Những "góc khuất" trong xét duyệt danh hiệu NNƯT - NNND lần thứ 4

Có hay không việc chưa bầu đã có kết quả!?

Trong đơn trình bày, bà Trần Thị Liễu nêu rõ: ngay sau khi nhận được thông báo trên thông tin điện tử Hà Nội (27/02/2025) về việc công bố kết quả xét duyệt danh hiệu NNƯT - NNND trong lĩnh vực Di sản Văn hoá phi vật thể thì bản thân bà Liễu cũng như một số nghệ sĩ khác rất bất ngờ bởi trong bảng thông báo kết quả không có tên mình. Mọi người cho rằng kết quả trên không thỏa đáng, không thuyết phục bởi một số nghệ sĩ không xứng đáng với danh hiệu thì lại được Hội đồng xét duyệt (HĐXD) TP thông qua. Còn người xứng đáng thì loại ngay từ đầu, trong đó có bà Liễu.

Với kết quả trên, không chỉ bà Liễu cho rằng có nhiều chi tiết "khuất tất" trong việc xét duyệt danh hiệu NNƯT - NNND trên. Bà Liễu cũng cho rằng, kết quả phong tặng NNND trước ngày họp HĐXD, cùng với những bất thường trong công tác xét duyệt là không minh bạch - khiến bà Liễu rất bức xúc.

NNƯT Trần Thị Liễu đề nghị các cơ quan chức năng nhanh chóng vào cuộc thanh tra toàn diện kỳ xét duyệt, đồng thời trích xuất camera cuộc họp HĐXD, công khai biên bản kiểm phiếu gốc và so sánh các hồ sơ được duyệt với hồ sơ của bà Liễu để làm rõ sự thật. Bà Liễu còn đặt những nghi ngờ "Có hay không việc chưa bầu đã có kết quả”!?

Bà Trần Thị Liễu (tức Trần Ngọc Ánh) trình bày toàn bộ sự việc với phóng viên

Bà Liễu cũng cho rằng, đây không chỉ là việc đòi lại công bằng cá nhân, mà còn là bảo vệ sự trong sạch cho tín ngưỡng thờ Mẫu - Di sản văn hóa mà UNESCO đã công nhận, đồng thời bảo vệ uy tín của quá trình phong tặng danh hiệu cao quý này...

Trích xuất camera để làm rõ tính minh bạch

Trong đơn bà Liễu trình bày cũng nêu rõ: Quá trình xét duyệt, kết quả giải quyết khiếu nại liên quan của Sở VHTT Hà Nội cũng để lại rất nhiều vấn đề "khó hiểu"...!? Theo đó, bà Liễu đã làm đơn khởi kiện ra tòa, trong đó có nêu một số nội dung mà bà Liễu cho rằng chưa thỏa đáng. Cụ thể, tại Công văn 1217/SVH-TT-QLDSVH trả lời đơn khiếu nại, bà Liễu bị cho là vi phạm Luật Khiếu nại, vì không ban hành quyết định khiếu nại đúng quy định mà chỉ gửi một công văn "trả lời cho có". Ngoài ra, công văn còn nêu sai thành phần tham dự buổi làm việc ngày 17/03/2025, thiếu đại diện Thanh tra - điều này là sai phạm nghiêm trọng.

Tiếp đến, Sở VHTT Hà Nội đánh giá hồ sơ của NNƯT Trần Thị Liễu là "không thuộc loại hình tập quán xã hội và tín ngưỡng", trong khi bà Liễu đăng ký đúng lĩnh vực "Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu" theo Nghị định 93/2003/NĐ-CP. Trong đó, các đề tài khoa học do bà Liễu thực hiện như tìm kiếm hài cốt cố Tổng Bí thư (TBT) Hà Huy Tập, tìm mộ Tướng quân Hà Mại đều là thành tựu có giá trị văn hóa, lịch sử rất lớn và đã được công nhận. Bà Liễu được UBND tỉnh Hà Tĩnh tặng Bằng khen trong việc tìm kiếm hài cốt cố TBT Hà Huy Tập.

