Tiền nhiều để... buồn hiu (!)
Theo trình bày của ông Nguyễn Xuân Mẫn và hồ sơ thể hiện, năm 2000, ông kết hôn với bà N.T.Ng. Quá trình chung sống, hai vợ chồng đã tạo lập được nhiều nhà, đất trị giá hơn 53 tỷ đồng, cùng khoản tiết kiệm 40 tỷ đồng. Ngoài ra, bà Ng. còn là Giám đốc Công ty TNHH nông sản DK được thành lập cuối năm 2013 (tại xã Phước Lâm, huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An) với vốn góp 20 tỷ đồng...
Sau 15 năm chung sống, vợ chồng phát sinh mâu thuẫn, dẫn đến rạn nứt, không thể hàn gắn. Bản án ngày 30-1-2018 của TAND Q.3, chấp thuận cho bà Ng. và ông Mẫn ly hôn; về phần tài sản chung hai bên tự phân chia. Do không đạt được thỏa thuận, nên ngày 19-4-2018, bà Ng. khởi kiện đề nghị phân chia toàn bộ số tài sản chung theo tỷ lệ 5/5. Ngoài ra, còn khoản nợ 38,6 tỷ đồng liên quan đến Công ty DK, bà Ng. cũng yêu cầu ông Mẫn chia mỗi người chịu một nửa. Vụ kiện đã được TAND Q.3 thụ lý ngày 25-5-2018.
Ông Mẫn phản tố, yêu cầu giải quyết số tiền 40 tỷ đồng trong sổ tiết kiệm tại Ngân hàng Eximbank mà ông và bà Ng. thế chấp để vay tiền cho Công ty DK kinh doanh. Các hợp đồng vay vốn này đã được thanh lý và bà Ng. đã tự ý tất toán các sổ tiết kiệm nhưng không có sự đồng ý của ông. Do đó, ông yêu cầu được chia khoản tiền này, mỗi người một nửa. Đối với các khoản nợ "khủng", ông không đồng ý "cưa đôi". Lý do: Đây là những khoản nợ do bà Ng. kê ra thì bà phải tự chịu. Ngoài ra, các khoản nợ của Công ty DK phát sinh năm 2018, 2019 là thời điểm sau khi đã ly hôn nên ông không có trách nhiệm phải trả.
TAND Q.3 đưa vụ án ra xét xử ngày 5-3-2020, với HĐXX do thẩm phán Trần Thị Mỹ Ngọc ngồi ghế chủ tọa, cùng hai hội thẩm là Đặng Thị Ngọc Hằng và Lê Thị Xuân Mai. Tại phiên tòa, nguyên đơn đề nghị tính "công sức đóng góp" nên yêu cầu chia tài sản chung theo tỷ lệ 6/4 (bà Ng. 6, ông Mẫn 4). Đối với khoản nợ chung 38,6 tỷ đồng, nguyên đơn "bớt" 5 tỷ đồng, còn lại 33,6 tỷ, yêu cầu ông Mẫn chịu 16,8 tỷ.
Bảo vệ quyền lợi cho nguyên đơn, luật sư (LS) Nguyễn Hải Vân (Đoàn LS tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) cho rằng, ông Mẫn đã góp vốn kinh doanh thì phải có trách nhiệm đối với các khoản nợ của Công ty DK. Hiện nay, theo báo cáo kiểm toán, Công ty DK bị "âm" (lỗ) hơn 12,51 tỷ đồng.
Bảo vệ cho ông Mẫn, LS Nguyễn Thị Hồng Liên (Đoàn LS TPHCM) đề nghị HĐXX căn cứ quy định pháp luật chia đôi tài sản chung cho mỗi bên. Số tiền 40 tỷ đồng là tài sản của vợ chồng, có trước khi thành lập Công ty DK. Số tiền này để bảo lãnh cho Công ty DK được cấp hạn mức tín dụng chứ không phải là góp vốn vào doanh nghiệp. Theo Luật Doanh nghiệp 2014, chủ sở hữu phải chịu trách nhiệm đối với toàn bộ hoạt động kinh doanh của công ty. Bà Ng. là Giám đốc Công ty DK, ký các khoản vay vốn nên bà Ng. phải tự chịu trách nhiệm. Do đó, bà Ng. phải hoàn trả cho ông Mẫn 20 tỷ đồng trong số 40 tỷ là có căn cứ.
Sau nhiều ngày nghị án kéo dài, thẩm phán Ngọc tuyên bản án ngày 11-3-2020. Theo đó, HĐXX xác định tài sản chung gồm 9 bất động sản trị giá hơn 53 tỷ đồng, bà Ng. được chia 60% (hơn 31,871 tỷ đồng); ông Mẫn 40% (21,216 tỷ đồng). Bà Ng. được quyền sử dụng, sở hữu toàn bộ 9 bất động sản sau khi thanh toán cho ông Mẫn 21,216 tỷ đồng. Bà Ng. được trọn quyền sở hữu Công ty DK và có trách nhiệm thực hiện quyền, nghĩa vụ đối với công ty theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp. HĐXX bác yêu cầu chia các khoản nợ liên quan Công ty DK với tổng số tiền 33,6 tỷ đồng của bà Ng.
