Sẽ có thêm gói vay ưu đãi mua nhà ở xã hội với lãi suất mềm hơn
Trước thực tế gói tín dụng 120.000 tỷ đồng dành phát triển NƠXH đến nay mới giải ngân chưa đến 1%, Chính phủ, Bộ Xây dựng đang tìm các biện pháp thúc đẩy chương trình này, để mọi người dân đều có nhà ở, đặc biệt với người có thu nhập thấp. Nhiều giải pháp được đưa ra, trong đó Thủ tướng Phạm Minh Chính đã giao Bộ Tài chính nghiên cứu thành lập Quỹ NƠXH.
Mới nhất, Ban Bí thư đã có Chỉ thị số 34 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển NƠXH, với nhiều ý kiến chỉ đạo thúc đẩy xây dựng NƠXH cho người dân, trong đó cũng đề cập đến việc thành lập Quỹ NƠXH, ưu tiên bố trí quỹ đất, nguồn vốn từ ngân sách cho chương trình này.
Về đề án 1 triệu căn NƠXH, theo Bộ Xây dựng, một số địa phương chưa ban hành kế hoạch triển khai đề án, nhiều tỉnh, TP lớn tập trung nhiều khu công nghiệp như: Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng, Cần Thơ, Long An... có tỷ lệ thực hiện NƠXH còn thấp so với mục tiêu đề án.
Trước tình hình đó, Bộ Xây dựng vừa có đề nghị, ngoài gói vay ưu đãi 120.000 tỷ đồng, đề nghị NHNN nghiên cứu gói vay ưu đãi mới cho người mua NƠXH với lãi vay thấp hơn lãi vay thương mại từ 3 - 5%, kỳ hạn vay 10 - 15 năm.
Khu chung cư NƠXH Bàu Tràm, quận Liên Chiểu, TP Đà Nẵng. Ảnh: TTXVN
Đây là đề xuất đúng hướng, theo chỉ đạo của Ban Bí thư trong Chỉ thị số 34. Theo đó Ban Bí thư định hướng bố trí cấp đủ nguồn vốn ngân sách cho Ngân hàng Chính sách xã hội để thực hiện chính sách hỗ trợ, cho vay phát triển NƠXH; thực hiện đầy đủ, kịp thời việc cấp bù lãi suất cho các ngân hàng thương mại (NHTM) được Nhà nước chỉ định để cho cá nhân và doanh nghiệp (DN) vay ưu đãi phát triển NƠXH. Rà soát, đổi mới, tiếp tục mở rộng chương trình cho vay ưu đãi đối với cá nhân, hộ gia đình để mua, thuê mua NƠXH theo chính sách về NƠXH.
Nếu đề xuất của Bộ Xây dựng được thông qua, trong thời gian tới sẽ có thêm gói vay ưu đãi với lãi suất mềm hơn (giảm 3 - 5% so với lãi vay thương mại) so với gói tín dụng 120.000 tỷ đồng (giảm từ 1,5 - 2% so với lãi vay thương mại). Bộ Xây dựng cũng đề nghị Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, ngành xây dựng phương án phát hành trái phiếu chính phủ để hỗ trợ lãi suất cho hoạt động đầu tư, xây dựng NƠXH.
Gói tín dụng 120.000 tỷ đồng ưu tiên để xây dựng 1 triệu căn NƠXH là rất lớn. Ngoài 4 NHTM cổ phần có vốn của Nhà nước, hiện có thêm TP Bank, VPBank tham gia gói này, với số tiền 5.000 tỷ đồng mỗi ngân hàng.
Để đẩy nhanh tiến độ 1 triệu căn NƠXH, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh đề nghị các bộ Công an, Quốc phòng, mỗi bộ xây dựng 5.000 căn NƠXH, Tổng LĐLĐ Việt Nam xây dựng 2.000 căn NƠXH trong năm 2024.
Trước đó, ngày 17/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển NƠXH. Thủ tướng nhấn mạnh, việc phát triển NƠXH là chính sách rất nhân văn, có ý nghĩa quan trọng.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, NHNN tập trung, ưu tiên xây dựng, trình ban hành các nghị định hướng dẫn các luật liên quan đến NƠXH trên tinh thần cắt giảm thủ tục hành chính, tăng cường phân cấp, phân quyền, giảm thời gian, chi phí thực hiện dự án NƠXH, tránh phiền hà, sách nhiễu cho người dân, DN. Thủ tướng yêu cầu NHNN nghiên cứu, xây dựng, cung cấp gói tín dụng cho người mua NƠXH, mở rộng gói tín dụng, kéo dài thời gian vay lên 10 - 15 năm, lãi suất ưu đãi thấp hơn từ 3 - 5% so với vay thương mại thông thường.
Sớm đưa các luật liên quan đến đất đai, nhà ở có hiệu lực
Ngày 27/5/2024, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 79/NQ-CP về đề nghị xây dựng, ban hành các văn bản quy định chi tiết các luật: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản (BĐS), Luật Các tổ chức tín dụng.
Chính phủ giao Bộ trưởng Bộ Tư pháp, thay mặt Chính phủ ký Tờ trình của Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, trình Quốc hội bổ sung các luật trên vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, trình Quốc hội xem xét, quyết định xây dựng, ban hành Luật theo trình tự, thủ tục rút gọn; cho ý kiến, thông qua tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, cho phép các luật này dự kiến có hiệu lực từ ngày 01/8/2024.
