Thỏa thuận này nhấn mạnh sự nổi lên của Ba Lan như một lực lượng quân sự đáng kể của châu Âu, cũng như vị thế của Hàn Quốc như một nhà cung cấp vũ khí lớn - đặc biệt là cho các đồng minh của Mỹ trong bối cảnh các cuộc chiến tranh trên khắp thế giới làm cạn kiệt kho dự trữ vũ khí của Washington.
Thỏa thuận này diễn ra trong bối cảnh Nga tăng cường các cuộc tấn công vào Ukraine, một số cuộc tấn công trong đó đã diễn ra trong phạm vi 100 dặm tính từ lãnh thổ Ba Lan trên biên giới phía tây Ukraine.
Ba Lan đã tăng chi tiêu quốc phòng kể từ khi Nga tấn công Ukraine, mua sắm vũ khí mới đồng thời hỗ trợ Kiev phòng thủ. Là một thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) giáp biên giới với Ukraine, Ba Lan được coi là một phần trong tuyến phòng thủ đầu tiên của liên minh nếu Nga quyết định mở rộng hành động quân sự ra ngoài lãnh thổ Ukraine.
Binh sĩ Ba Lan lái xe tăng K2 do Hàn Quốc sản xuất - Ảnh: Reuters
Bộ Quốc phòng Ba Lan đã công bố thỏa thuận xe tăng, vẫn cần được ký kết chính thức, trong một bài đăng trên nền tảng mạng xã hội X hồi đầu tháng này. Bộ này đưa ra mức giá 6,7 tỷ đô la và cho biết thỏa thuận này bao gồm 80 xe hỗ trợ, đạn, các gói hậu cần và huấn luyện cho quân đội Ba Lan.
Thỏa thuận về xe tăng chiến đấu chủ lực K2, được coi là một trong những loại xe tăng mạnh nhất thế giới, bao gồm các đơn vị cấu phần của thiết bị này sẽ được sản xuất tại Hàn Quốc bởi tập đoàn quốc phòng khổng lồ Hyundai Rotem và việc thiết lập một dây chuyền sản xuất tại Ba Lan cho một biến thể của Ba Lan có tên K2PL.
Bài đăng của Bộ Quốc phòng Ba Lan trên mạng xã hội X cho biết 60 trong số 180 xe tăng sẽ được sản xuất tại Ba Lan. 30 xe tăng đầu tiên do Hàn Quốc sản xuất trong hợp đồng mới dự kiến sẽ đến Ba Lan vào năm tới. Năm 2022, hai nước đã ký một thỏa thuận để Ba Lan mua 180 xe tăng K2.
Hyundai Rotem cho biết, tất cả trừ khoảng 45 chiếc đã được giao, số còn lại dự kiến sẽ đến Ba Lan vào cuối năm nay. Khuôn khổ đó được coi là thỏa thuận quốc phòng ở nước ngoài lớn nhất từ trước đến nay của Hàn Quốc.
Bộ Quốc phòng Ba Lan cho biết vào thời điểm đó, thỏa thuận bao gồm tổng cộng 980 xe tăng K2, 648 pháo tự hành K9 và 48 máy bay chiến đấu FA-50. Bộ này cho biết các xe bọc thép này, một phần, sẽ thay thế xe tăng thời Liên Xô mà Ba Lan đã tặng cho Ukraine để sử dụng trong cuộc chiến chống lại Nga.
Một báo cáo hồi tháng 3 từ Trung tâm Wilson có trụ sở tại Washington, D.C., cho biết Ba Lan đã cung cấp cho Ukraine hơn 300 xe tăng và hơn 350 xe chiến đấu bộ binh và xe bọc thép chở quân.
Ba Lan đang trong tình trạng báo động cao trong những ngày gần đây sau khi Nga tăng cường các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào Ukraine. Một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Nga vào thành phố Lutsk, tây bắc Ukraine dữ dội đến mức Warsaw phải điều máy bay chiến đấu đến để phòng ngừa, Lutsk cách biên giới Ba Lan khoảng 80 km.
