Những tình tiết cần làm rõ
Theo đó, quá trình thu hồi đất của UBND tỉnh Bình Dương giao cho Becamex IDC Corp thực hiện dự án Khu dân cư Việt Sing được người dân địa phương nhiều lần phản ánh có nhiều vấn đề của dấu hiệu vi phạm pháp luật từ phía chủ đầu tư. Trong đó, có dấu hiệu giả mạo giấy tờ, hợp đồng, chữ ký, dấu vân tay, nhân thân người mua, người bán nhằm chiếm đoạt tài sản của người dân và chiếm đoạt tiền đền bù khi thu hồi đất...
Theo tài liệu vụ việc, ngày 27/01/2004, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương đã có quyết định số 657/QD-CT về việc thu hồi 1.892.525m2 đất, gồm 342 thửa hiện do các hộ gia đình, cá nhân và tổ chức đang quản lý sử dụng và đất công tại các xã Bình Hòa, Thuận Giao và An Phú (H.Thuận An, tỉnh Bình Dương), giao cho Công ty thương mại - Đầu tư và Phát triển (Becamex Corp) để bồi thường, nhằm thực hiện Dự án Khu định cư Việt Sing.
Trong quyết định cũng nêu rõ, giao cho Becamex Corp quản lý toàn bộ diện tích đất thu hồi để tổ chức kiểm kê, xác minh nguồn gốc đất để làm cơ sở bồi thường đất và tài sản trên đất cho người bị thu hồi. Danh sách kèm theo Quyết định này có tên bà Bồ Thị Thu (số thứ tự trong danh sách là 82, số hồ sơ là 94 với diện tích thu hồi và diện tích đã đền bù là 9.718m2) và Bà Võ Kim Liên (số thứ tự trong danh sách là 58, số hồ sơ là 76 với diện tích thu hồi và đã đền bù là 8.239m2). Cả 2 thửa đất cùng thuộc ấp 4, xã An Phú, H.Thuận An, nay là P.An Phú, TP.Thuận An.
Ngày 02/4/2004, UBND tỉnh Bình Dương ban hành Quyết định số 2926/QĐ-CT thu hồi 66 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ), giao đất và cấp Giấy CNQSDĐ số 81/QSDĐ/2004 cho Công ty Becamex Corp. Trong đó, có thu hồi Giấy CNQSDĐ của bà Bồ Thị Thu và bà Võ Kim Liên. Tuy nhiên, theo bà Loan và bà Anh, là con gái và là những người thừa kế hợp pháp của bà Bồ Thị Thu cho biết: "Gia đình tôi không biết chính xác diện tích đất của mình có bị thu hồi hay không, vì trong suốt quá trình thực hiện thu hồi đất, Công ty Becamex Corp đã không sử dụng diện tích đất của gia đình để xây dựng Khu định cư Việt Sing. Đến nay, phần diện tích đất của gia đình tôi vẫn đang để trống, không triển khai thực hiện dự án gì”.
Thiếu tướng Lê Văn Tuyến nghe phản ánh trực tiếp của bà Loan (con gái bà Bồ Thị Thu) và người đại diện
Sự việc gây bất ngờ bắt đầu được phát hiện vào năm 2019, trong quá trình đi làm thủ tục để xin cấp lại giấy tờ, đối với phần đất của hộ gia đình nêu trên, bà Loan, bà Anh và Võ Kim Liên được các cấp chính quyền của H.Thuận An, Sở TN&MT tỉnh Bình Dương thông báo bằng văn bản cho các hộ gia đình biết, thửa đất đứng tên hộ gia đình bà Bồ Thị Thu và bà Võ Kim Liên đã bị UBND tỉnh Bình Dương thu hồi.
Lý do thu hồi đất là hộ gia đình bà Thu đã ký Hợp đồng chuyển nhượng khu đất 9.718m2 cho ông Bùi Quang Chiến (ngụ KP2, thị trấn Mỹ Phước, Bến Cát, Bình Dương) vào ngày 02/12/2002; và hộ gia đình bà Liên đã ký Hợp đồng chuyển nhượng khu đất 8.239m2 cho ông Nguyễn Văn Hoàng (ngụ ấp Bình Hòa, xã Bình Nhâm, Thuận An, Bình Dương) ngày 11/07/2002. Hai hợp đồng chuyển nhượng đất này đều có xác nhận của nguyên Chủ tịch UBND xã An Phú là ông Nguyễn Văn Ú và đóng dấu UBND xã An Phú. Ngoài ra, cán bộ Sở TN&MT còn cho biết, có hồ sơ xác nhận Tổng Công ty Becamex IDC ký giấy ủy quyền để ông Bùi Quang Chiến và ông Nguyễn Văn Hoàng nhận chuyển nhượng 2 khu đất nêu trên từ 2 hộ gia đình bà Thu và Liên.
Nhiều dấu hiệu giả mạo
Theo trình bày của bà Loan, bà Anh và bà Liên, đây là lần đầu tiên các bà được biết đến các quyết định thu hồi đất và các Hợp đồng chuyển nhượng đất với ông Chiến, ông Hoàng. Các bà cũng chưa bao giờ được tham gia họp, ký văn bản liên quan đến hồ sơ thu hồi đất và hồ sơ đền bù giải phóng mặt bằng đối với thửa đất của gia đình, chưa nhận được bất kỳ quyền lợi nào (đất đền bù tái định cư...) liên quan đến việc thu hồi đất của gia đình theo quy định của pháp luật đất đai. Dấu hiệu giả mạo giấy tờ, chiếm đoạt tiền bồi thường tái định cư thể hiện quá rõ ràng.
