"Góp vốn" khai thác mặt bằng
Ngày 26/02/2025, theo kết luận điều tra, cùng bị đề nghị truy tố với bị can Phong còn có Trần Văn Vẹn (SN 1949, nguyên Chủ tịch HĐQT Vinafood II), Trần Bảy (SN 1960, nguyên Trưởng phòng Kế hoạch Chiến lược Vinafood II, nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty Vĩnh Hội), Vũ Bá Vinh (SN 1959, nguyên Ủy viên HĐQT kiêm Trưởng ban Kiểm soát Vinafood II), Trương Văn Húa (SN 1955) và Trương Văn Ảnh (SN 1956, đều là nguyên Ủy viên HĐQT Vinafood II).
Khu đất số 132 đường Bến Vân Đồn (P6Q4) có diện tích hơn 7.890m2 với nguồn gốc là đất công sản, được giao cho Vinafood II quản lý, sử dụng theo Quyết định số 120/NN-TCKT/QĐ ngày 21/02/1994 của Bộ Nông nghiệp & Công nghệ thực phẩm (nay là Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn). Ngày 18/12/1997, UBND TPHCM ban hành Quyết định số 77383/QĐ-UB và 77384/QĐ-UB xác lập quyền sở hữu của Nhà nước. Sau khi tiếp nhận khu đất này, Vinafood II giao cho 2 công ty "con" là Công ty Kinh doanh chế biến Mì Màu (nay là Công ty Sài Gòn Kho Vận) và Công ty Kinh doanh chế biến lương thực xuất khẩu (nay là Công ty Hoàn Mỹ) quản lý, sử dụng theo hình thức thuê đất trả tiền hàng năm nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Dự án với tên thương mại là Millennium 132 Bến Vân Đồn
Thực hiện Quyết định số 80/2001/QĐ-TTg ngày 24/5/2001 của Thủ tướng Chính phủ về việc xử lý, sắp xếp lại nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn TPHCM, Vinafood II đề xuất lập dự án xây dựng trung tâm thương mại kết hợp cao ốc văn phòng và nhà ở căn hộ cao tầng trên khu đất và UBND TPHCM đã có Văn bản số 1133/UB-TM ngày 24/02/2005, Bộ Tài chính có Quyết định số 2471/QĐ-BTC ngày 27/7/2005 chấp thuận cho chuyển mục đích sử dụng đất. Tại Điều 4 và Điều 5 Quyết định số 2471/QĐ-BTC nêu: "Vinafood II có trách nhiệm lập, phê duyệt, tổ chức thực hiện dự án theo đúng quy định hiện hành của pháp luật về đầu tư và xây dựng; sau 24 tháng nếu Vinafood II không triển khai thực hiện dự án thì Nhà nước sẽ thu hồi lại đất".
Ngày 16/7/2007, căn cứ kết quả định giá của Trung tâm Thông tin và Thẩm định giá miền Nam (đơn vị thẩm định giá thuộc Nhà nước) và kết quả thẩm định lại của Sở Tài chính, UBND TPHCM ban hành Văn bản phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất, giá trị công trình xây dựng trên đất của khu đất với tổng giá trị hơn 117 tỷ đồng (trong đó giá trị quyền sử dụng đất là hơn 112 tỷ đồng, giá trị công trình trên đất hơn 5 tỷ đồng, phí thẩm định giá là 20 triệu đồng).
Ngày 07/8/2007, Trương Thanh Phong (với chức danh Tổng Giám đốc Vinafood II) ký Văn bản gửi Bộ Tài nguyên & Môi trường (Bộ TN&MT) đề nghị hướng dẫn thủ tục để chuyển quyền sử dụng đất 132 Bến Vân Đồn cho pháp nhân mới là công ty cổ phần làm chủ đầu tư dự án. Ngày 21/8/2007, Bộ TN&MT có văn bản trả lời với nội dung: "Vinafood II phải thực hiện quy định tại điểm a khoản 4 Điều 6 Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; Điều 4 và Điều 5 Quyết định số 2471/QĐ- BTC của Bộ Tài chính và các quy định khác có liên quan; trường hợp góp vốn bằng quyền sử dụng đất thì thực hiện theo quy định tại Điều 155 Nghị định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ về thi hành Luật Đất đai".
Kết quả điều tra đến nay xác định, Công ty Phú Mỹ Hưng là bên thứ ba ngay tình, đã triển khai thực hiện dự án theo quy hoạch và đã bán toàn bộ sản phẩm cho người dân. Vì vậy, Cơ quan CSĐT Bộ Công an chuyển toàn bộ hồ sơ, tài liệu có liên quan và kiến nghị TAND TPHCM tiếp tục xem xét, giải quyết trong quá trình xét xử, bảo đảm quyền lợi cho những người dân đã mua sản phẩm tại dự án theo quy định của pháp luật.
Ngày 31/8/2007, HĐQT Vinafood II gồm: Trần Văn Vẹn, Trương Thanh Phong, Vũ Bá Vinh và Trương Văn Húa họp, chấp thuận cho Vinafood II vay ngân hàng hơn 112 tỷ đồng để nộp tiền sử dụng đất 132 Bến Vân Đồn.
