Diễn đàn do Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu Kinh doanh và Hỗ trợ Doanh nghiệp (BSA) tổ chức.
Tham dự Diễn đàn có Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Huỳnh Thành Đạt, cùng 500 đại biểu từ các bộ, ngành trung ương, lãnh đạo địa phương, doanh nghiệp, tổ chức quốc tế, trường đại học và cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo vì môi trường.
Chuyển đổi xanh là chiến lược đảm bảo kinh tế
Phát biểu tại Diễn đàn, Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được khẳng định, đây là hoạt động có ý nghĩa quan trọng trong tiến trình đưa TP.Hồ Chí Minh trở thành một trong 100 thành phố đáng sống nhất thế giới. “Sự hiện diện đông đảo của quý đại biểu hôm nay cho thấy một nhận thức chung: Chuyển đổi xanh không còn là một lựa chọn, mà là xu thế tất yếu của thời đại”, Chủ tịch UBND Thành phố nhấn mạnh.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên, ô nhiễm môi trường và áp lực từ các tiêu chuẩn quốc tế về phát thải ròng bằng “0” (Net Zero), chuyển đổi xanh và kinh tế tuần hoàn đang trở thành chiến lược không thể đảo ngược. Diễn đàn lần này là nơi kết nối đa chiều giữa chính sách, khoa học và doanh nghiệp, đồng thời lan tỏa tinh thần sống xanh, tiêu dùng có trách nhiệm và khẳng định vai trò của mọi thành phần kinh tế trong hành trình xanh hóa.
Theo Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Văn Được, bối cảnh trên được tạo nên bởi 4 yếu tố cốt lõi. Một là, những tác động ngày càng cực đoan của biến đổi khí hậu không còn là dự báo mà đã trở thành hiện thực.
Hai là, sự định hình lại các chuỗi cung ứng toàn cầu, nơi các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và quản trị (ESG) đang trở thành "giấy thông hành" để buộc các nước tham gia sân chơi quốc tế.
Ba là, cuộc cạnh tranh địa chính trị, kinh tế khốc liệt, nơi năng lực cạnh tranh của một quốc gia, một thành phố không chỉ đo bằng GRDP, mà còn bằng sức chống chịu bền vững và khả năng đối mới sáng tạo.
Ngoài ra, dựa vào thế mạnh của TP.Hồ Chí Minh, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây, thành phố đã xây dựng không gian "3 thủ phủ": TP.Hồ Chí Minh là thủ phủ tài chính công nghệ cao và dịch vụ, Bà Rịa - Vũng Tàu là thủ phủ kinh tế biển và Bình Dương là thủ phủ công nghiệp, công nghệ cao.
Trong bối cảnh này, chuyển đổi xanh không còn đơn thuần là bảo vệ môi trường mà đã trở thành chiến lược bảo đảm an ninh kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư và duy trì vị thế đầu tàu của TP.Hồ Chí Minh trong nền kinh tế quốc gia.
Đại biểu tham quan gian hàng - sản phẩm xanh trong không gian triển lãm tại diễn đàn
Lãnh đạo thành phố nhấn mạnh chuyển đổi xanh cần được tiếp cận từ một tư duy hành động mới. Không thể chỉ dựa vào các dự án đơn lẻ, mà phải là một hệ sinh thái bền vững, được kiến tạo bởi các giải pháp tổng thể và liên ngành.
Về hạ tầng, thành phố định hướng xây dựng hệ thống giao thông công cộng xanh, với tuyến Metro số 1 đóng vai trò là xương sống, kết nối các phương thức giao thông thân thiện với môi trường như xe buýt điện, đường thủy và phương tiện cá nhân không phát thải.
Về tài nguyên, người đứng đầu chính quyền thành phố cho rằng cần chuyển đổi tư duy từ “xử lý” sang “tái tạo giá trị”. Chất thải không chỉ là thứ cần loại bỏ mà có thể trở thành tài nguyên nếu được tái chế, tái sử dụng và phân loại tại nguồn. Các nhà máy đốt rác phát điện hay kế hoạch xây dựng trung tâm tái chế pin xe điện là những bước đi chiến lược, tạo nền tảng cho ngành công nghiệp tái chế hiện đại - một mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị xanh toàn cầu.
Trong lĩnh vực công nghiệp, TP.Hồ Chí Minh sẽ ưu tiên thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao, công nghệ tiên tiến và thân thiện môi trường, từng bước chuyển đổi các khu công nghiệp, khu chế xuất theo mô hình kinh tế tuần hoàn, sinh thái và số hóa. Đây là thông điệp mạnh mẽ gửi đến các nhà đầu tư toàn cầu: TP.Hồ Chí Minh sẵn sàng đón đầu tiêu chuẩn sản xuất bền vững trong thời đại mới.
Để hiện thực hóa tầm nhìn trên, ông Được nhấn mạnh thể chế phải đi trước một bước. Các sở, ngành cần phải tư duy "vượt khung" bằng sự linh hoạt, mạnh dạn đổi mới cách làm, tận dụng công nghệ, đẩy mạnh chuyển đổi số để tham mưu tháo gỡ các điểm nghẽn về cơ chế, chính sách, quy định pháp lý.
Đây cũng là giải pháp nhằm giải phóng nguồn lực xã hội cho đầu tư xanh, đặc biệt là các dự án năng lượng tái tạo và kinh tế tuần hoàn.
