Tình hình phức tạp trên tất cả các tuyến
Năm 2019, do chịu tác động trực tiếp từ tội phạm ma túy thế giới và khu vực, tình hình ma túy ở nước ta tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Nguồn ma túy vẫn chủ yếu từ nước ngoài được mua bán, vận chuyển về Việt Nam tiêu thụ hoặc tiếp tục vận chuyển đi nước thứ ba qua các tuyến biên giới đường bộ và một phần qua tuyến đường hàng không, đường biển.
Trên tuyến biên giới Việt Nam - Lào, tình trạng mua bán, vận chuyển trái phép ma túy vẫn tăng mạnh, nhất là ma túy tổng hợp (MTTH) mặc dù tội phạm ma túy có xu hướng dịch chuyển mạnh sang các địa bàn miền Trung, Tây Nguyên. Đặc biệt, tội phạm ma túy trên tuyến này hoạt động hết sức manh động, sẵn sàng sử dụng vũ khí “nóng” tấn công lực lượng chức năng khi bị phát hiện, truy bắt.
Trên tuyến biên giới Việt Nam - Trung Quốc, trước đây hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép ma túy diễn biến phức tạp theo hai chiều, heroin được mua bán, vận chuyển từ nước ngoài về Việt Nam rồi tiếp tục vận chuyển sang Trung Quốc, ngược lại các loại ma túy tổng hợp “dạng đá”được mua bán, vận chuyển từ Trung Quốc vào Việt Nam tiêu thụ.
Thời gian gần đây, do lực lượng chức năng của Việt Nam và Trung Quốc tăng cường phối hợp tấn công, trấn áp mạnh nên hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép ma túy tổng hợp từ Trung Quốc về Việt Nam giảm so với trước. Tuy nhiên hoạt động mua bán, vận chuyển ma túy từ khu vực “Tam giác vàng” qua Lào, Campuchia vào Việt Nam (vào các tỉnh Tây Bắc, miền Trung lên các tỉnh biên giới phía Bắc như Lạng Sơn, Cao Bằng, Lào Cai) để đưa sang Trung Quốc tiêu thụ vẫn diễn biến phức tạp.
Trên tuyến biên giới Việt Nam - Campuchia, gia tăng hoạt động mua bán ma túy từ khu vực “Tam giác vàng” qua Thái Lan, Lào, Campuchia vào Việt Nam, một số đường dây từ Bắc Mỹ, Châu Phi quá cảnh Campuchia về Việt Nam, đưa đi các tỉnh phía Bắc và sang Trung Quốc tiêu thụ.
Khu vực phía Nam, nhất là tại địa bàn TP Hồ Chí Minh, tội phạm ma túy có liên quan đến người nước ngoài diễn biến đặc biệt phức tạp, trở thành “điểm nóng” ma túy của Việt Nam trong năm qua. Đáng chú ý, các đối tượng người nước ngoài lợi dụng hoạt động của các doanh nghiệp để “núp bóng” tổ chức sản xuất trái phép MTTH.
Lượng ma túy bắt giữ trong năm 2019 ngày càng tăng vao, có vụ lên đến cả tấn
Hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép ma túy qua tuyến đường hàng không vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, các lực lượng chức năng đã phát hiện nhiều vụ vận chuyển trái phép ma túy qua đường hàng không, chuyển phát nhanh.
Tuyến đường biển tiếp tục bị các đối tượng phạm tội lợi dụng để mua bán, vận chuyển ma túy với khối lượng lớn từ nước ngoài về Việt Nam và từ Việt Nam đi nước thứ ba, trọng điểm là các cảng biển tại TP Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu, đây là tuyến tiềm ẩn nhiều nguy cơ tội phạm ma túy lợi dụng hoạt động mạnh, do phạm vi rộng và hết sức khó khăn trong việc kiểm soát, đòi hỏi cần phải đầu tư lực lượng, phương tiện và công tác phối hợp kiểm tra, kiểm soát.
Tình hình tổ chức sử dụng và chứa chấp sử dụng trái phép ma túy tiếp tục diễn biến hết sức phức tạp, đáng chú ý nổi lên là tình trạng tổ chức, chứa chấp, lôi kéo người khác sử dụng trái phép các chất MTTH tại các cơ sở kinh doanh có điều kiện về ANTT, dịch vụ nhạy cảm có chiều hướng gia tăng, có tụ điểm tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy cho hàng trăm người.