Ngoài ra, Công văn 1217 còn thể hiện bà Liễu không có nhiều hoạt động tại Hà Nội và không tham gia CLB tín ngưỡng thờ Mẫu Thăng Long. Tuy nhiên, bà Liễu cho rằng đã có nhiều hoạt động nổi bật như trả lời phỏng vấn, phát biểu tại các hội nghị của TP.Hà Nội, đồng thời giữ các vị trí quan trọng tại các tổ chức bảo tồn di sản văn hóa như: Hội Di sản Văn hoá Việt Nam, Hội Di sản Văn hoá Thăng Long và Ban Bảo tồn - Phát huy giá trị Di sản Văn hóa Việt Nam. Bà Liễu cũng nhiều lần được mời dự gặp mặt văn nghệ sĩ Thủ đô dịp Tết Nguyên đán, cho thấy sự ghi nhận chính thức từ cấp TP...

Gia quyến cố TBT Hà Huy Tập cảm ơn bà Trần Ngọc Ánh trong việc tìm thấy hài cốt cố TBT Hà Huy Tập

Và một lý do cũng được bà Liễu nêu trong đơn gửi các cơ quan báo chí, đó là: Sở VHTT Hà Nội đưa ra là Nghệ nhân Trần Thị Liễu "không đạt đủ số phiếu đồng ý” trong HĐXD. Tuy nhiên, theo bà Liễu, quá trình bỏ phiếu có thể đã bị chi phối bởi yếu tố cá nhân, đặc biệt có trường hợp còn "tư thù cá nhân" với bà lại tham gia Hội đồng dẫn đến không khách quan. Bà Liễu đề nghị trích xuất camera buổi họp và công khai toàn bộ biên bản kiểm phiếu để làm rõ tính minh bạch...

Để làm rõ vụ việc trên, ngày 14/4, phóng viên Chuyên đề CATP đã có buổi trao đổi nhanh với ông Lê Quang Tùng - Cán bộ phòng Thanh tra, Sở VHTT Hà Nội về vấn đề ngày 17/3/2025, Sở VHTT mời các nghệ nhân trong đó có bà Trần Thị Liễu lên làm việc nhưng chỉ làm việc trong 15 phút và thành phần tham dự trong buổi làm việc tiếp công dân không có thanh tra nhưng cán bộ Sở lại ghi vào biên bản và ban hành văn bản trả lời liệt kê có thanh tra Sở... Về vấn đề này, ông Tùng thừa nhận việc làm này là sai và đổ lỗi do nhân viên đánh máy... Thử hỏi một vấn đề quan trọng như vậy mà trước khi đặt bút ký, người chịu trách nhiệm không xem lại văn bản để rồi sau đó đổ lỗi cho cấp dưới là sao!?

Theo Luật sư Bùi Thị Kim Liên, Công ty Luật Sinh Hùng, đoàn Luật sư TP.Hà Nội: hành vi nêu trên của Công văn 1217/SVH-TT-QLDSVH là hoàn toàn trái luật. Luật sư Liên cho rằng, hình thức văn bản sai ngay từ đầu thì nội dung văn bản không thể đúng. Hành vi trả lời các đơn khiếu nại và đề nghị bằng Công văn là vi phạm pháp Luật Khiếu nại, vi phạm nghiêm trọng điều cấm của Luật Khiếu nại năm 2011 quy định tại Khoản 3 Điều 6 Luật Khiếu nại 2011 về các hành vi bị nghiêm cấm: "Ra quyết định giải quyết khiếu nại không bằng hình thức quyết định". Ngay việc Chánh văn phòng ký thừa lệnh Giám đốc trong trường hợp này cũng trái thẩm quyền, Luật sư Bùi Thị Kim Liên nhấn mạnh.