(CATP) Dự án Khu Công viên văn hóa phía bắc đường Tạ Quang Bửu (P4Q8, TPHCM) là chương trình chỉnh trang đô thị, xóa nhà lụp xụp ven kênh rạch trên địa bàn giai đoạn 2015 - 2020. Công ty TNHH Minh Hằng (trước là DNTN Minh Hằng) đã được UBND TPHCM giao phần đất thứ nhất có diện tích 22.467m2 theo quyết định (QĐ) số 3291, ngày 12-8-2002 và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 29-1-2004, có thời hạn sử dụng 50 năm. Phần đất thứ hai có diện tích 38.741m2 theo QĐ số 2772, ngày 6-6-2005 của UBND TPHCM giao mở rộng dự án. Phần diện tích này đến nay vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Trong quá trình thực hiện dự án (DA), Công ty Minh Hằng đã đền bù giải tỏa 32.042m2 trực tiếp từ các hộ dân để hạn chế nhà tự phát, nhà tạm ven kênh rạch, góp phần chỉnh trang đô thị, tuân thủ quy hoạch được thành phố phê duyệt. Công ty Minh Hằng đã đầu tư nhiều tiền của, công sức theo chủ trương kêu gọi xã hội hóa của Q.8 và thành phố.
Nhận định về vụ việc nêu trên, luật sư Nguyễn Thị Sinh (Đoàn Luật sư TPHCM) nói, nếu DA này của Công ty Minh Hằng bị áp dụng theo Nghị định 30/2015 thì chưa thỏa đáng. Chính vì thế, Chính phủ đã tiếp tục ban hành Nghị định 25/2020 để tháo gỡ. Điều 11, Nghị định 25/2020 quy định rất rõ, có 3 điều kiện chính mà "dự án phải tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư”. Điều kiện thứ nhất là dự án nằm trong danh mục phải thu hồi đất, theo luật đất đai, đó là điều căn bản đầu tiên. Điều kiện thứ hai là dự án phải phù hợp với quy hoạch kinh tế, xã hội, quy hoạch xây dựng. Điều kiện thứ ba là dự án nằm trong trường hợp không phải đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của Luật đất đai. Như vậy, trường hợp của công ty Minh Hằng không nhất thiết phải đấu thầu lại.
Việc sử dụng đất hiện tại của Công ty tổng cộng 93.250m2 là phù hợp với quy hoạch của thành phố theo QĐ số 7930 (ngày 5-7-2010) và được UBND thành phố phê duyệt "điều chỉnh cục bộ đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị tỷ lệ 1/2000 khu dân cư, công viên văn hóa P.4, Q.8 (phía bắc đường Tạ Quang Bửu) tại QĐ 5316, ngày 9-10-2017.
Theo chủ đầu tư (CĐT), hiện có nhiều quy định mang tích áp đặt mục đích khiến DA "trùm mền". Mục đích ban đầu cho đến nay của DA là "thực hiện chỉnh trang đô thị, di dời nhà lụp xụp trên kênh rạch và kết hợp xây dựng công viên văn hóa phục vụ cho cộng đồng xã hội". Rất tiếc, hiện nay DA bị xếp vào diện "kinh doanh bất động sản sinh lợi giá trị thương mại cao", yêu cầu áp dụng theo Nghị định 30/2015 của Chính phủ là "tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư”. Tuy nhiên, phía CĐT không muốn bị áp dụng việc đấu thầu. Bởi lẽ, theo văn bản số 1593 (ngày 14-3-2005) của Sở Tài nguyên và Môi trường và được sự chấp thuận của UBND TPHCM tại văn bản số 1787 (ngày 29-3-2005), đối với DA này đã qua nhiều năm thuộc trường hợp chuyển tiếp đầu tư thuộc Chương trình chỉnh trang đô thị (có văn bản xác nhận mục tiêu DA của UBND Q.8).
Công ty Minh Hằng đã nhiều lần gửi đơn kêu cứu lên Chủ tịch UBND TPHCM và Văn phòng Chính phủ (VPCP). Theo đó, VPCP đã có nhiều văn bản chỉ đạo gửi đến UBND TPHCM, đặc biệt là ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình tại văn bản số 1212, ngày 14-2-2019 như sau: "UBND Thành phố Hồ Chí Minh kiểm tra, xem xét khiếu nại của Công ty Minh Hằng liên quan đến quyền sử dụng đất và đầu tư dự án tại Khu công viên phía bắc đường Tạ Quang Bửu, Q.8, trong đó tập trung làm rõ quyền và nghĩa vụ của Công ty Minh Hằng liên quan đến việc chuyển đổi doanh nghiệp tư nhân (DNTN) Minh Hằng thành Công ty Minh Hằng; diện tích đất mà DNTN Minh Hằng đã nhận chuyển nhượng, bồi thường xong với người sử dụng đất; xác định lỗi của doanh nghiệp, của cơ quan nhà nước liên quan đến việc nộp tiền sử dụng đất đối với diện tích đất được giao theo quy định của pháp luật; tổ chức đối thoại, có biện pháp giải quyết theo đúng quy định của pháp luật, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả”. Trong văn bản mới nhất, ngày 5-9-2020, VPCP đã có công văn gửi UBND TPHCM về việc khiếu nại của CĐT.
Đất được UBND giao cho Công ty Minh Hằng thực hiện dự án từ năm 2002 đến nay vẫn để cỏ mọc, vì vướng pháp lý
Ông Trần Đình Nhị - đại diện pháp lý Công ty Minh Hằng cho biết, với các văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư của UBND Thành phố, công ty đã bồi thường hơn 3ha đất của dự án nhằm thực hiện đề án xóa nhà ổ chuột, nhà nát ven kênh rạch, chỉnh trang đô thị theo Nghị quyết số 10 của Thành ủy. Từ đó, Công ty đã triển khai dự án và hằng năm đều nộp thuế. Theo văn bản mới nhất số 7883 của Chi cục Thuế Q.8, Công ty phải thực hiện nghĩa vụ thuế thuê đất từ 12-8-2002 đến 31-12-2020.
Trong suốt thời gian sử dụng đất, Công ty không nhận được bất cứ yêu cầu nào về thu hồi đất hay tranh chấp, khiếu nại, mọi quy định của pháp luật. Dự án được chấp thuận chủ trương từ năm 2002, nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm các thủ tục pháp lý, dẫn đến việc doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn, bế tắc; đề nghị cơ quan chức năng tạo điều kiện để doanh nghiệp sớm tiếp cận và khởi động DA.