Gần đây, xuất hiện một số chất gây nghiện mới, có độc tính cao, chưa được quy định trong Danh mục chất ma túy do Chính phủ ban hành. Nhiều người sử dụng MTTH trong thời gian dài dẫn đến rối loạn tâm thần, mất kiểm soát hành vi (ngáo đá) gây ra các vụ án mạng, tai nạn giao thông hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, ảnh hưởng đến TTATXH.
Lượng MTTH thu giữ tăng gấp 5 lần
Trước tình hình, Cục C04 đã khắc phục khó khăn, gian khổ, tích cực bám tuyến, bám địa bàn, chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng đấu tranh mạnh với các loại tội phạm về ma túy. Trong năm 2019, Cục C04 đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị chức năng trong và ngoài nước triệt phá thành công nhiều chuyên án, bắt được những ông chủ cầm đầu ở trong nước hoặc nước ngoài, đây là thành công rất lớn của Cục trong năm 2019.
Tính đến tháng 11/2019, lực lượng Công an đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng phát hiện, xử lý 23.328 vụ, với 36.222 đối tượng phạm tội về ma túy. Thu giữ hơn 1.222 kg heroin; 6.253kg + 1.053.099 viên MTTH, hơn 614 kg thuốc phiện và 768 kg cần sa. Đáng lưu ý, số lượng ma túy tổng hợp tăng đột biến, cao hơn gấp 5 lần so với năm 2018, là năm thu giữ lượng ma túy nói chung, ma túy tổng hợp nói riêng lớn nhất từ trước đến nay.
Do Việt Nam nằm tiếp giáp và chịu ảnh hưởng trực tiếp của khu vực “Tam giác vàng”, trung tâm sản xuất, mua bán ma tuý của thế giới, đồng thời do siêu lợi nhuận từ ma túy, dự báo trong thời gian tới, hoạt động phạm tội ma túy tại Việt Nam nói chung và tại các tuyến, địa bàn trọng điểm nói riêng vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp.
Trong năm 2020, C04 sẽ tiếp tục làm tốt công tác nắm, nghiên cứu, phân tích, dự báo tình hình tội phạm, tệ nạn ma túy để chủ động, kịp thời tham mưu với lãnh đạo Bộ Công an báo cáo Đảng, Nhà nước tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nhằm huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia công tác phòng, chống ma túy.
Trước mắt, trong đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm ma túy, bảo đảm an ninh trật tự Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, Cục đã chỉ đạo các đơn vị, địa phương triển khai đồng bộ, có hiệu quả các biện pháp nghiệp vụ, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng trong và ngoài ngành Công an tập trung triệt phá các đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tuyến, liên tỉnh, xuyên quốc gia.
Các điểm, tụ điểm mua bán, tàng trữ, sản xuất, tổ chức sử dụng, chứa chấp sử dụng trái phép chất ma túy; đẩy nhanh tiến độ điều tra, xử lý tội phạm ma túy, góp phần kiềm chế và làm giảm tội phạm về ma túy. Phối hợp đưa ra xét xử công khai, lưu động các vụ án điểm về ma túy để phòng ngừa, răn đe. Bắt, vận động đầu thú các đối tượng truy nã về ma túy.
Chú trọng rà soát, bổ sung danh sách người nghiện, quản lý chặt chẽ người nghiện ma túy tại địa bàn cơ sở, nhất là người nghiện có dấu hiệu rối loạn tâm thần, “ngáo đá”. Phối hợp làm tốt công tác cai nghiện và quản lý sau cai.
Phối hợp tuyên truyền, giáo dục ý thức pháp luật về phòng, chống ma túy để nhân dân chấp hành và quản lý con em trong gia đình trong dịp Tết, không để bị lôi kéo tham gia sử dụng hoặc phạm tội về ma túy; tuyên truyền các quy định của pháp luật về kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy nhằm phòng ngừa việc lợi dụng các hoạt động xuất nhập khẩu, sản xuất kinh doanh tiền chất, thuốc hướng thần, thuốc gây nghiện, thuốc thú y để sản xuất ma túy tổng hợp.