(CAO) Hôm 30-8, Reuters đưa tin trong cuộc gặp với tổng thống Philippines - Rodrigo Duterte tại Bắc Kinh ngày 29-8, Chủ tịch Trung Quốc – Tập Cận Bình cho rằng cả hai nước có thể thực hiện “một bước đi lớn” đó là cùng tham gia vào các dự án chung khai thác các nguồn tài nguyên dầu, khí trên Biển Đông nếu biết xử lý các tranh chấp về chủ quyền “một cách đúng đắn”.
Gợi ý của ông Tập được đưa ra trong bối cảnh chuyến thăm của ông Duterte đến Bắc Kinh đang được cộng đồng quốc tế và dư luận Philippines theo dõi sát sao. Ông Duterte từ khi lên cầm quyền đã gọi mình là “một người bạn của Bắc Kinh”. Nhưng trong chuyến thăm lần này, ông đang đứng trước áp lực phải đưa ra những tuyên bố chủ quyền cứng rắn trước những hành động gây hấn, lấn lướt của Trung Quốc trên Biển Đông.
Người phát ngôn của Tổng thống Philippines, Salvador Panelo phát đi thông cáo xuyên đêm cho biết tại cuộc gặp, ông Duterte đã kiên định nhắc đến phán quyến của Toà trọng tài thường trực (PCA) năm 2016 tuyên yêu sách chủ quyền đối với hầu hết diện tích Biển Đông của Trung Quốc là phi pháp.
Đáp lại, ông Tập tuyên bố kiên quyết không công nhận phán quyết này, theo thông cáo tiết lộ.
Trong bản tin sau đó về cuộc gặp của hai người, Tân Hoa Xã cũng không có dòng tin nào về việc đề cập đến phán quyết này trong cuộc gặp.
Phái đoàn Trung Quốc - Philippines gặp nhau tại Bắc Kinh ngày 29-8 - Ảnh: Reuters
Bất chấp những bước đi gây hấn gần đây trên Biển Đông, tại cuộc gặp, ông Tập vẫn nói những lời “dịu hoà” khuyên hai nước Trung – Phi nên: “gác tranh chấp sang một bên, bỏ qua sự can thiệp từ bên ngoài và tập trung vào việc tiến hành hợp tác, thực hiện những nỗ lực để tìm kiếm sự phát triển”.
Ông Tập qua đó cũng đề nghị Philippines rằng: “Miễn là hai bên xử lý đúng đắn vấn đề Biển Đông trong bầu không khí của các mối quan hệ song phương ổn định, dựa trên nền tảng của một mối quan hệ ổn định, vì hòa bình và ổn định khu vực thì sẽ có được một sự đảm bảo quan trọng”.
Tuy nhiên chiêu “tách bó đũa ra thành từng chiếc” không phải là mới của Trung Quốc. Các động thái gây hấn gần đây của Bắc Kinh trên Biển Đông: Điều tàu đến cản trở hoạt động thăm dò, khai thác dầu khí nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam và Malaysia, ngăn ngư dân đánh bắt, đâm chìm tàu cá, điều tàu chiến qua EEZ Philippines không xin phép rồi giờ đây lại kêu gọi “hợp tác song phương”, tránh quy chế xử lý tranh chấp đa phương nhằm lấn át trên bàn đàm phán, buộc các nước nhỏ hơn phải nhân nhượng cho Trung Quốc khai thác tài nguyên chung trên biển.
Những lời kêu gọi “hợp tác” của ông Tập vì vậy tiếp tục mang tính hình thức, khác xa những gì Bắc Kinh đang làm trên thực địa.
(CATP) Tuần này, cộng đồng quốc tế dõi theo chuyến thăm cấp nhà nước của tổng thống Philiipines – ông Rodrigo Duterte đến Trung Quốc, bắt đầu từ ngày 28-8 đến 1-9.