Pháo tự hành K9 do Hàn Quốc sản xuất xuất hiện trong một buổi diễu binh ở thủ đô Ba Lan - Ảnh: Getty
Một báo cáo của NATO hồi tháng 4 đã trích dẫn những nỗ lực của Ba Lan nhằm tăng đáng kể chi tiêu quốc phòng trước mối đe dọa từ Nga. Theo báo cáo, chi tiêu quốc phòng của Warsaw đã tăng từ 2,7% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) vào năm 2022 lên mức dự kiến 4,7% vào năm 2025.
"Trong số tất cả các đồng minh NATO, Warsaw chi phần trăm GDP cao nhất cho quốc phòng" - báo cáo của NATO cho biết. Báo cáo này cũng lưu ý rằng Ba Lan đã mua vũ khí của Hàn Quốc để nhanh chóng lấp đầy khoảng trống do các khoản tài trợ cho Ukraine để lại.
Báo cáo của Trung tâm Wilson cho biết Ba Lan "có thể nói đã nổi lên là cường quốc quân sự mạnh nhất châu Âu". Tuy nhiên, một báo cáo hồi tháng 5 của tổ chức nghiên cứu RAND Corp đã bày tỏ sự thận trọng về việc tài trợ cho việc tăng cường vũ khí của Ba Lan.
Nhiều khoản mua sắm của Ba Lan được "tài trợ thông qua các khoản vay trực tiếp từ các quốc gia cung cấp thiết bị" - RAND cho biết, đồng thời nhận định rằng: "Nếu việc đảm bảo các khoản vay như vậy tỏ ra bất khả thi, thì việc tài trợ thị trường có thể quá tốn kém để biến các thỏa thuận khung thành hợp đồng ràng buộc".
RAND cũng cho biết Ba Lan đang đối mặt với những thách thức về tuyển quân, cần tăng quân số gần 50% trong 10 năm tới. Trong khi đó, theo Viện Nghiên cứu Hòa bình quốc tế Stockholm (SIPRI), Hàn Quốc đã nổi lên là nước xuất khẩu vũ khí lớn thứ 10 thế giới trong năm năm qua.
Trong khoảng thời gian đó, Ba Lan đã tiếp nhận 46% kim ngạch xuất khẩu quân sự của Hàn Quốc, tiếp theo là Philippines với 14% và Ấn Độ với 7%, theo báo cáo Xu hướng Chuyển giao vũ khí quốc tế năm 2024 của SIPRI.
Khi cuộc chiến ở Ukraine kéo dài, cũng như cuộc chiến của Israel ở Gaza, viện trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Ukraine và Israel đã làm cạn kiệt kho dự trữ vũ khí của nước này. Do đó, theo một báo cáo năm 2024 của Trung tâm Stimson có trụ sở tại Washington, Hàn Quốc ngày càng được coi là một lựa chọn cho các đồng minh của Hoa Kỳ đang cần vũ khí.
Báo cáo cho biết ngành công nghiệp vũ khí của Seoul có thể trở nên quan trọng đối với Washington trong tương lai.
Báo cáo này nhận định: "Năng lực cơ sở công nghiệp quốc phòng ngày càng tăng của Hàn Quốc, đặc biệt là trong lĩnh vực vũ khí và đóng tàu, có tiềm năng hỗ trợ trực tiếp cho Hoa Kỳ".
Đóng tàu được coi là một lĩnh vực đặc biệt trong sức mạnh công nghiệp quân sự của Hàn Quốc, và Washington thời gian qua đã chứng kiến các hợp đồng bảo dưỡng tàu tiếp tế của Hải quân Hoa Kỳ được chuyển đến các xưởng đóng tàu của Hàn Quốc.
Cùng với xe tăng K2, Hàn Quốc đã gửi 174 khẩu pháo K9 đến Ba Lan theo khuôn khổ hợp đồng năm 2022, với 38 khẩu còn lại sẽ được chuyển giao, theo nhà thầu Hanwha Aerospace.
Hanwha cho biết đợt chuyển giao thứ hai gồm 152 khẩu K9 đang được tiến hành.
Theo nhà sản xuất Korean Aerospace Industries, trong số 48 máy bay phản lực FA-50 được đặt hàng, cho đến nay mới chỉ có 12 chiếc được chuyển giao.