(CATP) Trong giai đoạn 2 của vụ án "chuyến bay giải cứu", Cơ quan An ninh điều tra (ANĐT) Bộ Công an làm rõ hành vi "nhận hối lộ" của Nguyễn Mạnh Trường, nguyên chuyên viên Phòng vận tải hàng không, Cục hàng không Việt Nam và hành vi "đưa hối lộ" của Vũ Hồng Quang, nguyên Phó phòng vận tải hàng không, Cục Hàng không Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải.
Cấp phép vượt so với văn bản được duyệt
Theo kết luận điều tra, Vũ Hồng Quang có nhiệm vụ tiếp nhận, xem xét ra quyết định cấp phép bay cho các hãng hàng không thực hiện các chuyến bay "Combo" do doanh nghiệp tổ chức sau khi có sự phê duyệt của Văn phòng Chính phủ và Tổ công tác 4 Bộ/5 Bộ.
Trong giai đoạn 1 vụ chuyến bay giải cứu, tòa tuyên phạt Phạm Trung Kiên (cựu Thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế) án tù chung thân do có hành vi nhận hối lộ hơn 42 tỷ đồng trong quá trình cấp phép các chuyến bay đưa công dân về nước. Còn Vũ Hồng Quang (cựu Phó phòng Phòng vận tải hàng không, Cục Hàng không Bộ Giao thông Vận tải) bị phạt 4 năm tù vì nhận hối lộ 2 tỷ đồng. Ở giai đoạn 2, Quang tiếp tục bị đề nghị truy tố về hành vi đưa hối lộ cho Phạm Trung Kiên.
Trong quá trình các doanh nghiệp triển khai thực hiện chuyến bay "Combo" đưa công dân về nước, có một số chuyến bay doanh nghiệp không thuê được tàu bay cỡ lớn để chở hết số lượng khách được duyệt nên phải thuê 2 tàu nhỏ dẫn đến phát sinh chi phí, trong khi vẫn còn ghế trống khách. Để có thêm lợi nhuận, Nguyễn Thị Thanh Hằng (Phó Giám đốc Công ty Bluesky) và Nguyễn Tiến Mạnh (Phó Giám đốc Công ty Lữ hành Việt) đã trao đổi, thỏa thuận và được Quang đồng ý cấp phép bay theo số lượng khách vượt so với văn bản đã được duyệt với chi phí 2 triệu đồng/khách.
Bị can Vũ Hồng Quang
Sau đó, theo yêu cầu của Hằng và Mạnh, Quang chỉ đạo Trường triển khai cấp phép bay trái quy định cho 1.019 khách, nhận hối lộ hơn 1,9 tỷ đồng (trong đó nhận hơn 1,8 tỷ đồng của hãng và nhận 170 triệu đồng của Mạnh). Sau khi nhận tiền, Quang chủ động chuyển khoản 4 lần, chia cho Trường 244 triệu đồng để đề xuất và triển khai cấp phép bay quá số lượng so với văn bản được duyệt cho doanh nghiệp.
Căn cứ các tài liệu thu thập được, Cơ quan ANĐT Bộ Công an xác định Trường đã nhận hối lộ 244 triệu đồng để đề xuất và triển khai cấp phép bay quá số lượng so với văn bản được duyệt cho doanh nghiệp theo chỉ đạo của Quang. Hành vi "đưa hối lộ" của Hằng, Mạnh và hành vi "nhận hối lộ" của Quang đã bị xét xử ở giai đoạn 1 vụ án, nên không xem xét trong vụ án này.
Đưa hối lộ cho khách lẻ về nước
Kết luận điều tra đã làm rõ hành vi "đưa hối lộ" khi tổ chức đưa công dân (khách lẻ) về nước tại Bộ Y tế. Cụ thể, tháng 9/2020, Quang trao đổi, nhờ Phạm Trung Kiên (bị can giai đoạn 1 vụ án, nguyên cán bộ giúp việc Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên, Phó trưởng Ban Chỉ đạo) giúp để có được văn bản chấp thuận của Ban Chỉ đạo cho công dân được về nước trên các chuyến bay đơn lẻ. Kiên đồng ý và thỏa thuận chi phí 10 triệu đồng/công dân.
