Hơn 30 năm tạo dựng, sử dụng hợp pháp nhà nghỉ số 83 Thùy Vân – Vũng Tàu, hàng năm đóng thuế sử dụng đất đầy đủ, tài sản đã được Tòa án công nhận quyền sở hữu hợp pháp, trải qua nhiều đợt kiểm tra của chính quyền sở tại chưa từng bị xử phạt hành chính về sử dụng đất, Công ty CP In Trần Phú (viết tắt là Công ty Trần Phú) đang có nguy cơ bị mất vì một quyết định vội vàng.
Bất ngờ thay đổi quan điểm?
Ngày 02/7/2015, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh BRVT đã chủ trì cuộc họp liên ngành về việc xem xét giải quyết cấp giấy chứng nhận QSDĐ khu đất tại số 83 Thùy Vân cho Công ty Trần Phú. Kết luận cuộc họp nêu rõ: Công ty Trần Phú thuộc trường hợp được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với quyền sử dụng đất tọa lạc tại số 83 Thùy Vân, phường 2, TP.Vũng Tàu theo quy định.
Nhưng khi Công ty Trần Phú khởi kiện đòi lại nhà nghỉ từ đơn vị thuê nhà của mình là Công ty Đức Thịnh, Sở TNMT tỉnh lại bất ngờ hành phát văn bản số 562/STNMT-CCQLDD ngày 29/12/2015 với nội dung Công ty Trần Phú thuộc diện thuê đất nhưng không làm thủ tục thuê đất trong nhiều năm và kiến nghị UBND tỉnh thanh tra việc sử dụng đất của Công ty Trần Phú. Cũng chính vì nhận định này của Sở TNMT mà đơn vị thuê nhà của Công ty Trần Phú đã yêu cầu tòa giao toàn bộ quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản của Công ty Trần Phú cho họ (Công ty Đức Thịnh).
Ngày 30/12/2016, UBND Tỉnh ban hành kết luận thanh tra với nội dung: “Việc Công ty Trần Phú là tổ chức sử dụng đất nhưng đang cho thuê trái pháp luật, sử dụng đất không đúng mục đích và tự ý chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Căn cứ khoản 1, điểm a, khoản 2 Điều 102 Luật đất đai 2013 thì Công ty Trần Phú không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và sẽ bị Nhà nước thu hồi”.
Công ty Trần Phú cho rằng, kết luận thanh tra mang tính áp đặt, không đúng theo quy định của Luật đất đai, bởi Công ty không được nhà nước giao hoặc cho thuê đất. Để tạo dựng nhà nghỉ tại địa chỉ này, Công ty đã mua lại nhà của chủ cũ vào năm 1983 bằng cách hoán đổi vật tư và Công ty cũng chưa bao giờ bị xử phạt vì sử dụng đất sai mục đích. Ngày 23/01/2017, Công ty Trần Phú đã khiếu nại kết luận thanh tra trên đến UBND tỉnh.
Nhưng khiếu nại của Công ty không hề được quan tâm xem xét, mặc cho thời gian giải quyết khiếu nại theo luật định đã hết. Trả lời về vấn đề này, ông Phan Văn Mạnh - Phó giám đốc Sở TNMT cho biết: “Sở TNMT đang chỉnh sửa nội dung báo cáo tham mưu để lãnh đạo UBND giải quyết khiếu nại của Công ty Trần Phú theo quy định “.
Quyết định thu hồi quá vội vàng?
Mặc dù khiếu nại của người lao động chưa được giải quyết, căn cứ vào kết luận thanh tra ngày 30/12/2016, UBND tỉnh vẫn ban hành Quyết định xử phạt hành chính đối với Công ty Trần Phú vì sử dụng đất sai mục đích và chuyển nhượng quyền sử dụng đất khi chưa có giấy chứng nhận QSDĐ. Tiếp đó, UBND tỉnh tiếp tục ban hành Quyết định thu hồi đất ngày 14/06/2017. Cảm thấy đây là quyết định vội vàng, thiếu cơ sở nên Công ty Trần Phú đã khởi kiện yêu cầu hủy quyết định xử phạt hành chính tại tòa án nhân dân tỉnh BRVT)
Trước những khúc mắc cần được làm sáng tỏ về các căn cứ để ban hành quyết định xử phạt hành chính ngày 24/01/2017, Ông Phan Văn Mạnh trả lời:
“Việc thanh tra Sở TNMT lập biên bản vi phạm hành chính và UBND tỉnh ban hành quyết định xử phạt hành chính đối với công ty Trần Phú là căn cứ vào hành vi vi phạm của Công ty In Trần Phú được phát hiện trong quá trình thanh tra. Kết luận thanh tra ngày 30/12/2016 không phải là căn cứ để xử phạt VPHC đối với Công ty In Trần Phú”
Tuy nhiên, Quyết định xử phạt hành chính ngày 24/01/2017 lại ghi rõ là: “Căn cứ Kết luận thanh tra số 11843/KL-UBND ngày 30/12/2016 của UBND tỉnh BRVT”. Vậy là, câu trả lời của sở TNMT đã “phản” lại các quyết định trước đó do chính sở TNMT tham mưu cho UBND tỉnh. Đây là vấn đề cần phải được làm rõ.
Ngoài ra, kết luận thanh tra ngày 30/12/2016 của UBND Tỉnh BRVT ghi rõ:
“ …..Chỉ có hành vi sử dụng đất không đúng mục đích và tự ý chuyển nhượng sử dụng đất khi chưa có giấy CNQSDĐ bị xử lý theo nghị định 102/2014/NĐ – CP ngày 10/11/2014 của Chính phủ về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, các hành vi còn lại hoặc đã hết thời hiệu hoặc không còn được quy định tại nghị định 102/2014/NĐ – CP nên không có căn cứ để xử lý”
Như vậy, chỉ khi Tòa án xác định Công ty Trần Phú sử dụng đất sai mục đích và tiếp tục vi phạm thì UBND Tỉnh mới có cơ sở để thu hồi. Phiên tòa thụ lý vụ kiện UBND của Công ty Trần Phú vần đang trì hoãn cho đến ngày 22/8/2017 mới xét xử.
Thế nhưng trả lời công luận, Sở TNMT lại không có sự thống nhất: “Không cần phải căn cứ vào việc đã có quyết định xử phạt vi phạm hành chính hay chưa, việc Công ty khởi kiện quyết định xử phạt hành chính không cản trở việc thu hồi đất của nhà nước”.
Thường trực tỉnh ủy BRVT đã có công văn giao Ban nội chính tỉnh ủy nghiên cứu tham mưu Thường trực tỉnh ủy xem xét, xử lý đơn kêu cứu của người lao độngKhó hiểu trước cách giải quyết thiếu căn cứ của chính quyền BRVT mà 400 người lao động công ty Trần Phú đứng ngồi không yên, gửi đơn khiếu nại khắp nơi đòi trả lại quyền lợi và công bằng. Trước vấn đề nóng này, ngày 2/8/2018, Thường trực tỉnh ủy BRVT đã có công văn giao Ban nội chính tỉnh ủy nghiên cứu tham mưu Thường trực tỉnh ủy xem xét, xử lý đơn kêu cứu của người lao động.