(CAO) Mỗi khi nhớ về ngày 30-4 lịch sử, người lính cụ hồ Nguyễn Sơn Văn (74 tuổi, trú xóm 2, xã Diễn Hạnh, huyện Diễn Châu, Nghệ An) lại dâng lên sự xúc động khó tả. Đối với ông, đó là những ngày tháng kỉ niệm không bao giờ quên.
Rót chén trà nóng mới khách, ông Văn trầm ngâm nhớ lại kỉ niệm xưa, như những thước phim quay chậm ngược trở về quá khứ hào hùng của mình.
Tháng 10-1963, ông Văn lên đường nhập ngũ. Sau một thời gian huấn luyện tân binh, đến tháng 12-1963, chiến sỹ trẻ Nguyễn Sơn Văn thuộc Đại đội 4, Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 803, Sư đoàn 324 nhận nhiệm vụ cùng đơn vị tham gia chiến dịch 128 ở Lào.
Chiến đấu ở nước bạn Lào được hai năm thì ông Văn về nước. Ông được cử đi học khóa pháo binh đột kích. Đến năm 1966, ông ra trường với cấp bậc thiếu úy, được bổ sung về Trung đoàn 66, Sư đoàn 304, làm trợ lý tác chiến Trung đoàn.
Cựu binh Nguyễn Sơn Văn bồi hồi nhớ lại chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử
Năm 1971 ông Văn tham gia chiến dịch đường 9 Nam Lào, rồi tham gia chiến dịch giải phóng thành cổ Quảng Trị năm 1972, sau đó ông về làm Tham mưu trưởng Trung đoàn 9. Sau khi ta dành được Quảng Trị thì cuối năm đó, địch mở đợt tấn công từ Nam trở ra đánh chiếm lại, nhưng ông cùng với các đồng đội đã chiến đấu ngoan cường để quyết bảo vệ thành cổ Quảng Trị. Trong thời gian này, người lính ấy và 3 đồng đội khác đã bị thương tại sở chỉ huy.
Nhớ lại kỷ niệm đó ông Văn cho biết: “Sau khi quân ta giải phóng Quảng Trị và giữ đất ở đó, địch đã mở đợt tấn công trở ra hòng đánh chiếm lại. Lúc đó pháo địch đánh sát vào sở chỉ huy ở chiến trường, nên có 3-4 người bị thương trong đó có tôi, bởi sức ép từ pháo và mảnh pháo. Tôi được chuyển về trạm xá Trung đoàn. Sau đó vẫn tiếp tục hành quân chỉ huy đơn vị”.
Năm 1974, ông được điều về làm Trung đoàn phó Trung đoàn 66, rồi tham gia trận chiến Thượng Đức (tỉnh Quảng Nam) đây là khu phòng ngự chủ yếu bảo vệ phía Tây Bắc của Đà Nẵng, mở màn cho chiến dịch Hồ Chí Minh. Sau trận chiến Thượng Đức và phòng ngự giữ đất cho đến 28-3. Đơn vị của ông tiếp tục thế tiến công đánh giải phóng Đà Nẵng một ngày sau đó. Trận đánh đó gặp rất nhiều khó khăn và tổn thất, Trung đoàn trưởng của đơn vị bị thương, nên ông lên làm quyền Trung đoàn trưởng chỉ huy đơn vị.
“Sau khi giải phóng Đà Nẵng ngày 29-3, quân ta liên tục nhận được tin giải phóng phóng Bình Định, Quy Nhơn, Tuy Hoà, Nha Trang… và các khu vực quan trọng khác. Khí thế lúc bấy giờ của toàn quân, đặc biệt là những đơn vị tham chiến hết sức phấn khởi, chỉ chờ nhận lệnh của cấp trên để tiến thẳng vào giải phóng miền Nam”, ông Văn cho biết.
Từ ngày 26-4 đến tối ngày 29-4, nhiều trận đánh quyết liệt đã diễn ra khi quân ta tấn công vào khu vực giáp ranh với Sài Gòn. Trong chiến dịch Hồ Chí Minh, Trung đoàn của ông tham gia đánh vào căn cứ Nước Trong (Long Thành, Đồng Nai), đây là Trường Sĩ quan Thiết giáp quân đội VNCH. Đó là trận đánh hết sức cam go, ác liệt. Nhiều chiến sỹ đã hy sinh, bị thương; tuy nhiên với khí thế của toàn quân lúc bấy giờ đang sôi sục nên quyết siết chặt vòng vây đánh tan quân địch, trận đánh giành thắng lợi vào sáng 30-4. Sau đó ông cùng đơn vị và các cánh quân khác tiến thẳng Dinh Độc Lập vào khoảng từ 9-11 giờ ngày 30-4.
Ông Văn (thứ 3 từ phải qua trái) cùng Ban chỉ huy Trung đoàn 66 bàn kế hoạch chiến đấu trước khi tiến công giải phóng Sài Gòn
“Chiến dịch hoàn toàn thắng lợi, cảm xúc lúc đó của tôi không thể diễn tả hết bằng lời. Niềm vui vỡ òa trong ánh mắt mỗi chiến sỹ, mỗi người dân và từng con đường, góc phố, từng công sở, xí nghiệp, trường học... Đó là những giờ phút thiêng liêng khi đất nước ta được hoàn toàn thống nhất, dân tộc ta độc lập, tự do. Dân tộc Việt Nam đã đánh thắng đế quốc Mỹ và bè lũ tay sai để thống nhất nước nhà. Lúc đó tôi sung sướng trào dâng nước mắt, mừng quá mà khóc”, ông Văn xúc động nhớ lại.
Đến năm 1977, ông chuyển ra Bắc đi học, sau đó sau đó làm Hiệu trưởng Trường Quân chính, Quân đoàn 2 (trường đào tạo cán bộ, sỹ quan lúc bấy giờ), rồi chuyển qua nhiều đơn vị khác nhau cho đến năm 1993 ông Văn về nghỉ hưu tại địa phương với cấp bậc Đại tá. Ở quê nhà ông cùng với vợ tăng gia sản xuất, phát triển để nuôi dạy các con khôn lớn. Đến nay 4 người con của ông (3 trai 1 gái) đã có việc làm ổn định, trong đó có người con thứ ba hiện đang công tác trong đội ngũ quân đội...
Ông được Đảng và Nhà nước tặng thưởng nhiều huân, huy chương
Hàng năm, cứ đến những ngày này, trong lòng ông Văn lại lâng lâng cảm xúc lẫn tự hào về những ngày tháng chiến đấu xưa, trong đó có ngày 30-4 lịch sử. Giờ đây chứng kiến sự đổi thay, phát triển của đất nước từng ngày, người cựu binh cảm thấy tự hào về sự mất mát, hy sinh của những người lính năm xưa, được thế hệ trẻ ghi nhớ và phát huy truyền thống để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Nhân dịp kỷ niệm 43 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2018), Chủ tịch nước Trần Đại Quang có bài viết “Phát huy sức mạnh của ý chí thống nhất đất nước và khát vọng hòa bình trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.