Theo chia sẻ của bà Loan, bà Anh và bà Liên, rõ nhất là dấu hiệu giả mạo địa điểm và thời gian ký hợp đồng. Hai Hợp đồng chuyển nhượng đất đều ghi là được lập tại UBND xã An Phú. Tuy nhiên, tất cả các thành viên của hộ gia đình các bà có tên và chữ ký (giả mạo) ghi trong Hợp đồng chưa bao giờ được ai mời ra UBND xã để thực hiện việc ký kết các Hợp đồng chuyển nhượng đất này. Hai Hợp đồng chuyển nhượng được lập bởi cùng một nét chữ, nét mực của một người, một cây bút, mặc dù được ký bởi các nhóm người khác nhau, lập tại 2 thời điểm khác nhau cách nhau 6 tháng (hộ bà Thu và ông Chiến lập ngày 02/12/2002, hộ bà Liên và ông Hoàng ngày 11/7/2002). Càng nghi vấn hơn là Hợp đồng ghi được lập tại UBND xã An Phú và có chữ ký xác nhận của ông Nguyễn Văn Ú, nguyên Chủ tịch UBND xã An Phú?
Bà Võ Kim Liên chua xót về mảnh đất bị bỏ hoang
Bà Anh, bà Loan mong chờ sự việc làm sáng tỏ
Như vậy, có khả năng địa điểm, thời điểm xác lập Hợp đồng là giả mạo. Cơ quan điều tra cần làm rõ, lấy lời khai của những người tham gia ký kết Hợp đồng và đặc biệt là người ký làm chứng (ông Nguyễn Văn Ú, nguyên Chủ tịch UBND xã An Phú) để đối chất, phục vụ công tác xác minh. Theo chia sẻ của bà Loan, bà Anh và bà Liên, nội dung giao dịch cũng có dấu hiệu là giả mạo, bởi Hợp đồng chuyển nhượng giả mạo cả danh tính người bán. Tại Hợp đồng chuyển nhượng đất ngày 02/12/2002 có chữ ký một số thành viên trong hộ gia đình bà Thu và của ông Chiến đối với mảnh đất 9.781m2; các chữ ký không phải là chữ ký và vân tay của bà Thu (chủ hộ) và của bà Liên (con gái), bà Anh (em gái) và của Nguyễn Hoàng Chí Trung (cháu). Ngoài ra, Hợp đồng không có chữ ký, vân tay của một thành viên quan trọng của hộ gia đình là Loan (con gái ruột bà Thu), nhưng vẫn được xác nhận của ông Nguyễn Văn Ú?
Tại Hợp đồng chuyển nhượng đất ngày 01/7/2002 giữa hộ gia đình bà Liên đối với mảnh đất 8.239m2, các chữ ký không phải là chữ ký và vân tay của của bà Liên (chủ hộ), bà Thu, bà Anh, Nguyễn Hoàng Chí Trung, Lê Thị Minh Trang, Trà Thị Huệ, Lê Hữu Nghĩa. Đặc biệt, ông Lê Hùng Minh (chồng cũ của bà Liên, đã ly dị từ năm 1983 và ông Minh đã đi nơi khác ở, không có liên lạc), chỉ vì ông Minh vẫn còn đứng tên trong hộ khẩu của hộ gia đình bà Liên mà trong Hợp đồng lại có chữ ký và lăn tay của ông Lê Hùng Minh là dấu hiệu giả mạo? Chưa hết, trong khi đó lại không có chữ ký của thành viên quan trọng của hộ gia đình bà Liên là bà Lê Thị Minh Phượng (SN 1974, con gái bà Liên), nhưng vẫn được xác nhận của ông Nguyễn Văn Ú. Cả 2 Hợp đồng chuyển nhượng đều có dấu hiệu giả mạo cả danh tính người mua.
Khu đất của các hộ dân kêu cứu, hiện nay vẫn để hoang hóa
Nhiều năm qua, đại diện các hộ dân gửi đơn kêu cứu nhiều nơi, nhưng chưa được giải quyết dứt điểm. Mới đây, bà Loan và người đại diện cho 2 hộ gia đình bị mất đất đã có buổi gặp gỡ và làm việc trực tiếp với Thiếu tướng Lê Văn Tuyến (Ủy viên Ban thường vụ Đảng ủy Công an Trung ương, Thứ trưởng Bộ Công an) trong buổi tiếp định kỳ công dân tháng 12/2023. Thiếu tướng Lê Văn Tuyến đã lắng nghe phản ánh, trình bày của bà Loan cùng những người dân khác và cam kết có những chỉ đạo quyết liệt cho Cơ quan Thanh tra Bộ Công an làm sáng tỏ có hay không các hành vi vi phạm pháp luật, bao che, tiếp tay cho các hành vi vi phạm pháp luật trong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng tại Dự án Khu dân cư Việt Sing, TP.Thuận An, tỉnh Bình Dương.
Liên quan đến vụ việc, Lãnh đạo Bộ Công an đã có các Thông báo số 1674/TB-X05-P6 ngày 08/6/2023, Thông báo số 2665/TB-X05-P6 ngày 17/8/2023, và Thông báo số 3446/TB-X05-P6 ngày 18/10/2023, đã nhận được đơn tố cáo của các hộ gia đình bà Loan, Anh và bà Liên, đã chuyển đến Thanh tra Bộ, đồng thời Thanh tra Bộ Công an chuyển đơn thư đến Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Dương để xem xét giải quyết. Ngày 16/11/2023, Viện KSND tối cao có phiếu chuyển đơn số 1035/PC-VKSNDTC-12 đến Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Dương để xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.