3 lý do cần sửa đổi, bổ sung
Bộ Công an đang hoàn thiện dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân (CAND) để lấy ý kiến đóng góp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Theo Bộ Công an, sau 3 năm triển khai thực hiện, Luật CAND đã tạo cơ sở pháp lý tương đối đầy đủ, toàn diện để lực lượng CAND thực hiện chức năng, nhiệm vụ tham mưu cho Đảng, Nhà nước về bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; thực hiện quản lý nhà nước về bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, góp phần giữ vững an ninh, trật tự của đất nước.
Tổ chức bộ máy các cấp công an cũng được đổi mới căn bản, toàn diện và sắp xếp tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; vị trí việc làm của sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân công an đã được xác định rõ ràng, cụ thể... Tuy nhiên, quá trình thực hiện Luật đã bộc lộ một số vướng mắc, bất cập, dẫn đến cần thiết phải sửa đổi, bổ sung. Cụ thể, hạn tuổi phục vụ cao nhất của sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân công an chưa phù hợp với quy định về tăng tuổi nghỉ hưu của Bộ luật Lao động.
Các đơn vị diễu binh, diễu hành tại Đại hội khỏe "Vì an ninh Tổ quốc" lần thứ VIII
"Bộ luật Lao động được coi là "Luật gốc" về tuổi nghỉ hưu của người lao động, vì vậy khi tuổi nghỉ hưu của người lao động nói chung thay đổi thì cũng cần phải sửa đổi quy định hiện hành về hạn tuổi phục vụ cao nhất của sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân công an tại Luật CAND và Nghị định số 49/2019/NĐ-CP ngày 06-6-2019 của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành một số điều của Luật CAND (Nghị định số 49/2019/NĐ-CP) cho phù hợp" - tờ trình phân tích.
Việc kéo dài tuổi nghỉ hưu, theo Bộ Công an, cũng là cơ sở pháp lý để các cán bộ có thời gian công tác lâu năm, nhiều kinh nghiệm thực tiễn, thông thuộc địa bàn, đang trực tiếp chỉ đạo giải quyết, điều tra, xử lý những vụ việc, vụ án, chuyên án đặc biệt lớn, phức tạp... được kéo dài hạn tuổi để chỉ đạo giải quyết, điều tra, xác minh vụ án, chuyên án liên thông, liên tục cho đến khi kết thúc.
Lý do tiếp theo, theo tờ trình, việc thăng cấp bậc hàm cấp Tướng trước thời hạn đối với sĩ quan CAND có thành tích đặc biệt xuất sắc đạt được trong chiến đấu và công tác chưa cụ thể nên khó thực hiện.
"Bộ Công an đã ban hành văn bản quy định cụ thể về thăng cấp bậc hàm trước thời hạn đối với sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ CAND lập thành tích đặc biệt xuất sắc có cấp bậc hàm từ Đại tá trở xuống, nhưng đối với cấp Tướng thì Luật CAND và các văn bản hướng dẫn thi hành chưa quy định nên khó triển khai thực hiện trên thực tế" - tờ trình nêu.
Điểm nữa, cấp bậc hàm cao nhất đối với chức vụ, chức danh của sĩ quan CAND chưa phù hợp với thực tiễn. Theo Bộ Công an, luật hiện hành quy định 199 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là cấp Tướng. Hầu hết thủ trưởng các đơn vị cấp Cục và tương đương cấp Cục trực thuộc Bộ có cấp bậc hàm cao nhất là Trung tướng, Thiếu tướng nhưng vẫn còn Thủ trưởng của một số đơn vị tương đương cấp Cục chưa được quy định có trần cấp bậc hàm cao nhất là cấp Tướng tạo ra sự thiếu đồng bộ, thống nhất trong quy định về cấp bậc hàm đối với các chức vụ, chức danh tương đương...
Lực lượng CSCĐ diễu binh, diễu hành tại Đại hội khỏe "Vì an ninh Tổ quốc" lần thứ VIII
Vì những lý do trên, Bộ Công an khẳng định, việc xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật CAND để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội là cần thiết.
Tăng hạn tuổi phục vụ của sĩ quan CAND
Từ các lý lẽ trên, Bộ Công an trình sửa đổi, bổ sung hai điều của Luật hiện hành. Thứ nhất, sửa đổi, bổ sung theo hướng quy định sĩ quan CAND được xét thăng cấp bậc hàm từ Đại tá lên Thiếu tướng phải còn ít nhất đủ 3 năm công tác. Trường hợp không đủ 3 năm công tác do Chủ tịch nước quyết định.
