(CATP) Bất chấp các quy định của pháp luật, nhiều thanh thiếu niên, học sinh vẫn ngang nhiên vận chuyển, buôn bán, làm pháo tự chế, nhất là thời điểm Tết Nguyên đán sắp đến. Việc chế tạo những "sứ giả của thần chết" này tiềm ẩn hiểm họa khôn lường, nhưng vì chủ quan, lợi nhuận, nhiều người vẫn bỏ ngoài tai.
Thời gian gần đây, cả nước xảy ra nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng liên quan đến pháo nổ tự chế. Ngày 19/12, hai học sinh học lớp 6 và lớp 7, Trường THCS Phan Chu Trinh, xã Nam Yang (H.Đak Đoa, tỉnh Gia Lai) tự nghiên cứu, chế tạo pháo tại nhà. Hậu quả, khiến các em bị bỏng mặt, tay, chân phải đưa vào Bệnh viện Nhi tỉnh Gia Lai cấp cứu. Chiều 14/12, cháu P.L.B.K (SN 2011, trú tại xã Cư Êbur, TP.Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk) tự chế tạo pháo tại nhà ở thôn 1, xã Ea Kao (TP.Buôn Ma Thuột) từ các hóa chất, dụng cụ mua trên mạng xã hội không may xảy ra tai nạn. Vụ nổ khiến K. bị dập nát hai bàn tay, vùng mặt, 2 mắt, 2 chân bị thương và mất nhiều máu. Cháu K. được đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa vùng Tây Nguyên. Cách đó không lâu, ngày 08/12/2023, tại thôn 7, xã Hòa Phú (TP.Buôn Ma Thuột) cũng xảy ra một vụ nổ khiến hai cháu N.Đ.M (SN 2011) và L.T.Đ (SN 2008, đều trú tại xã Hòa Phú) bị thương nặng.
Chiều tối 13/12, tại một nhà dân ở đường Tân Vũ, P.Tràng Cát (Q.Hải An, TP.Hải Phòng) xảy ra vụ nổ pháo khiến anh Phạm Mạnh C. (SN 2005) bị thương nặng, mái tôn và đồ đạc trong nhà bắn tung tóe. Anh C. được đưa đi cấp cứu, nhưng do thương tích quá nặng nên đã tử vong tại bệnh viện. Khoảng 17 giờ ngày 07/12, tại xã Văn Hải, H.Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình xảy ra vụ nổ do chế tạo pháo khiến chị M.T.X (SN 1993, trú thị trấn Bình Minh, H.Kim Sơn) và chị L.T.G (SN 1995, trú xã Kim Mỹ) tử vong tại chỗ, một cháu bé con của chị G. bị thương.
Hai học sinh N. và T. bị Công an tỉnh Lâm Đồng bắt giữ vì hành vi chế tạo pháo
Bên cạnh việc chế tạo, tình trạng kinh doanh, buôn bán pháo nổ trái phép cũng diễn biến phức tạp. Khoảng 13 giờ ngày 20/12, Công an (CA) xã Ích Hậu (H.Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh) phát hiện P.Q.T (SN 2009, trú tại xã Phù Lưu, H.Lộc Hà) có hành vi tàng trữ 10 khối hình trụ, có dây dẫn. Qua làm việc T., khai nhận đây là pháo tự chế. Số pháo này do T. mua nguyên liệu từ N.H.A (SN 2009, trú tại xã Phù Lưu, H.Lộc Hà). Triệu tập N.H.A làm việc, A. khai số nguyên liệu để chế tạo pháo bán cho P.Q.T là mua từ P.Q.C (SN 2007, trú tại xã Phù Lưu, H.Lộc Hà). Làm việc với P. Q.C. khai nhận đã bán nguyên liệu chế tạo pháo cho N.H.A, đồng thời giao nộp 35 quả pháo tự chế có kích thước khác nhau; một túi ni lông chứa nhiều vật hình cầu, nghi là pháo nổ tự chế, tổng khối lượng khoảng 20kg.
Ngày 17/12, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao - CA tỉnh Lâm Đồng phối hợp với CAH.Đức Trọng phát hiện 2 học sinh là L.H.T.N và H.N.T (đều SN 2009) đang cất giấu trong người một bịch màu đen chứa nhiều khối trụ tròn nghi là pháo. Kiểm tra nơi ở của các em, cơ quan CA phát hiện, thu giữ 26 viên pháo, nghi là pháo tự chế, 18 viên pháo nổ, trọng lượng 1,5kg và 1 hộp nhựa chứa các hóa chất nghi là nguyên liệu làm pháo tự chế. Hai học sinh khai nhận, lên mạng học cách chế tạo pháo rồi mua dụng cụ về chế tạo số pháo trên, sau đó đăng lên mạng bán kiếm lời dịp Tết Nguyên đán 2024. Đáng chú ý, hai học sinh này chế tạo pháo tại nhà nhưng gia đình không hay biết.
Những thanh, thiếu niên bị thương do tự chế pháo nổ
Thống kê cho thấy, từ đầu năm đến nay, cả nước phát hiện 2.354 vụ mua bán, vận chuyển pháo trái phép, bắt giữ hơn 3.000 đối tượng, thu hơn 40.000kg pháo, trong số các vụ việc bị phát hiện, có không ít đối tượng là thanh thiếu niên, học sinh.
Điều 190, Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định, người thực hiện hành vi sản xuất, buôn bán pháo nổ từ 6kg đến dưới 40kg sẽ bị phạt tiền từ 100 triệu đến 1 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 1 - 5 năm. Người thực hiện hành vi sản xuất, buôn bán pháo nổ từ 40kg đến dưới 120kg, bị phạt tiền từ 1 - 3 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 5 - 10 năm. Người thực hiện hành vi sản xuất, buôn bán pháo nổ từ 120 kg trở lên thì bị phạt tù từ 8 - 15 năm. Pháp luật quy định là vậy, nhưng nhiều người, nhất là giới trẻ vẫn chưa nghiêm túc chấp hành.
Để ngăn chặn tình trạng vận chuyển, buôn bán, chế tạo pháo nổ trái phép, nhất là dịp Tết Nguyên đán sắp đến, bên cạnh sự đấu tranh quyết liệt của cơ quan chức năng, cần có sự vào của các bậc phụ huynh, nhà trường và cả xã hội.