Khởi tố vụ án sai phạm tại dự án Khu đô thị mới An Bình, TP.Cần Thơ

Năm 2024, Thanh tra TP.Cần Thơ (cũ) đã có kết luận thanh tra về "Việc chấp hành pháp luật đối với dự án đầu tư xây dựng Khu đô thị mới An Bình". Dự án có quy mô 17,8 ha tại phường An Bình, do Công ty cổ phần đầu tư xây dựng Hồng Phát (Công ty Hồng Phát) làm chủ đầu tư, vốn thực hiện hơn 165 tỷ đồng.

Dự án được UBND TP.Cần Thơ chấp thuận chủ trương đầu tư, mục tiêu "xây dựng khu đô thị phát triển đồng bộ, hiện đại, hoàn chỉnh phù hợp với yêu cầu kêu gọi đầu tư phát triển đô thị của thành phố", đồng thời tạo quỹ nhà ở và xây dựng phát triển hạ tầng trên địa bàn quận Ninh Kiều (cũ). Thời gian thực hiện dự án là 5 năm, từ năm 2016 - 2020.

Đại tá Nguyễn Thanh Bình, Phó Giám đốc Công an TP.Cần Thơ thông tin về vụ việc

Theo cơ quan thanh tra, dự án được áp dụng hình thức chỉ định nhà đầu tư, tuy nhiên Công ty Hồng Phát chưa có quyền sử dụng đất ở đối với khu đất thực hiện dự án nên chưa đủ điều kiện chỉ định thầu. Thanh tra TP.Cần Thơ cho rằng, trình tự, thủ tục, thẩm quyền trong thu hồi đất, xác định giá đất và bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án có hạn chế, thiếu sót. Cụ thể, Sở Xây dựng tham mưu UBND thành phố ban hành Quyết định số 305 quy định khu vực được chuyển quyền sử dụng đất trong dự án có 135 lô nền tiếp giáp mặt tiền các tuyến đường cấp khu vực (đường số A5 và 23) chưa phù hợp quy định...

UBND quận Ninh Kiều (cũ) báo cáo diện tích đã giải phóng mặt bằng (trong đó có diện tích đất lúa hơn 10 ha) làm cơ sở để Sở Tài nguyên và Môi trường khi đó tham mưu UBND thành phố giao đất cho nhà đầu tư thực hiện dự án có diện tích đất lúa trên 10ha nhưng không có văn bản chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ theo quy định của Luật Đất đai năm 2013, có dấu hiệu vi phạm quy định về quản lý đất đai và ban hành quyết định giao đất khi dự án chưa hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng là chưa đúng quy định.

Ngoài ra, việc xác định giá đất cụ thể để tính tiền sử dụng đất khi giao đất cho nhà đầu tư chưa theo quy định. Cơ quan thuế khấu trừ và phân bổ chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng vào tiền sử dụng đất phải nộp khi giao đất cho nhà đầu tư chưa bảo đảm quy định dẫn đến giảm thu ngân sách hơn 25,6 tỷ đồng. Sau đó, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý và cơ quan thuế đã thực hiện truy thu số tiền chênh lệch nộp ngân sách Nhà nước.

Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư quận Ninh Kiều chưa tham mưu xây dựng kế hoạch thu hồi đất theo quy định; tính sai phương án bồi thường, hỗ trợ về đất với số tiền hơn 93 triệu đồng; bồi thường cây lâu năm trồng trên đất trồng lúa không đúng quy định; chưa hoàn thành việc bàn giao nền tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án...

Từ kết luận trên, Thanh tra TP.Cần Thơ kiến nghị chuyển hồ sơ vụ việc đến Cơ quan CAĐT Công an thành phố để điều tra làm rõ hành vi giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa trên 10ha để thực hiện dự án nhưng không có văn bản chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ.

Khu đô thị mới An Bình ở TP.Cần Thơ.

Liên quan đến dự án Khu đô thị mới An Bình, trước đó nhiều hộ dân bị thu hồi đất đã bày tỏ sự không đồng ý và quyết định khởi kiện UBND quận Ninh Kiều vì cho rằng mức giá đền bù quá thấp so với giá trị thực tế. Đơn cử như trường hợp gia đình ông Đinh Văn Thành và bà Lý Thị Phi Phụng, sở hữu khoảng 15.000m2 đất trồng cây ăn trái, đào ao nuôi cá. Bà Phụng cho biết giá bồi thường chỉ 432.000 đồng/m2, không đủ để gia đình mua lại nơi khác sinh sống, trong khi giá đất nông nghiệp giao dịch ở khu vực đó thời điểm đó đã lên tới 4 - 5 triệu đồng/m2. Sau khi khiếu nại, mức giá được tăng lên 980.000 đồng/m2, nhưng người dân vẫn không đồng ý.

Ông Hoàng Tuấn Cường, một hộ dân khác cho biết, một nền nhà 100m2 ngay tại vị trí đất cũ của ông hiện được rao bán tới 4 - 5 tỷ đồng, tương đương 40 - 50 triệu đồng/m2. Thực tế, giá đất nền thương mại tại Khu đô thị mới An Bình đang được rao bán trên thị trường với giá khoảng 30 - 35 triệu đồng/m2. Mức chênh lệch lớn giữa giá bồi thường và giá thị trường khiến người dân thấy quyền lợi không được bảo đảm, thậm chí có nguy cơ mất chỗ ở và đất mưu sinh.

Dù TAND TP.Cần Thơ đã xét xử sơ thẩm người dân thua kiện vào năm 2020, nhưng sau đó TAND Cấp cao tại TPHCM đã tuyên hủy bản án sơ thẩm vào tháng 01/2022 do còn nhiều điểm chưa được làm rõ, trong đó có việc thu hồi hơn 10ha đất trồng lúa mà không có văn bản chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