(CAO) Hôm 16/5, các hãng tin quốc tế từ Reuters đến BBC đưa tin cuộc đàm phán hòa bình trực tiếp đầu tiên giữa Nga và Ukraine sau hơn ba năm, đã diễn ra ở Thổ Nhĩ Kỳ nhưng kéo dài chưa đầy hai giờ. Kết thúc đàm phán vẫn chưa có dấu hiệu tiến triển rõ ràng nào trong việc thu hẹp khoảng cách giữa các bên.
Các phái đoàn từ các bên tham chiến đã họp tại một cung điện ở Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 16/5, cuộc họp trực tiếp đầu tiên giữa Nga và Ukraine kể từ tháng 3/2022, một tháng sau khi Nga tấn công quân sự toàn diện vào nước láng giềng.
Theo nguồn tin từ Ukraine, hố sâu ngăn cách giữa hai bên đã nhanh chóng lộ rõ. Nguồn thạo tin với sự kiện này nói với Reuters rằng các yêu cầu của Nga "xa rời thực tế và vượt xa mọi thứ đã thảo luận trước đó". Trong đó có tối hậu thư yêu cầu Ukraine rút quân khỏi một số khu vực lãnh thổ của mình để đạt được lệnh ngừng bắn ", nguồn tin giấu tên này nói với Reuters.
Phía Nga vẫn chưa đưa ra bình luận ngay lập tức.
Kỳ vọng về một bước đột phá lớn liên quan đến cuộc đàm phán này đã bị hạ xuống mức thấp khi Tổng thống Nga Vladimir Putin không đến tham dự sự kiện để gặp mặt trực tiếp với Tổng thống Ukraine - Volodymyr Zelenskiy.
Chính quyền Ukraine cho biết ưu tiên hàng đầu của Kyiv là "một lệnh ngừng bắn hoàn toàn, vô điều kiện và trung thực... để chấm dứt tình trạng giết chóc và tạo cơ sở vững chắc cho ngoại giao".
Trong khi đó Nga cho biết họ muốn chấm dứt chiến tranh bằng các biện pháp ngoại giao và sẵn sàng thảo luận về lệnh ngừng bắn. Nhưng Moscow đã đưa ra một danh sách các yêu sách và bày tỏ lo ngại rằng Ukraine có thể sử dụng thời gian ngừng bắn tạm thời để lực lượng giao tranh được nghỉ ngơi, huy động thêm quân và mua thêm vũ khí của phương Tây.
Sau khi cuộc đàm phán ở Thổ Nhĩ Kỳ kết thúc trong chóng vánh, dù không có đột phá như phái đoàn Nga cho biết họ hài lòng với các cuộc đàm phán và "sẵn sàng tiếp tục liên lạc" với phía Ukraine.
Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine - Rustem Umerov trong khi đó cho biết Ukraine và Nga đã đồng ý trao đổi 1.000 tù nhân chiến tranh cho nhau.
“Chúng tôi đã thảo luận về vấn đề ngừng bắn. Và vấn đề trao đổi (tù nhân). Kết quả là trao đổi 1.000 người lấy 1.000 người. Đó là kết quả của cuộc họp của chúng tôi" - ông cho biết.
Umerov cũng cho biết một cuộc họp tiềm năng giữa Tổng thống Ukraine - Volodymyr Zelensky và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã được thảo luận và một thông báo về một vòng đàm phán mới có thể sẽ sớm được công bố.
"Tất cả các phương thức của lệnh ngừng bắn cũng đã được thảo luận" - Umerov cho biết thêm.
Phái đoàn Nga và Ukraine gặp nhau tại Istanbul ngày 16/5 - Ảnh: Reuters
"Có hai con đường phía trước chúng ta: một con đường sẽ đưa chúng ta vào một tiến trình dẫn đến hòa bình, trong khi con đường kia sẽ dẫn đến nhiều sự hủy diệt và chết chóc hơn. Các bên sẽ tự quyết định, với ý chí của riêng mình, con đường mà họ chọn" - Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan nói với hai phái đoàn khi bắt đầu cuộc họp.
Chính Tổng thống Nga Putin là người đề xuất các cuộc đàm phán trực tiếp ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Trong lúc hai bên bước vào đàm phán, Nga cho biết hôm 16/5 rằng họ đã chiếm được một ngôi làng khác trong cuộc tiến công ở miền đông Ukraine. Vài phút trước khi cuộc họp ở Istanbul bắt đầu, truyền thông Ukraine đưa tin về một cảnh báo trên không và các vụ nổ ở thành phố Dnipro.
Nga cho biết họ coi các cuộc đàm phán là sự tiếp nối của các cuộc đàm phán diễn ra vào những tuần đầu của cuộc chiến năm 2022, cũng tại Istanbul.
Nhưng các điều khoản đang được thảo luận khi đó, lúc Ukraine vẫn đang choáng váng vì đòn tấn công ban đầu của Nga, sẽ gây bất lợi sâu sắc cho Kyiv. Chúng bao gồm yêu cầu của Moscow về việc cắt giảm đáng kể quy mô quân đội Ukraine.
Với lực lượng Nga hiện đang kiểm soát gần một phần năm diện tích Ukraine, Moscow đã kiên trì thực hiện các yêu cầu lâu nay của mình là Kyiv phải nhượng lại lãnh thổ, từ bỏ tham vọng gia nhập tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và trở thành một quốc gia trung lập.
Ukraine bác bỏ các điều khoản này vì coi đó là sự đầu hàng. Họ đang tìm kiếm sự đảm bảo về an ninh trong tương lai từ các cường quốc thế giới, đặc biệt là Mỹ.