Gây thiệt hại nặng
Theo đề nghị của Trương Thanh Phong tại Tờ trình số 2132/TT-TCT ngày 03/8/2007 và ngày 05/9/2007, Phong là Tổng Giám đốc Vinafood II tiếp tục ký Văn bản số 2174/TCT-KTXDCB gửi Bộ TN&MT với nội dung sau khi được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Vinafood II sẽ thuê một công ty tư vấn có chức năng để thẩm định theo giá thị trường làm căn cứ tính giá trị góp vốn và chuyển quyền sử dụng đất cho công ty cổ phần.
Ngày 24/9/2007, Bộ TN&MT có văn bản trả lời với nội dung: "Việc lập, phê duyệt và tổ chức thực hiện Dự án căn hộ cao tầng kết hợp trung tâm thương mại và cao ốc văn phòng của Vinafood II phải thực hiện đúng quy định tại Điều 4, Điều 5 Quyết định số 2471/QĐ-BTC của Bộ Tài chính về việc phê duyệt phương án xử lý, sắp xếp lại cơ sở nhà đất số 132 Bến Vân Đồn, P6Q4 và điểm a khoản 4 Điều 6 của Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước".
Đến ngày 15/10/2007, Trương Thanh Phong với chức danh Tổng Giám đốc ký Tờ trình đề xuất HĐQT Vinafood II cho thành lập công ty cổ phần để khai thác mặt bằng 132 Bến Vân Đồn, trong đó Vinafood II góp bằng giá trị lợi thế khu đất 15 tỷ đồng, công ty cổ phần có trách nhiệm trả tiền sử dụng đất và lãi đã vay ngân hàng cho Vinafood II. Ngày 20/10/2007, Vinafood II thuê Công ty Thẩm định giá Sài Gòn nhà đất thẩm định giá khu đất để hợp tác đầu tư và xác định giá khu đất tại thời điểm tháng 10/2007 là 127 tỷ đồng.
Ngày 23/10/2007, Vinafood II, Công ty Sài Gòn Kho Vận, Công ty Hoàn Mỹ, Công ty bất động sản Nguyên Kim và Công ty Thái Sơn tổ chức họp, thống nhất thành lập Công ty Vĩnh Hội để khai thác mặt bằng 132 Bến Vân Đồn, vốn điều lệ 150 tỷ đồng. Trong đó, Vinafood II góp bằng lợi thế mặt bằng, trị giá 15 tỷ đồng, tương ứng 1,5 triệu cổ phần, chiếm tỷ lệ 10%; các cổ đông còn lại góp bằng tiền, cụ thể: "Công ty Nguyễn Kim góp 45 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 30%; Công ty Thái Sơn góp 45 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 30%; Công ty Hoàn Mỹ góp 30 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 20%; Công ty Sài Gòn Kho Vận góp 7,5 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 5% và cán bộ công nhân viên văn phòng Vinafood II góp 7,5 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 5%".
Các bị can Trương Thanh Phong, Trần Bảy, Trần Văn Vẹn
Đồng thời, các bên thống nhất pháp nhân mới có trách nhiệm trả lại toàn bộ tiền sử dụng đất đã nộp, cùng tiền lãi ngân hàng cho Vinafood II; bồi thường giá trị công trình trên đất cho Công ty Sài Gòn Kho Vận, Công ty Hoàn Mỹ. Riêng phần lợi thế mặt bằng 15 tỷ đồng sẽ do các Công ty Sài Gòn Kho Vận, Hoàn Mỹ, Công ty bất động sản Nguyễn Kim và Thái Sơn nộp thay cho Vinafood II theo tỷ lệ góp vốn của từng công ty. Ngày 26/10/2007, Vinafood II nộp tiền sử dụng đất hơn 112 tỷ đồng vào ngân sách Nhà nước bằng nguồn tiền vay tại ngân hàng.
Ngày 18/02/2009, Công ty Vĩnh Hội tăng vốn điều lệ thành 180 tỷ đồng, bằng cách phát hành thêm 3 triệu cổ phần... Sau nhiều lần thay đổi tỷ lệ góp vốn, trong thời gian từ năm 2009 đến 2015. Đến nay, Công ty Cổ phần Đầu tư Phú Mỹ Hưng đã thực hiện dự án trên khu đất với tên thương mại là Millennium 132 Bến Vân Đồn, gồm 2 block, 653 căn hộ ở, 387 văn phòng cho thuê, 17 căn hộ thương mại và đã bán hết cho khách hàng, nhưng người mua vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu.
Theo kết quả điều tra, bị can Trương Thanh Phong đã chỉ đạo không thực hiện dự án theo phương án được Bộ Tài chính phê duyệt, không lập hồ sơ tài sản, bỏ ngoài sổ sách khu đất và ký tờ trình đề nghị HĐQT Vinafood II chấp thuận việc chuyển quyền sử dụng đất cho Công ty Vĩnh Hội... gây thiệt hại tài sản Nhà nước hơn 113,7 tỷ đồng.