Theo đó, về việc không tổ chức HĐND quận, phường tại TPHCM, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đồng ý xây dựng Đề án với tên gọi là Đề án chính quyền đô thị tại TP nhằm thể chế hóa chủ trương tổ chức hợp lý chính quyền địa phương phù hợp với đặc điểm nông thôn, đô thị và hải đảo, đồng thời đáp ứng yêu cầu quản lý đô thị loại đặc biệt, trung tâm kinh tế, văn hóa, du lịch, giáo dục, khoa học kỹ thuật của cả nước.
Khu công nghệ cao TPHCM (nằm ở quận 9, TPHCM) sẽ là hạt nhân trong tương lai cho TP.Thủ Đức. Ảnh minh họa
Do đó, UBND TP phối hợp với các Bộ Tư pháp, Bộ Nội vụ và các bộ, ngành có liên quan hoàn thiện Đề án, bảo đảm phù hợp với Hiến pháp; làm rõ cơ chế, phương thức kiện toàn tổ chức chính quyền đô thị TP. Trường hợp thực hiện theo cơ chế thí điểm cần báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định. Thiết kế đồng bộ các cơ quan trong hệ thống chính trị như: Tổ chức chính trị, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, các cơ quan dân cử, cơ quan tư pháp,...; rà soát, nhận định chính xác, khách quan về hoạt động của chính quyền quận, phường khi không tổ chức HĐND, làm căn cứ đề xuất phương án sắp xếp, bố trí cán bộ và cơ chế, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức dôi dư; xác định cụ thể nhiệm vụ của từng cơ quan trong tổ chức thực hiện Đề án. Xây dựng dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại TP theo trình tự, thủ tục ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Về Đề án thành lập TP trực thuộc TPHCM, việc thành lập TP Thủ Đức, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có ý kiến tại Thông báo kết luận số 192/TB-VPCP ngày 28/5/2020 giao “UBND TP xây dựng Đề án, gửi xin ý kiến các Bộ, ngành, cơ quan liên quan, báo cáo Chính phủ xem xét, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo quy định”.
Căn cứ các quy định pháp luật và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, đồng ý thực hiện chủ trương thành lập TP Thủ Đức thuộc TPHCM trên cơ sở sắp xếp Quận 2, 9 và Thủ Đức theo Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2019-2021. Việc thành lập TP Thủ Đức theo định hướng hình thành khu đô thị sáng tạo, tương tác cao là phù hợp với chủ trương chung về phát triển kinh tế số, phát huy năng lực, đổi mới, sáng tạo.
Trong quá trình xây dựng Đề án, TPHCM cần lưu ý về quy hoạch chung; nên tổ chức lấy ý kiến của các nhà đầu tư nước ngoài, các tập đoàn công nghệ, tài chính, bất động sản hàng đầu thế giới về định hướng xây dựng TP Thủ Đức (có thể thực hiện qua hình thức họp trực tuyến) nhằm tìm hiểu các nhu cầu đầu tư, yêu cầu về cơ sở hạ tầng... để có thể tích hợp vào quy hoạch, định hướng chung của TP.
Để thu hút đầu tư vào TP Thủ Đức, TPHCM cần làm rõ các điểm nhấn, điểm khác biệt của TP mới, trong việc so sánh không chỉ với các TP trong nước, mà còn đối với các trung tâm tài chính, công nghệ trong khu vực Châu Á. Để làm được điều này, TPHCM cần làm việc với các Bộ, ngành để có thể tích hợp các đề án, chương trình liên quan vào định hướng phát triển của TP mới.
Đồng thời, quy hoạch TP Thủ Đức cần được gắn trong quy hoạch chung của TPHCM cũng như quy hoạch vùng, để tạo động lực tăng trưởng, hỗ trợ, tránh trùng lặp định hướng phát triển giữa các vùng, các khu vực và tránh tạo ra cạnh tranh nội vùng không cần thiết, dễ làm phân tán nguồn lực.
TPHCM cũng cần làm rõ hình thức huy động nguồn lực đầu tư cơ sở hạ tầng cho TP Thủ Đức, nếu có các nguồn lực theo hình thức xã hội hóa thì cần lưu ý đến việc áp dụng hình thức đầu tư phù hợp theo quy định của pháp luật, trong bối cảnh Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) hiện đã dừng hình thức đầu tư xây dựng - chuyển giao (BT).
Bên cạnh các yếu tố kinh tế, tài chính, do đặc thù của TP Thủ Đức tương lai có thể là nơi tập trung đông dân cư, với thành phần đến từ nhiều tỉnh thành, quốc gia khác nhau, cần thiết kế không gian rộng rãi, xanh sạch đẹp, đáng sống, việc bảo đảm an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội và yếu tố liên quan tới dịch tễ không để phát sinh lây lan dịch bệnh cần phải được tính toán trước, nhằm bảo đảm mục tiêu phát triển bền vững trong bối cảnh hiện nay.