Đây là các luật quan trọng liên quan đến đất đai, nhà ở, sẽ tác động nhanh chóng tới đời sống xã hội, sản xuất, kinh doanh. Trong đó, các vướng mắc về thu hồi đất, định giá đất, giao đất, thuê đất ... sẽ được tháo gỡ.
Các luật này sớm đi vào cuộc sống sẽ khơi thông nguồn lực đất đai, kịp thời giải quyết, xử lý dứt điểm các tồn đọng liên quan. Đặc biệt Luật Đất đai có hiệu lực sẽ giúp các DN vừa và nhỏ được tiếp cận quỹ đất cho phát triển sản xuất, kinh doanh dễ dàng hơn, cho phép trả tiền thuê đất linh hoạt hơn. Cho phép cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trồng lúa. Hỗ trợ, thúc đẩy thị trường BĐS phát triển khi Luật Đất đai bổ sung 08 điều để quy định chuyển tiếp về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; hồ sơ địa chính, đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận; tài chính đất đai, giá đất; thời hạn sử dụng đất; xử lý quyền sử dụng đất của hộ gia đình cá nhân và một số trường hợp khác nhằm tạo sự thống nhất, đồng bộ trong việc áp dụng pháp luật, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất theo hướng có lợi nhất. Đặc biệt người dân sẽ hưởng lợi hơn, có thể sử dụng quyền của người sử dụng đất, thế chấp, tặng cho, thừa kế, thực hiện các quyền tốt hơn.
Các chuyên gia nhận định, Luật Đất đai 2024 sẽ mang đến những thay đổi mang tính đột phá, thúc đẩy hiệu quả, minh bạch và một cách tiếp cận linh hoạt hơn đối với việc định giá đất. Bằng cách điều chỉnh giá theo thị trường và mở rộng quyền quyết định tại địa phương, luật mới giúp nâng cao quy trình định giá đất, mang lại lợi ích cho cả thị trường và ngân sách nhà nước. Từ đó tăng nguồn cung BĐS, giúp giảm lệch pha cung cầu, hạ giá nhà đất. Tất cả sẽ góp phần khơi thông thị trường BĐS, kể cả cho chương trình NƠXH của Chính phủ.
Với Luật Nhà ở, sẽ giúp tăng khả năng tiếp cận nhà ở cho người dân; bổ sung đối tượng, tạo thuận lợi cho Việt kiều, người nước ngoài mua BĐS trong nước. Luật cũng đưa ra nhiều quy định để phát triển phân khúc NƠXH khi bổ sung đối tượng được mua, thuê loại hình nhà ở này...
Với những yếu tố đó, hy vọng chương trình phát triển NƠXH sẽ hấp dẫn hơn.
Ưu tiên bố trí nguồn vốn ngân sách xây dựng NƠXH
Ban Bí thư vừa ra chỉ thị số 34 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển NƠXH, trong đó nhấn mạnh trong suốt quá trình đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đến công tác phát triển nhà ở cho người dân, nhất là NƠXH. Đến nay, cả nước đã hoàn thành xây dựng 195.000 căn NƠXH và có khoảng 374.000 căn NƠXH đã được chấp thuận đầu tư và khởi công, cấp phép xây dựng. Tuy nhiên, nhiều mục tiêu về phát triển NƠXH trong Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 không đạt được. Nguồn cung còn hạn chế, giá NƠXH bình quân còn quá cao. Để khắc phục những hạn chế này, Ban Bí thư yêu cầu các cấp ủy, tổ chức Đảng, chính quyền... quán triệt, xác định phát triển NƠXH là quyết tâm chính trị, nhiệm vụ quan trọng của Đảng và cả hệ thống chính trị, thể hiện đặc trưng, bản chất tốt đẹp của chế độ ta. Phấn đấu đến năm 2030, hoàn thành xây dựng ít nhất 1 triệu căn NƠXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp tại khu vực đô thị. Thực hiện quy hoạch, bố trí các dự án NƠXH độc lập, hoặc trong các dự án nhà ở thương mại tại các vị trí thuận tiện về giao thông, gắn với các trung tâm công nghiệp, bảo đảm đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội thiết yếu.
Dự án NƠXH đang được xây dựng tại TP Long Khánh, tỉnh Đồng Nai Ảnh: TTXVN
Nhà nước ưu tiên bố trí quỹ đất, nguồn vốn, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển NƠXH; có cơ chế, chính sách ưu đãi thực chất, đủ hấp dẫn để thu hút, khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư, phát triển NƠXH. Phát triển đa dạng loại hình NƠXH và cơ chế, chính sách mua, thuê, thuê mua NƠXH, nhà lưu trú, ký túc xá cho công nhân, người thu nhập thấp, lực lượng vũ trang... với giá phù hợp với khả năng chi trả của từng đối tượng thụ hưởng; tăng tỉ lệ NƠXH cho thuê. Về nguồn vốn, chỉ thị nêu rõ cần huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn vốn cho phát triển NƠXH; ưu tiên bố trí nguồn vốn ngân sách Nhà nước từ Trung ương và địa phương tương xứng. Nhà nước tập trung phát triển NƠXH cho thuê khu vực đô thị bằng nguồn vốn đầu tư công; đẩy mạnh thực hiện xã hội hóa nguồn vốn phát triển NƠXH, đặc biệt là của các DN trong và nước ngoài. Ban Bí thư định hướng rà soát, sớm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để triển khai hiệu quả chương trình cho vay hỗ trợ NƠXH; nghiên cứu hình thành quỹ phát triển NƠXH hoặc mô hình định chế tài chính phù hợp để phát triển NƠXH dài hạn, bền vững.