(CATP) Nhiều gia đình đi tảo mộ ông bà dịp cận Tết bất ngờ phát hiện mồ mả biến mất, chỉ còn lại bãi đất trống đang san lấp.
Ngày 21-11, tìm đến một số gia đình có mồ mả ông bà biến mất, chúng tôi mới chứng kiến nỗi đau mà họ phải chịu đựng. "Nếu bốc cốt lên, họ nên báo cho chúng tôi biết để đưa về, chứ sao lại bỏ vào chùa, giờ biết cốt nào là người thân của mình?", ông Võ Văn Sơn (SN 1948, ngụ ấp Bình Thạnh 1, xã Thuận Mỹ, huyện Châu Thành, Long An) nói như khóc.
Ông nhớ rất rõ, ngày 27-1-2019 (22 tháng Chạp), gia đình chuẩn bị đi tảo mộ ông bà ở khu nghĩa địa gần đất của ông Nguyễn Văn Kim (SN 1931, ở ấp Bình Trị 2, xã Thuận Mỹ). Đến nơi, ai cũng ngỡ ngàng khi phần mộ xây bằng bê-tông bị san bằng, chỉ còn lại bãi đất trống rộng dọc theo tuyến giao thông.
Ông Sơn cùng vợ là bà Nguyễn Thị Phụng (SN 1951), em ruột là Võ Văn Được (SN 1965) và 2 đứa con tìm hiểu, được biết ngoài 3 ngôi mộ của thân nhân ông, còn 2 ngôi mộ khác của gia đình ông Lê Văn Tới (SN 1967) và hộ ông Lê Văn Đỏ cũng biến mất cùng thời điểm. Người dân ở đây cho biết, toàn bộ phần mộ này do ông Kim thuê người đào hết để chuẩn bị bán đất. "Ba ngôi mộ có người chôn cất cách đây gần trăm năm, được xây kiên cố, gia đình chưa nghe ai thông báo phải di dời để trả lại đất, họ làm như thế là xâm phạm hài cốt mồ mả tổ tiên chúng tôi", ông Được khẳng định.
Cũng theo ông Được, ông Võ Văn Kiệt mất năm 1919, ông Võ Văn Đến mất năm 1949 và bà Nguyễn Thị Đào mất năm 1940, gia đình đã chôn cất trên phần đất này. Năm 1980, các cháu xây lại toàn bộ bằng bê-tông sạch đẹp. Trường hợp của ông Tới, mộ của bà nội là Nguyễn Thị Ba được chôn sát với 3 ngôi mộ của gia đình ông Sơn cũng bị xâm phạm dù tồn tại đã lâu.
Qua xác minh, phần thửa đất 419 chôn cất mộ của 2 gia đình nằm giữa 2 thửa đất của ông Kim đã được cấp giấy, nhưng thửa đất này địa phương chưa cấp quyền sử dụng cho ai, hiện trạng vẫn ghi mục đích sử dụng là đất nghĩa địa; riêng phần mộ của gia đình ông Tới nằm trên thửa đất khác, không liên quan đến đất nghĩa địa. Cuối năm 2018, ông Kim muốn chuyển nhượng toàn bộ 3 thửa đất cho ông Phạm Văn Nhung (SN 1962, ở huyện Bình Chánh, TPHCM). Quá trình xem đất đặt tiền cọc, ông Nhung đề nghị ông Kim phải có trách nhiệm di dời toàn bộ 5 ngôi mộ trong khu đất mới đồng ý trả hết phần còn lại.
Hài cốt bị gom vào bao
Ông Kim đã thuê ông Nguyễn Văn Hùng (SN 1970, ngụ ấp Bình Trị 1) di dời các ngôi mộ với giá 33 triệu đồng. Trong hai ngày 26 và 27-12-2018, ông Hùng bốc 5 ngôi mộ trên đem gửi vào chùa Linh Miếu (xã Thanh Vĩnh Đông). Đúng 1 tháng sau, các gia đình phát hiện bà Nguyễn Thị Lan (SN 1973, con gái ông Kim) tới gặp ông Lê Văn Đỏ (anh em với ông Tới, ở Tiền Giang), người có 1 mộ bị xâm phạm, thỏa thuận xin di dời mộ nhằm hợp thức hóa việc xâm phạm mồ mả, hài cốt. Ông Hùng đem 5 bộ hài cốt vào chùa Linh Miếu nhưng không hề ghi tên tuổi mà cất tạm trong những bao thức ăn gia súc gửi tại đây. Chính vì cách làm ẩu này, nên đến giờ 2 gia đình không thể nhận được ai là thân nhân của mình để làm thủ tục đem về.
UBND xã Thuận Mỹ, huyện Châu Thành nhiều lần tiến hành hòa giải nhưng không được. Các ông Sơn, Được, Tới đã gởi đơn tố cáo hành vi trên đến công an (CA) và Viện kiểm sát huyện Châu Thành, nhưng đều không có phản hồi. Cuối tháng 9-2020, Tòa án nhân dân (TAND) huyện Châu Thành mở 2 phiên xét xử vụ việc giữa gia đình bà Phụng (đại diện ông Sơn), ông Tới và gia đình ông Kim liên quan đến tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng.
Hội đồng xét xử khẳng định có đủ cơ sở xác định ông Kim thuê ông Hùng di dời các ngôi mộ để thực hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Hành vi xâm phạm mồ mả của ông Kim là nghiêm trọng, gây bức xúc cho thân nhân những người đã chết. Nhưng cả 2 bản án của TAND huyện chỉ đề cập đến việc bồi thường thiệt hại do hành vi xâm phạm mồ mả của gia đình ông Kim, còn số phận 5 bộ hài cốt lại không được nhắc tới (!).
Trong khi đó, ngày 1-4-2020, Cơ quan Cảnh sát điều tra - CA huyện trả lời yêu cầu xác minh lại cho rằng, ông Kim, bà Lan và ông Hùng có hành vi móc các phần mộ, nhưng về mặt chủ quan không cố ý xâm phạm đến mồ mả, hài cốt nên không cấu thành tội "xâm phạm mồ mả, hài cốt" theo Luật Hình sự quy định (!). Ngày 2-11-2020, ông Tới chính thức làm đơn khiếu nại.
Theo luật sư Võ Hòa Thuận (Long An), qua chứng cứ thu thập được cùng một số tài liệu do gia đình cung cấp, vụ việc có dấu hiệu của tội "xâm phạm hài cốt, mồ mả..." cần điều tra xem xét lại.