(CAO) Hôm 16/7, CNN dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản - Nakatani nhận định nước này đang phải đối mặt với môi trường an ninh nghiêm trọng nhất kể từ Thế chiến thứ hai khi ba nước láng giềng ở khu vực Đông Á là Trung Quốc, Nga và CHDCND Triều Tiên đang tăng cường các hoạt động quân sự trong khu vực.
"Trật tự hòa bình thế giới hiện tại đang bị thách thức nghiêm trọng, và Nhật Bản đang ở trong môi trường an ninh phức tạp và nghiêm trọng nhất của thời kỳ hậu chiến" - Bộ trưởng Quốc phòng Nakatani phát biểu trong phần giới thiệu Sách Trắng Quốc phòng thường niên của Bộ.
Báo cáo cho biết các hoạt động quân sự của Trung Quốc đặt ra "một thách thức chiến lược lớn nhất và chưa từng có" đối với Nhật Bản.
Bắc Kinh đang "nhanh chóng tăng cường năng lực quân sự cả về chất và lượng" đồng thời "tăng cường" các hoạt động trong khu vực, Bộ trưởng Nakatani nhấn mạnh, đặc biệt đề cập đến quần đảo Senkaku, một chuỗi đảo ở Biển Hoa Đông do Tokyo kiểm soát nhưng cũng được Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền với cách gọi từ phía Trung Quốc là đảo Điếu Ngư.
Sách trắng dài 34 trang này cũng đưa ra một viễn cảnh về tương lai của khu vực, đặc biệt là về sự cạnh tranh giữa Trung Quốc và Mỹ, đồng minh quan trọng nhất của Tokyo.
"Cán cân quyền lực toàn cầu đang thay đổi mạnh mẽ và sự cạnh tranh giữa các quốc gia vẫn tiếp diễn. Đặc biệt, sự cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc có thể sẽ còn gay gắt hơn nữa trong tương lai" - Sách Trắng quốc phòng của Nhật năm nay nhận định.
Sách Trắng Nhật cũng nhận định hoạt động quân sự leo thang của Trung Quốc xung quanh đảo Đài Loan đang đặt ra một mối đe dọa.
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản - Nakatani - Ảnh: Getty
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc - Jiang Bin cho biết hôm 16/7 rằng Nhật Bản đang "thổi phồng mối đe dọa Trung Quốc và can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của Trung Quốc" trong màn đáp trả trước việc Sách Trắng được Tokyo công bố.
"Phía Nhật Bản đang bịa đặt những câu chuyện để tìm cớ nới lỏng các ràng buộc quân sự của mình" - người phát ngôn Jiang Bin nhấn mạnh, ám chỉ đến hiến pháp nghiêm ngặt thời hậu chiến của Nhật Bản, vốn chỉ giới hạn lực lượng quân sự của nước này ở mức là một lực lượng phòng vệ.
Sách Trắng quốc phòng của Nhật cũng ghi nhận trong năm tài chính vừa qua, máy bay chiến đấu Nhật Bản đã phải xuất kích 704 lần, bao gồm 464 lần để đáp trả máy bay Trung Quốc đang tiếp cận lãnh thổ và 237 lần để ngăn chặn máy bay Nga, tức là gần hai lần xuất kích mỗi ngày.
Cuộc chiến ở Ukraine kéo dài ba năm rưỡi của Nga, cùng với việc tăng cường quân đội Nga đi kèm cũng là một mối lo ngại đối với Nhật Bản, đặc biệt là vì vị thế của nước này là một đồng minh quan trọng của Mỹ, theo Sách Trắng nhận định.
Tàu tuần duyên của Nhật và Trung Quốc "vờn nhau" trên Biển Hoa Đông - Ảnh: Reuters
"An ninh của châu Âu và Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương là không thể tách rời" - báo cáo nhấn mạnh, đồng thời cảnh báo rằng một cuộc chiến tranh tương tự như Ukraine có thể xảy ra trong khu vực - nhưng không đề cập cụ thể nơi nào có thể xảy ra.
Sách Trắng cũng cho biết một số khí tài quân sự mới nhất của Nga đã được triển khai tới khu vực Thái Bình Dương.
Moscow đã tăng cường quân đội, tên lửa và máy bay chiến đấu đến các đảo phía bắc Nhật Bản, nơi Liên Xô đã chiếm đóng vào cuối Thế chiến thứ hai, nhưng Nhật Bản cho rằng đây là lãnh thổ có chủ quyền của họ hiện đang bị Nga chiếm đóng bất hợp pháp.
Trong khi đó, báo cáo từ Sách Trắng cũng cho biết CHDCND Triều Tiên đang tiếp tục phát triển vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo.
Sách Trắng của Nhật nhận định tên lửa đạn đạo của Bình Nhưỡng, được cho là có khả năng mang đầu đạn hạt nhân, có thể bao phủ toàn bộ quần đảo Nhật Bản. "Các hoạt động quân sự của Triều Tiên đang đặt ra mối đe dọa nghiêm trọng và cấp bách hơn bao giờ hết đối với an ninh Nhật Bản" – tài liệu quốc phòng này kết luận.
Quần đảo Điếu Ngư/Senkaku là đối tượng tranh chấp lãnh thổ suốt nhiều thập kỷ qua giữa Trung Quốc và Nhật Bản - Ảnh: Reuters