Liên quan đến nội dung này, tờ trình nêu rõ, theo quy định tại khoản 4 Điều 22 Luật CAND thì tuổi để xét thăng cấp bậc hàm từ Đại tá lên Thiếu tướng phải không quá 57 tuổi, trong khi đó, hạn tuổi phục vụ cao nhất của cấp Tướng là 60 tuổi. Như vậy, sĩ quan được thăng cấp bậc hàm từ Đại tá lên Thiếu tướng phải còn ít nhất đủ 3 năm công tác. Do đó, nếu tăng hạn tuổi phục vụ cao nhất của sĩ quan CAND thì cũng phải sửa đổi, bổ sung quy định nêu trên theo hướng: Sĩ quan được xét thăng cấp bậc hàm từ Đại tá lên Thiếu tướng phải còn ít nhất đủ 03 năm công tác, vì trong trường hợp tăng hạn tuổi phục vụ cao nhất của sĩ quan CAND theo lộ trình (3 tháng/năm đối với nam, 4 tháng/năm đối với nữ) thì không thể quy định cố định độ tuổi tối đa để xét thăng cấp bậc hàm từ Đại tá lên Thiếu tướng.
Thứ hai, dự thảo Luật bổ sung quy định Chính phủ quy định cụ thể tiêu chí, tiêu chuẩn thăng cấp bậc hàm cấp Tướng trước thời hạn đối với sĩ quan CAND có thành tích đặc biệt xuất sắc đạt được trong chiến đấu và công tác. Việc bổ sung nội dung này nhằm xác định cụ thể tiêu chí, tiêu chuẩn thành tích đặc biệt xuất sắc đạt được trong chiến đấu và công tác để làm căn cứ đề nghị Chủ tịch nước xem xét, quyết định thăng cấp bậc hàm cấp Tướng theo quy định tại khoản 1 Điều 26 Luật CAND.
Cùng với đó, tờ trình đề xuất bổ sung 6 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là cấp Tướng trong CAND, gồm 1 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thượng tướng và 5 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng; quy định Trưởng Công an thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương, Trung đoàn trưởng có cấp bậc hàm cao nhất là Đại tá.
Lực lượng Công an TPHCM ra quân tấn công trấn áp tội phạm, bảo đảm an ninh Tết Nguyên đán
Cụ thể, bổ sung 1 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thượng tướng đối với sĩ quan CAND biệt phái được phê chuẩn chức vụ Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội và 5 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng. Theo đó, sửa đổi, bổ sung quy định tại điểm d khoản 1 Điều 25 theo hướng tăng từ 157 vị trí lên 162 vị trí có cấp bậc hàm cao nhất là Thiếu tướng. Các vị trí cụ thể quy định tại Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Ngoài ra, dự thảo còn sửa đổi, bổ sung khoản 4 Điều 25 theo hướng quy định Trung đoàn trưởng, Trưởng Công an thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương có cấp bậc hàm cao nhất là Đại tá.
Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 30 về hạn tuổi phục vụ của sĩ quan, hạ sĩ quan CAND theo hướng: Bổ sung quy định và tăng hạn tuổi phục vụ cao nhất của công nhân công an (nam tăng 2 tuổi, nữ tăng 5 tuổi); tăng 2 tuổi của sĩ quan, hạ sĩ quan. Riêng nữ sĩ quan có cấp bậc hàm Đại tá tăng 5 tuổi, nữ sĩ quan có cấp bậc hàm Thượng tá tăng 3 tuổi. Nữ sĩ quan cấp Tướng thì vẫn giữ nguyên 60 tuổi như hiện hành; bổ sung quy định kéo dài hạn tuổi phục vụ cao nhất đối với sĩ quan CAND trong trường hợp đặc biệt.
Thời gian tăng tuổi theo lộ trình: Mỗi năm tăng 3 tháng đối với nam và 4 tháng đối với nữ. Riêng sĩ quan, hạ sĩ quan có hạn tuổi phục vụ cao nhất dưới 60 tuổi đối với nam, dưới 55 tuổi đối với nữ thì tăng ngay 2 tuổi, không theo lộ trình nêu trên.
Ngoài ra, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung quy định nâng tuổi được kéo dài hạn tuổi phục vụ; bổ sung quy định kéo dài hạn tuổi phục vụ cao nhất đối với sĩ quan CAND trong trường hợp đặc biệt; nâng tuổi được kéo dài hạn tuổi phục vụ đối với sĩ quan CAND là giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, chuyên gia cao cấp từ 60 tuổi lên 62 tuổi đối với nam; từ 55 tuổi lên 60 tuổi đối với nữ...