Tạo điều kiện thuận lợi để người dân, doanh nghiệp tiếp cận tín dụng
Năm 2023 diễn ra với nhiều khó khăn, thách thức trong bối cảnh kinh tế thế giới tăng trưởng chậm, lạm phát cao, thương mại toàn cầu sụt giảm, giá cả hàng hóa cơ bản biến động mạnh, xung đột địa chính trị; NH trung ương nhiều nước tiếp tục neo giữ lãi suất điều hành ở mức cao. Trong nước, các động lực tăng trưởng xuất khẩu, đầu tư, tiêu dùng đều gặp thách thức do cầu thế giới thấp; doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn do đơn hàng, thị trường sụt giảm...
Trên cơ sở bám sát các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ, NHNN đã nghiêm túc quán triệt chỉ đạo, chủ động bám sát diễn biến kinh tế vĩ mô, tiền tệ để kịp thời điều chỉnh chính sách, ban hành và triển khai thực hiện đồng bộ, tối ưu các công cụ, giải pháp điều hành, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế và bảo đảm sự phát triển an toàn của hệ thống các tổ chức TD. Các giải pháp điều hành và những kết quả ngành NH đạt được thể hiện trong một số điểm nổi bật, như điều hành chính sách tiền tệ (CSTT) góp phần ổn định được kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát khoảng 3,2 - 3,4%.
Hỗ trợ thanh khoản cho các tổ chức TD, giữ ổn định được thị trường tiền tệ, ngoại hối và NHNN đã mua được ngoại tệ để tăng dự trữ ngoại hối Nhà nước. Lạm phát ổn định, dự trữ ngoại hối gia tăng là những yếu tố góp phần nâng cao xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam. Liên tục 4 lần điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành, với mức giảm 0,5-2,0%/năm, tạo điều kiện để giảm mặt bằng lãi suất cho vay của thị trường. Đồng thời, chỉ đạo các tổ chức TD tiết giảm chi phí và áp dụng đồng bộ các biện pháp giảm mặt bằng lãi suất cho vay. Đến nay, lãi suất tiền gửi và cho vay mới của các NH thương mại đã giảm khoảng hơn 2,0%/năm so với cuối năm 2022.
Hội nghị triển khai phương hướng, nhiệm vụ ngân hàng năm 2024 diễn ra sáng 03/01
Trong đó, đặc biệt là tập trung hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về cho vay, đơn giản hóa thủ tục, giảm bớt hồ sơ vay, đẩy mạnh kết nối NH - doanh nghiệp trên toàn quốc; gia tăng các chương trình, sản phẩm TD đặc thù, ưu đãi... tạo điều kiện thuận lợi hơn để người dân, doanh nghiệp tiếp cận TD NH. Nhiều chương trình TD được triển khai nhằm thực hiện tốt chính sách xã hội, góp phần thực hiện thành công 3 chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Với hệ thống các chỉ đạo và giải pháp đồng bộ của NHNN, đến cuối năm 2023, tăng trưởng TD đạt khoảng 13,5%. Sự ổn định, an toàn của hệ thống các tổ chức TD tiếp tục được giữ vững, quyền lợi hợp pháp của người gửi tiền được bảo đảm. Nợ xấu được tập trung xử lý và kiểm soát trong bối cảnh nền kinh tế và sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Các chỉ số thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) tăng trưởng khả quan; năm 2023, số lượng giao dịch TTKDTM tăng từ 50,3 - 99,1%, giá trị tăng từ 5,4 - 10,8% tùy phương thức thanh toán; các hệ thống thanh toán được vận hành ổn định, thông suốt và an toàn.
Ngành NH cũng tiên phong trong chuyển đổi số; nhiều sản phẩm, dịch vụ cung ứng cho khách hàng đã được số hóa, trong đó nhiều nghiệp vụ đã số hóa 100% góp phần hỗ trợ khả năng tiếp cận dịch vụ NH, giảm chi phí cho nền kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Hệ thống pháp luật về tiền tệ và hoạt động NH tiếp tục được chú trọng hoàn thiện, bảo đảm hệ thống NH hoạt động an toàn, bám sát yêu cầu thực tiễn, đáp ứng kịp với xu thế, chuẩn mực và thông lệ quốc tế.
Năm 2024 giảm lãi suất cho vay, hạn chế "tín dụng đen"
NHNN cho biết, trong năm 2024, NHNN tập trung vào một số định hướng, giải pháp trọng tâm, gồm: Theo dõi sát diễn biến, tình hình kinh tế thế giới, trong nước để điều hành chủ động, linh hoạt, đồng bộ các công cụ CSTT, phối hợp hài hòa, chặt chẽ với các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế gắn với kiểm soát lạm phát, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, thị trường tiền tệ, ngoại hối và hệ thống NH. Điều hành lãi suất phù hợp với diễn biến thị trường, kinh tế vĩ mô, lạm phát và mục tiêu CSTT; khuyến khích các tổ chức TD tiết giảm chi phí, đơn giản hóa thủ tục cấp TD, tăng cường ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số vào quy trình cấp TD, phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ nền kinh tế.
Điều hành tỷ giá linh hoạt nhằm ổn định thị trường ngoại tệ, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô. Điều hành TD chủ động, linh hoạt, phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, lạm phát, đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế. Định hướng tăng trưởng TD năm 2024 khoảng 15%, có điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế. Tiếp tục chỉ đạo các tổ chức TD hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu) theo chủ trương của Chính phủ; kiểm soát chặt chẽ TD vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro. Tiếp tục đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ được giao của ngành NH tại các Chương trình mục tiêu quốc gia. Tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn TD NH, tháo gỡ và thúc đẩy mở rộng TD tiêu dùng đi đôi với an toàn, lành mạnh, góp phần hạn chế "TD đen".
Năm 2024, NHNN cũng tiếp tục triển khai quyết liệu, hiệu quả Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức TD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025; tập trung thực hiện có hiệu quả phương án xử lý các tổ chức TD yếu kém. Chỉ đạo các tổ chức TD đẩy mạnh công tác xử lý, thu hồi nợ xấu; phấn đấu năm 2024 tỷ lệ nợ xấu nội bảng (không bao gồm các NHTM yếu kém) dưới 3%. Tích cực đổi mới, tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát ngành NH; thanh tra có trọng tâm, trọng điểm, các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro nhằm ngăn chặn, phát hiện và xử lý nghiêm các rủi ro, tồn tại và sai phạm của tổ chức TD, góp phần bảo đảm an ninh, kỷ luật trên thị trường tiền tệ, NH. Tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động NH và hoạt động TTKDTM, đáp ứng yêu cầu đối với các mô hình kinh doanh và sản phẩm dịch vụ mới trên nền tảng công nghệ thông tin, NH số, thanh toán số.