HĐXX cũng không chấp nhận yêu cầu chia 20 tỷ đồng của bị đơn. Ông Mẫn có trách nhiệm hoàn trả cho bà Ng. 75 triệu đồng "chi phí kiểm toán" Công ty DK.
Về án phí dân sự sơ thẩm: HĐXX buộc bà Ng. phải nộp hơn 281,47 triệu đồng, ông Mẫn nộp 257,21 triệu đồng.
Ông Mẫn bên hồ sơ vụ án
Hoa mắt vì những con số "nhảy múa" (!)
Trưng ra một loạt tài liệu, chứng cứ, ông Mẫn chứng minh đã bị HĐXX do thẩm phán Trần Thị Mỹ Ngọc làm chủ tọa, tuyên bản án lộ rõ oan sai, gây thiệt hại cho ông hàng chục tỷ đồng. Ông Mẫn chứng minh:
Thứ nhất, liên quan đến 9 bất động sản: ngay từ đầu, nguyên đơn đã xác định đây là tài sản chung với mức đóng góp ngang nhau nên mới yêu cầu chia đôi thể hiện rõ trong đơn khởi kiện. Trong suốt quá trình tố tụng, nhất là các phiên hòa giải, nguyên đơn giữ nguyên yêu cầu chia 5/5. Chỉ đến khi ra tòa, đại diện nguyên đơn bất ngờ đòi chia nhiều hơn nhưng không có chứng cứ thuyết phục. Thay vì thận trọng xem xét nhằm đảm bảo quyền lợi của các bên thì thẩm phán Ngọc lại "nghiêng" hẳn về phía nguyên đơn. Với cách chia mới 6/4 khiến bị đơn chịu thiệt hại hơn 5,2 tỷ đồng.
Thứ hai, về khoản tiền tiết kiệm 40 tỷ đồng: cả nguyên đơn và bị đơn đều thừa nhận có khoản tiền này gửi tại Eximbank. Quá trình tố tụng và tại phiên tòa, thẩm phán Ngọc cũng xác định có khoản tiền này nhưng không xem xét, làm rõ 40 tỷ đồng đã được sử dụng như thế nào. Trong khi đó, thẩm phán Ngọc "xét" lời khai của nguyên đơn, cho rằng toàn bộ 40 tỷ đồng sau khi rút hết khỏi ngân hàng (năm 2015, 2016) đã được đưa vào sản xuất kinh doanh của Công ty DK. Theo quy định, việc đưa tiền vốn vào công ty phải thực hiện theo đúng Luật Doanh nghiệp và phải có tài liệu chứng minh. Tuy nhiên, trong tất cả báo cáo tài chính từ năm 2014 đến 2019 do Cục thuế tỉnh Long An và Công ty DK cung cấp, đều không thể hiện số tiền 40 tỷ đồng này.
Lời khai của nguyên đơn không có căn cứ chứng minh nhưng vẫn được thẩm phán Ngọc "xét" rồi chấp nhận vô điều kiện, từ đó, bác yêu cầu của bị đơn.
Thứ ba, liên quan Công ty DK: hồ sơ vụ án thể hiện rõ Công ty DK là tài sản chung có vốn góp 20 tỷ đồng ngay từ lúc thành lập năm 2013. Theo báo cáo tài chính đến 30-9-2019, công ty bị lỗ 12,51 tỷ đồng; còn lại hơn 7,48 tỷ đồng vốn. Vậy mà thẩm phán Ngọc tuyên giao cho nguyên đơn được trọn quyền sở hữu Công ty DK. Cả phần chi phí kiểm toán công ty, thẩm phán Ngọc lại buộc bị đơn hoàn trả lại 75 triệu đồng cho nguyên đơn (!).
Thứ tư, liên quan đến khoản nợ "khủng": tuy HĐXX không chấp nhận chia "khoản nợ chung" nhưng lại không làm rõ có khoản nợ này hay không. Phía nguyên đơn có nhiều lời khai về khoản nợ nhưng đưa ra những con số "trên trời". Cụ thể: trong đơn khởi kiện, nguyên đơn xác định Công ty DK nợ 24 tỷ đồng. Thế nhưng, tại biên bản làm việc ngày 19-11-2019, nguyên đơn bất ngờ đưa ra khoản nợ lên đến 165,84 tỷ đồng, yêu cầu chia đôi với bị đơn (?!). Đến ngày 3-2-2020, con số nợ được "điều chỉnh" còn 38,6 tỷ đồng. Tại phiên tòa, khoản nợ được "chốt" lại là 33,6 tỷ đồng... Tất cả những con số nợ "nhảy múa" trên đây đều không thể hiện trong báo cáo tài chính của công ty.
Ông Mẫn lên tiếng: "Chỉ tính khoản nợ 33,6 tỷ đồng, khoản lỗ 12,51 tỷ đồng và 40 tỷ đồng tiết kiệm "không cánh mà bay" thì sau gần 6 năm thành lập, Công ty DK đã mất trắng hơn 86 tỷ đồng! Trong khi đó, báo cáo tài chính năm 2017, Công ty DK kinh doanh có lợi nhuận sau thuế hơn 7,3 tỷ đồng... Chỉ vài con số nêu ra cũng thấy rõ những bất thường liên quan đến vụ án nhưng không được làm rõ dẫn đến bản án không thuyết phục".