(CAO) Từ trong Tết Nguyên Đán năm 2018 tới nay, hàng nghìn cây cà phê nằm ở xã Ia Bă (huyện Ia Grai, Gia Lai) bỗng dưng khô héo. Theo lý giải của người dân, nguyên nhân “chết yểu” của vườn cà phê là do bụi từ mỏ đá gần đó.
Khác với những vườn cà phê khác đang trong giai đoạn tưới nước để cho hoa đơm trái, vườn cà phê 1,8h hecta của chị Hà Thị Thúy (thôn Thanh Bình, xã Ia Bă) đang bị khô héo dần dù trời mới mưa xong. Vườn chị Thúy cách mỏ đá đang khai thác một con đường đất khoảng hơn 10m, 1.800 cây cà phê được trồng vào 8-2015, đến nay, đa số trong tình trạng khô héo, không ra hoa.
Vườn cà phê chị Thúy nằm sát mỏ đá
“Năm trước, 1.800 cây cà phê đã cho thu bói được 6 tấn cà phê tươi. Đáng lẽ năm nay, vườn cà phê này sẽ chính thức cho thu hoạch, nhưng kể từ khi mỏ đá hoạt động được 3 tháng nay thì vườn cà phê gần như bị xóa sổ. Bụi từ khai thác đá bám đầy cây cà phê. Ngoài ra, đá từ nổ mìn cũng văng vào vườn làm cho cây không thể sinh trưởng.
Cây cà phê trồng 3 năm mới cho thu bói, đến ngày hái quả thì hư hết. Vườn này coi như nhổ bỏ, không chỉ thiệt hại một mình năm nay mà kéo theo nhiều năm khác nữa. Chúng tôi đã làm đơn gửi UBND xã, sau đó tiếp tục lên huyện để gửi đơn. Đỉnh điểm ngày 13-3, người dân bị ảnh hưởng kéo xuống mỏ đá để phản đối, yêu cầu dừng hoạt động” - chị Thúy cho biết.
Đá văng vào vườn đè gãy cành cây cà phê
Cây cà phê nhẹ thì khô héo, nặng thì chết
Cách đó không xa là vườn 2 hecta với khoảng 2.000 cây cà phê của chị Nguyễn Thị Thanh (ngụ thôn Thanh Hà, xã Ia Hrung, huyện Ia Grai). Chị mua đất tại xã Ia Bă để trồng cây cà phê được 10 năm nay. Mọi năm cây cà phê sinh trưởng tốt, cho thu hoạch khoảng 20 chục tấn.
“Từ khi mỏ đá hoạt động, bụi từ khai thác đá bám vào cây cà phê. Riêng khoảng 500 đến 700 cây gần mỏ đang chết dần, những cây còn lại ảnh hưởng cũng có nguy cơ chết. Mỏ đá làm ảnh hưởng đến vườn cây cà phê nên chúng tôi yêu cầu mỏ đá phải bồi thường. Cả nhà chỉ trông chờ vào vườn cà phê, giờ chết hết rồi thì lấy đâu tiền mà nuôi con ăn học?” - chị Thanh bức xúc nói.
Theo UBND xã Ia Bă, đơn vị có nhận được đơn kiến nghị của 4 hộ dân phản ánh Công ty Kinh doanh hàng xuất, nhập Quang Đức khai thác đá không có biện pháp chống bụi làm bụi đá ảnh hưởng đến cây cà phê của các hộ dân. Xã đã mời đại diện công ty kiểm tra xác minh. Tại thực địa, UBND xã xác định kiến nghị của bà con là đúng.
Cây bị bụi đá bám dẫn tới khô héo
Mỏ đá đi vào hoạt động được 3 tháng nay
Sau khi nhận được phản ánh của người dân, tới đây ngày 19-3, UBND huyện Ia Grai sẽ tiến hành làm việc giữa Công ty Kinh doanh hàng xuất, nhập khẩu Quang Đức và người dân.