Hỏi: Sau khi gây tai nạn giao thông, tôi đã thương lượng và bồi thường cho gia đình nạn nhân, được họ viết đơn bãi nại nhưng vẫn bị cơ quan công an mời làm việc. Xin hỏi, nếu tôi đã được bãi nại thì có bị xử tội hình sự không? (Nguyễn Xuân Hiên, Đồng Nai).
Trả lời: Vấn đề bạn hỏi liên quan đến những quy định sau:
1. Căn cứ miễn trách nhiệm hình sự.
Khoản 3 Điều 29 Bộ luật Hình sự 2015 quy định: Người thực hiện tội phạm nghiêm trọng do vô ý hoặc tội phạm ít nghiêm trọng gây thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm hoặc tài sản của người khác, đã tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả và được người bị hại hoặc người đại diện hợp pháp của người bị hại tự nguyện hòa giải và đề nghị miễn trách nhiệm hình sự, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự.
2. Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ, quy định tại Điều 260 BLHS 2015, sửa đổi bổ sung 2017: Người nào tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thì có thể bị xử lý như sau:
Khoản 1. Phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm, nếu:
- Làm chết người;
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
- Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
Khoản 2. Phạt tù từ 3 năm đến 10 năm nếu thuộc một trong các trường hợp:
- Không có giấy phép lái xe theo quy định;
- Trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định, có sử dụng chất ma túy hoặc chất kích thích mạnh khác;
- Bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm hoặc cố ý không cứu giúp người bị nạn;
- Không chấp hành hiệu lệnh của người điều khiển hoặc hướng dẫn giao thông;
- Làm chết 2 người;
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 2 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;
- Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.
Khoản 3. Phạt tù từ 7 năm đến 15 năm, nếu:
- Làm chết 3 người trở lên;
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 3 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;
- Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.
Khoản 4. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 1 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 1 năm, nếu vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả quy định tại một trong các điểm a, b, c Khoản 3 Điều này nếu không được ngăn chặn kịp thời.
3. Căn cứ Điều 9 BLHS về phân loại tội phạm: Phạm tội theo khoản 4 Điều 260 BLHS là thực hiện tội phạm ít nghiêm trọng; phạm tội theo khoản 1 Điều 260 BLHS là thực hiện tội phạm nghiêm trọng.
Như vậy, người gây tai nạn giao thông đã bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả có thể được miễn TNHS nếu thỏa mãn các điều kiện: Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 hoặc khoản 4 Điều 260 BLHS; phải được người bị hại hoặc người đại diện hợp pháp của người bị hại tự nguyện hòa giải và đề nghị miễn TNHS.