Sau đó, Quang trao đổi với Nguyên Mạnh Cương (Trưởng Phòng Thương mại điện tử, Công ty cổ phần thương mại hàng không Vietjet) và Vũ Hoàng Dũng (lao động tự do) biết việc anh ta có thể xin được văn bản cấp phép cho công dân về nước trên chuyến bay đơn lẻ với mức phí từ 2.000USD đến 3.000USD/công dân. Còn Cương và Dũng trao đổi với Bùi Đăng Khoa (Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Du ngoạn Thế Giới), Trương Thị Mỹ Dung (Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Thương mại Dịch vụ Du lịch Ánh Sao Thiên), Phạm Quốc Thắng (Giám đốc Công ty TNHH PNR), Trần Minh Phụng (Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Du lịch và Xây dựng Gia Huy) tập hợp hồ sơ các công dân có nhu cầu xin về nước và thỏa thuận chi phí chênh lên từ 100USD đến 500USD/công dân (so với chi phí Quang yêu cầu) để hưởng lợi.
Khoa, Dung, Thắng, Phụng đã tập hợp hồ sơ từ công dân và thỏa thuận chi phí chênh lên từ 100USD đến 500USD/công dân (so với chi phí Cương, Dũng yêu cầu) để hưởng lợi. Tháng 01/2021, Trần Thanh Nhã liên hệ, thỏa thuận nhờ Kiên giúp để có văn bản chấp thuận của Ban Chỉ đạo cho công dân được về nước trên chuyến bay đơn lẻ, với chi phí 10 đến 15 triệu đồng/công dân (chỉ một số ít trẻ em chi phí 7 triệu đồng/công dân). Nhã trao đổi với Đặng Nhật Đức (Giám đốc Công ty TNHH Top Agent Japan) biết việc anh ta có thể xin được văn bản cấp phép cho công dân về nước với mức phí từ 10 đến 35 triệu đồng/công dân.
Đức trực tiếp nhận hồ sơ của công dân hoặc thông qua Phạm Quốc Thắng, Trần Thị Ngân (Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Ana Travel) thỏa thuận chi phí từ 25 đến 160 triệu đồng/công dân. Thắng và Ngân tập hợp hồ sơ từ công dân và thỏa thuận chi phí chênh lên từ 100USD đến 500USD/công dân so với chi phí Đức yêu cầu) để hưởng lợi. Khi nhận được thông tin công dân có nhu cầu về nước từ Quang - Nhã, cuối năm 2020 đến đầu năm 2021, Kiên chuyển thông tin, hồ sơ đến Cục Y tế dự phòng để tham mưu, đề xuất ông Đỗ Xuân Tuyên duyệt, ký văn bản theo quy trình của Bộ Y tế.
Từ đầu năm 2021 đến tháng 6/2021, Kiên tự thực hiện hoặc chuyển mẫu tờ trình và dự thảo văn bản cấp phép cho Quang để đối tượng hoàn thiện, sau đó chuyển lại cho Kiên... Kiên in tờ trình, kèm dự thảo văn bản cấp phép trình trực tiếp ông Đỗ Xuân Tuyên duyệt, ký văn bản cấp phép. Khi có văn bản chấp thuận, Kiên chụp ảnh gửi cho Quang và Nhã để chuyển tiếp cho các bị can phía dưới chuyền cho công dân qua ứng dụng Zalo, Viber.
Cơ quan ANĐT Bộ Công an xác định, với phương thức, thủ đoạn nêu trên, Quang đã đưa hối lộ cho Kiên 10 triệu đồng/công dân, để có được văn bản chấp thuận cho công dân về nước. Tổng cộng, Quang đưa hối lộ hơn 7,4 tỷ đồng cho Kiên để có được văn bản chấp thuận cho 624 công dân về nước, hưởng lợi hơn 19 tỷ đồng...
Kết luận điều tra xác định, Quang, Nhã, Cương, Dũng, Đức, Khoa, Dung, Thắng, Ngân, Phụng đã đưa hối lộ cho Kiên để xin chủ trương, chấp thuận cho khách lẻ về nước trên các chuyến bay. Kiên đã bị truy tố, xét xử trong vụ án ở giai đoạn 1 về hành vi nhận hối lộ số tiền hơn 14 tỷ đồng từ Quang và Nhã nên không xem xét, xử lý trong vụ án. Quá trình điều tra, Quang đã thành khẩn khai báo, tích cực hợp tác và tự nguyện nộp lại 8 tỷ đồng để khắc phục hậu quả.