn Mạnh Cường, cựu Kế toán trưởng CDC tỉnh Hải Dương: 30-36 tháng tù.
Cưụ Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long bị đề nghị 19-20 năm tù
Bị cáo Nguyễn Thị Trang, cựu Giám đốc Trung tâm Tư vấn và Dịch vụ Tài chính thuộc Sở Tài chính Hải Dương: 30-36 tháng tù treo.
Bị cáo Lâm Văn Tuấn, cựu Giám đốc CDC tỉnh Bắc Giang: 6-7 năm tù.
Bị cáo Nguỵ Thị Hậu, cựu Phó trưởng Phòng Tài chính kế toán CDC tỉnh Bắc Giang: 36-42 tháng tù.
Bị cáo Phan Huy Văn, cựu Giám đốc Công ty Cổ phần Dược vật tư Y tế Phan Anh: 42-48 tháng tù.
Bị cáo Phan Thị Khánh Vân, kinh doanh tự do: 4-5 năm tù.
Bị cáo Vũ Văn Doanh, cựu Giám đốc Công ty Cổ phần Thẩm định giá Thăng Long: 30-36 tháng tù treo.
Bị cáo Tạ Ngọc Chức, cựu Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần thẩm định và đầu tư Toàn Cầu: 24-30 tháng tù.
Bị cáo Nguyễn Văn Định, cựu Giám đốc CDC tỉnh Nghệ An: 30-36 tháng tù treo.
Bị cáo Nguyễn Thị Hồng Thắm, cựu Kế toán trưởng CDC Nghệ An: 24-30 tháng tù treo.
Bị cáo Hồ Công Hiếu, cựu thẩm định viên Công ty cổ phần thông tin và Thẩm định giá Miền Nam - Chi nhánh Nghệ An: 24-36 tháng tù treo.
Bị cáo Nguyễn Thành Danh, cựu Giám đốc CDC tỉnh Bình Dương: 10 tháng 4 ngày, bằng thời gian tạm giam.
Bị cáo Tiêu Quốc Cường, cựu Kế toán trưởng, Phó trưởng Phòng Kế hoạch Tài chính Sở Y tế tỉnh Bình Dương: 4-5 năm tù.
Bị cáo Lê Thị Hồng Xuyên, cựu nhân viên xét nghiệm CDC Bình Dương: 2-3 năm tù.
Bị cáo Trần Thanh Phong, cựu Phó Trưởng phòng Tài chính kế toán CDC Bình Dương: 24-30 tháng tù treo.
Bị cáo Nguyễn Trường Giang, cựu Tổng Giám đốc Công ty VNDAT: 3-4 năm tù.
Bị cáo Nguyễn Thị Thuý, cựu Giám đốc dự án Công ty VNDAT: 30-36 tháng tù.
Bị cáo Ninh Văn Sinh, cựu Phó Giám đốc Công ty Cổ phần thẩm định giá Trung Tín: 18-24 tháng tù.
Các bị cáo tại toà
3. Tội Đưa hối lộ:
Bị cáo Phan Quốc Việt, Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty CP Công nghệ Việt Á: 15-16 năm tù.
Bị cáo Vũ Đình Hiệp, Phó Tổng Giám đốc Công ty Việt Á: 8-9 năm tù.
Bị cáo Phan Tôn Noel Thảo, Trợ lý khối tài chính Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á: 4-5 năm tù.
Bị cáo Hồ Thị Thanh Thảo, Thủ quỹ Công ty Việt Á: 4-5 năm tù.
4. Tội Nhận hối lộ:
Bị cáo Trịnh Thanh Hùng, cựu Phó Vụ trưởng Vụ KH&CN các ngành kinh tế - kỹ thuật, Bộ KH&CN: 14-15 năm tù.
Bị cáo Nguyễn Thanh Long, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế: 19-20 năm tù.
Bị cáo Nguyễn Huỳnh, cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế: 9-10 năm tù.
Bị cáo Nguyễn Minh Tuấn, cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị & Công trình y tế, Bộ Y tế: 8-9 năm tù.
Bị cáo Nguyễn Nam Liên, cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính, Bộ Y tế: 8-9 năm tù.
Bị cáo Phạm Duy Tuyến, cựu Giám đốc CDC tỉnh Hải Dương: 13-14 năm tù.
5. Tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ:
Bị cáo Nguyễn Văn Trịnh, cựu Trợ lý Phó Thủ tướng Chính phủ: 7-8 năm tù.
Bị cáo Phạm Xuân Thăng, cựu Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Hải Dương: 5-6 năm tù.
Bị cáo Phạm Mạnh Cường, cựu Giám đốc Sở Y tế tỉnh Hải Dương: 5-6 năm tù.
6. Tội Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi:
Bị cáo Nguyễn Thị Thanh Thuỷ, cựu chuyên viên Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam: 3-4 năm tù.
Bị cáo Nguyễn Bạch Thuỳ Linh, Giám đốc Công ty TNHH MTV SNB Holdings: 30-36 tháng tù treo.