Kỳ cuối: Tác hại của loại thuốc "thiêu đốt từ bên trong"

Những "viên thuốc thần kỳ” phá hủy nội tạng

Theo Giáo sư Dược học Simon Thomas của Đại học Newcastle (Anh), DNP là hợp chất hữu cơ màu vàng, dạng bột, viên nén hoặc kem sệt, được dùng làm thuốc trừ sâu, thuốc nổ cùng một số ứng dụng khác. Đây là chất độc có thể gây chết người trong vòng vài tiếng đồng hồ, chuyển nhanh từ trạng thái đổ mồ hôi, nhiệt độ tăng cao và nhịp tim nhanh sau đó bắt đầu suy hô hấp, co giật, suy đa tạng... Giai đoạn 2007 - 2020, theo thống kê chưa đầy đủ, có gần 140 trường hợp ngộ độc và 26 ca tử vong do DNP, những người may mắn sống sót phải chịu tổn thương lâu dài về tim mạch, thị lực và cả hệ thần kinh.

Điều đáng nói là ở Anh, DNP được sử dụng hợp pháp để sản xuất phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc nhuộm... Theo đó, DNP xuất hiện trên các trang web quảng cáo thực phẩm chức năng và hỗ trợ ăn kiêng, hứa hẹn "đốt cháy chất béo với tốc độ chưa từng có” đồng thời giúp ức chế sự thèm ăn..., dù sự nguy hiểm đối với sức khỏe con người của DNP đã được cảnh báo từ lâu. Cho đến khi các nhà khoa học Mỹ phát hiện DNP bào chế trong ngành dược phẩm có thể giúp phân hủy nhanh chóng chất béo, thị trường bắt đầu tràn ngập các loại thuốc giảm cân sử dụng DNP.

Cứ thế, những "viên thuốc thần kỳ” không cần kê đơn với những lời quảng cáo "có cánh": Sẽ mang lại cho bạn một hình thể mà đàn ông ngưỡng mộ và phụ nữ ghen tị tràn ngập thị trường, được nhiều chị em săn lùng một thời. Và nguy hiểm đã xuất hiện sau đó không lâu. Các bác sĩ nhận thấy bệnh nhân sử dụng DNP thường xảy ra các triệu chứng ngộ độc cấp tính: người nóng ran như bị "thiêu đốt từ bên trong", nguy hiểm hơn là tổn thương hệ hô hấp và dẫn đến suy đa tạng, một số trường hợp bị đục thủy tinh thể do cơ chế hoạt động của DNP dù thúc đẩy quá trình trao đổi chất, đốt cháy nhiều chất béo nhưng đồng thời cũng gây ra tình trạng mất nước, nôn mửa, tim đập nhanh, ngoài ra cũng có bằng chứng cho thấy DNP gây ung thư.

Parry tử vong sau khi sử dụng DNP

Sau khi loại thuốc này bị cấm ở Anh, Mỹ, Canada và một số nước Châu Âu, tình hình tạm lắng, cho đến thập niên đầu của thế kỷ này, qua internet và "cơn sốt" phòng tập gym, doanh số tiêu thụ của DNP tiếp tục bùng phát do lợi nhuận "khủng": Phía sản xuất nhập hàng theo thùng phuy vài chục ký từ một số nước Châu Á, với mức giá vài trăm đôla 1 thùng, sau khi bào chế bán trên web hoặc các diễn đàn giảm cân online với giá vài chục bảng Anh 1 viên, gửi đến tay người mua qua đường bưu điện, đóng gói như thuốc giảm đau không kê đơn và được tiêu thụ hàng loạt.

Ngày 04/5/2015, cảnh sát 190 quốc gia đã được Interpol cảnh báo về loại thuốc viên giảm cân DNP bán trái phép trên mạng có nguy cơ gây chết người, sau cái chết của nữ sinh viên Eloise Aimee Parry (21 tuổi) do uống DNP để giảm cân.

Năm 2014, Parry mắc chứng rối loạn ăn uống ám ảnh và đã chuyển qua giai đoạn sử dụng thuốc giảm cân không kê đơn. Sau khi lên mạng, tin chắc DNP có thể giúp mình ép cân thành công hơn, cô bắt đầu đặt hàng trực tuyến và uống liên tục mỗi ngày, đến khi được đưa vào bệnh viện cấp cứu trong tình trạng khó thở, tim đập nhanh, co giật... DNP đã tấn công các tế bào, dẫn đến suy đa tạng khiến cô không qua khỏi.

Chất độc được quản lý theo luật an toàn thực phẩm?

Kiểm tra điện thoại và máy tính của Parry, cảnh sát tìm thấy danh sách đặt mua DNP từ 1 trang web, thanh toán bằng cách chuyển khoản vào 1 ngân hàng ở Iceland, từ đó chúng được chuyển đến tài khoản mang tên Bernard Rebelo ở Harrow, nước Anh. Sau quá trình điều tra, ngày 24/2/2016 cảnh sát tìm đến nhà Bernard Rebelo và phát hiện nhiều căn phòng chứa các thùng nhựa lớn cùng trang thiết bị bào chế thuốc lậu và lô hàng... DNP mới nhập về!

Bernard khai lấy nguồn cung DNP từ một nhà máy ở Trung Quốc và đã có hàng trăm khách ở Mỹ, Châu Âu; lẩn tránh cơ quan điều tra bằng cách đóng cửa các trang web, mở lại với tên khác đồng thời thay đổi máy chủ, tiền thanh toán được chuyển qua nhiều tài khoản ở các quốc gia khác nhau...

Sau cái chết của Parry, Cơ quan quản lý thực và dược phẩm Mỹ đã yêu cầu tạm dừng đồng thời khóa tên miền của các website bán dược phẩm liên quan đến Bernard, nhưng đối tượng đã đăng ký tên miền khác và tiếp tục giao dịch DNP.

Tại Tòa án hình sự trung tâm London tháng 6/2018, Bernard Rebelo thừa nhận đã bán DNP cho Parry và bị kết tội "ngộ sát" với mức án được tuyên 2 năm sau đó là 7 năm tù giam, mức án cao nhất dành cho những người vi phạm Đạo luật An toàn thực phẩm của Anh. Ngay sau đó, câu hỏi được người dân nước này đặt ra là: Vì sao một chất độc gây chết người lại được quản lý theo luật an toàn thực phẩm?

Năm 2014, những gia đình có thân nhân chết vì DNP đã yêu cầu chính phủ xếp thuốc này vào loại ma túy nguy hiểm theo Đạo luật lạm dụng ma túy, qua đó nhấn mạnh việc bán hoặc sở hữu DNP là vi phạm pháp luật.

Kỳ 4: "Bê bối Mediator" gây chấn động ngành Y tế Pháp

(CATP) Là một trong những quốc gia hàng đầu về sản xuất dược phẩm, nhưng năm 2021 ngành Y tế Pháp đã bị dư luận chỉ trích khi Công ty dược phẩm Servier nổi tiếng của nước này bị tòa tuyên phạt tội "ngộ sát" do thuốc giảm cân Mediator của họ gây ra cái chết của hàng trăm người, trở thành sự kiện pháp luật lớn nhất tại Pháp trong năm.