Tổng thống Mỹ Donald Trump thúc giục người dân Iran sơ tán khỏi thủ đô Tehran

Nhà Trắng cho biết ông Trump dự kiến ​​sẽ rời khỏi hội nghị thượng đỉnh G7 tại Canada vào cuối ngày 16/6 (giờ địa phương), sớm hơn một ngày, do tình hình Trung Đông. Fox News đưa tin ông sẽ triệu tập hội đồng an ninh quốc gia của mình.

"Iran đáng lẽ phải ký thỏa thuận mà tôi đã đề nghị họ ký. Nói một cách đơn giản, Iran không thể có vũ khí hạt nhân. Tôi đã nói đi nói lại điều đó! Mọi người nên sơ tán ngay lập tức khỏi Tehran!" - Trump viết trên nền tảng truyền thông xã hội Truth của mình.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết việc ông Trump rời khỏi G7 sớm là hành động tích cực, vì mục tiêu trước mắt là khiến Israel và Iran đồng ý ngừng bắn với đề nghị mà Mỹ đã đề xuất.

"Đã có một lời đề nghị được đưa ra, đặc biệt là lệnh ngừng bắn và khởi xướng các cuộc thảo luận rộng rãi hơn. Và tôi nghĩ đây là một điều rất tốt. Vì vậy, bây giờ chúng ta cần xem các bên liên quan sẽ làm gì" - Macron nói với các phóng viên.

Truyền thông Iran đã đưa tin về các vụ nổ và hỏa lực phòng không dữ dội ở Tehran vào sáng sớm 17/6. Hệ thống phòng không cũng được kích hoạt ở Natanz, nơi có các cơ sở hạt nhân quan trọng cách đó 320 km, trang web tin tức Asriran đưa tin.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth nói với đài Fox News rằng Trump vẫn đang hướng tới một thỏa thuận hạt nhân với Iran, đồng thời nói thêm rằng Mỹ sẽ bảo vệ tài sản của mình trong khu vực.

Tại Israel, còi báo động không kích đã hú lên ở Tel Aviv sau nửa đêm và một vụ nổ đã được nghe thấy khi tên lửa của Iran một lần nữa nhắm vào quốc gia này.

Kho dầu Sharan ở Iran sau trận tập kích của Israel vào ngày 16/6 - Ảnh: Reuters

Các quan chức Iran báo cáo có 224 người chết, chủ yếu là thường dân, trong năm ngày, trong khi Israel cho biết 24 thường dân đã thiệt mạng. Bộ trưởng Tài chính Israel Bezalel Smotrich cho biết gần 3.000 người Israel đã được sơ tán do thiệt hại từ các cuộc tấn công của Iran.

Các nguồn tin nói với Reuters rằng Tehran đã yêu cầu Oman, Qatar và Saudi Arabia thúc giục Trump gây sức ép với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu để đồng ý ngừng bắn ngay lập tức. Đổi lại, Iran sẽ thể hiện sự linh hoạt trong các cuộc đàm phán hạt nhân.

"Nếu Tổng thống Trump thực sự quan tâm đến ngoại giao và muốn chấm dứt cuộc chiến này, các bước tiếp theo sẽ rất quan trọng" - Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araqchi phát biểu trên mạng xã hội X. "Israel phải dừng hành động của mình và nếu không chấm dứt hoàn toàn hành động quân sự chống lại chúng tôi, các phản ứng của chúng tôi sẽ tiếp tục" – ông nhấn mạnh.

Trong khi đó, thủ tướng Israel Netanyahu nói với các phóng viên vào ngày 16/6 rằng Israel cam kết xóa bỏ các mối đe dọa từ các chương trình tên lửa đạn đạo và hạt nhân của Iran, đồng thời nhấn mạnh "Nếu có thể đạt được điều này theo cách khác thì tốt. Nhưng chúng tôi đã cho họ cơ hội 60 ngày".

Phát biểu với Reuters vào ngày 13/6, ngày đầu tiên Israel tấn công, Trump cho biết ông đã cho Iran 60 ngày để đi đến một thỏa thuận ngừng làm giàu uranium và thời hạn đã hết mà không có thỏa thuận nào. Iran cho biết chương trình hạt nhân của họ chỉ nhằm mục đích hòa bình.

Giá dầu tăng hơn 2% vào đầu phiên giao dịch châu Á hôm 17/6 sau cảnh báo sơ tán của Trump, đảo ngược đà giảm vào ngày 16/6 trong bối cảnh có báo cáo rằng Iran đang tìm cách chấm dứt tình trạng thù địch.

Cuộc chiến trên không Iran-Israel - trận chiến lớn nhất từ ​​trước đến nay giữa hai kẻ thù lâu năm - đã leo thang vào ngày 16/6 khi Israel nhắm mục tiêu vào đài truyền hình nhà nước Iran và các cơ sở làm giàu uranium.

Rafael Grossi, người đứng đầu Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế cho biết nhà máy Natanz đã bị hư hại nặng nề, có khả năng phá hủy 15.000 máy ly tâm, trong khi nhà máy Fordow của Iran vẫn còn nguyên vẹn.

Các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Iran, do Oman tổ chức, đã được lên lịch vào ngày 15/6 nhưng đã bị hủy bỏ khi Tehran nói rằng họ không thể đàm phán khi đang bị tấn công.

Israel đã phát động cuộc chiến trên không bằng một cuộc tấn công bất ngờ khiến gần như toàn bộ cấp chỉ huy quân sự hàng đầu của Iran và các nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của nước này thiệt mạng. Israel cho biết hiện đã kiểm soát được không phận Iran và có ý định leo thang chiến dịch trong những ngày tới.

Ông Trump liên tục nói rằng cuộc tấn công của Israel có thể kết thúc nhanh chóng nếu Iran đồng ý với yêu cầu của Mỹ rằng nước này chấp nhận các biện pháp hạn chế nghiêm ngặt đối với chương trình hạt nhân của mình.

Một quan chức Mỹ cho biết Trump sẽ không ký một bản dự thảo tuyên bố từ các nhà lãnh đạo G7 kêu gọi giảm leo thang xung đột. Bản dự thảo tuyên bố nêu rõ Iran không bao giờ được sở hữu vũ khí hạt nhân và Israel có quyền tự vệ.