Tiếp đó, khoa học công nghệ phải là động lực dẫn dắt. Với hành lang pháp lý quan trọng là Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo được định hình để khẳng định được vai trò hạt nhân, tạo xung lực mới, khí thế mới trong toàn xã hội về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, hướng tới phát triển bền vững.
Thành phố sẽ ưu tiên nguồn lực cho các trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế (CoE), các startup phát triển giải pháp công nghệ trong lĩnh vực môi trường, năng lượng và vật liệu mới.
Đồng thời, các doanh nghiệp phải là lực lượng tiên phong. Theo Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Văn Được, cộng đồng doanh nghiệp hãy xem việc tuân thủ các quy định về môi trường, các tiêu chuẩn xanh không phải là rào cản mà là cơ hội để đổi mới sản phẩm, chinh phục thị trường và nâng tầm thương hiệu.
Lãnh đạo TP.Hồ Chí Minh cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp trên hành trình này và luôn xem doanh nghiệp là nguồn lực, động lực của sự phát triển. Nhận thức của người dân phải là nền tảng. Chuyển đổi xanh phải bắt nguồn từ những công dân, những cộng đồng dân cư với thói quen tiêu dùng bền vững, lối sống thân thiện môi trường.
Diễn đàn Chuyển đổi Xanh và Ngày hội Tái chế 2025 đã thể hiện rõ sự đồng thuận cao giữa nhà nước - doanh nghiệp - người dân trong hành trình kiến tạo một nền kinh tế xanh, tuần hoàn và có trách nhiệm. Từ chính sách vĩ mô đến hành động cụ thể trong doanh nghiệp, từ đổi mới công nghệ đến thay đổi hành vi tiêu dùng, tất cả cùng hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên xanh.
Đại biểu tham quan gian hàng - sản phẩm xanh trong không gian triển lãm tại diễn đàn
Chuyển đổi xanh: Doanh nghiệp là trung tâm của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo
Tại Diễn đàn, ông Huỳnh Thành Đạt, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương - nhấn mạnh: Doanh nghiệp tư nhân chính là hạt nhân của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia (NIS), đóng vai trò then chốt trong tiến trình chuyển đổi sang mô hình kinh tế xanh, tuần hoàn và phát triển bền vững.
Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Huỳnh Thành Đạt phát biểu tại Diễn đàn “Chuyển đổi xanh và Ngày hội tái chế 2025”
Theo ông Huỳnh Thành Đạt, doanh nghiệp cần chủ động đầu tư vào hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D), xanh hóa quy trình sản xuất, số hóa sản phẩm. Nhà nước cam kết đồng hành bằng các chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng, đất đai và hỗ trợ tài chính nhằm thúc đẩy doanh nghiệp chuyển đổi mô hình phát triển theo hướng bền vững.
Song song đó, Chính phủ đang hoàn thiện hành lang pháp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển công nghệ xanh và kinh tế tuần hoàn thông qua Luật Khoa học và Công nghệ, Luật Công nghiệp công nghệ số. Các quy chuẩn mới về tín chỉ carbon, tiêu chuẩn ESG… cũng sẽ được thúc đẩy ban hành, giúp doanh nghiệp nội địa dễ dàng tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.
Bên cạnh đó, đầu tư vào hạ tầng số, hệ thống dữ liệu mở và công nghệ nền tảng cũng được xem là giải pháp then chốt. Nhà nước sẽ ưu tiên phát triển các nền tảng quản lý phát thải carbon, năng lượng thông minh, logistics xanh, đồng thời khuyến khích ứng dụng AI, IoT, blockchain và vật liệu mới trong sản xuất.
Cũng theo ông Huỳnh Thành Đạt, một điểm sáng trong quá trình triển khai chuyển đổi xanh là sự thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác giữa Nhà nước – viện trường – doanh nghiệp. Việc kết nối doanh nghiệp với các viện nghiên cứu, trường đại học, tổ chức tài chính, quỹ đầu tư, không chỉ giúp tăng cường năng lực nghiên cứu và ứng dụng công nghệ, mà còn mở rộng cơ hội tiếp cận tài chính xanh – một yếu tố cốt lõi của chuyển đổi xanh.
Ngoài ra, việc hình thành các vùng đổi mới sáng tạo xanh, khu công nghiệp sinh thái, trung tâm khởi nghiệp xanh sẽ tạo ra những hệ sinh thái thuận lợi để doanh nghiệp phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh toàn cầu.
Gợi mở nhiều giải pháp hành động cho “Chuyển đổi xanh vì phát triển bền vững”
Tại Diễn đàn, phiên tham luận chuyên đề “Chuyển đổi xanh vì phát triển bền vững” đã phác họa một bức tranh toàn cảnh từ chính sách vĩ mô đến thực tiễn doanh nghiệp, với những góc nhìn đa chiều và gợi mở nhiều giải pháp hành động.
Ông Đinh Hồng Kỳ - Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Xanh TP.Hồ Chí Minh cho rằng, có đến 90% DN trong nước vẫn chưa thực sự sẵn sàng cho hành trình chuyển đổi xanh. Ông khuyến nghị Doanh nghiệp cần xác định chuyển đổi xanh không thể là những điều chỉnh nhỏ lẻ. Đây phải là quá trình tái cấu trúc toàn diện, từ sản phẩm, chuỗi cung ứng, quy trình vận hành cho đến văn hóa và sứ mệnh của Doanh nghiệp.
Mô hình kinh doanh cần chuyển đổi mạnh mẽ, từ chuỗi giá trị khép kín sang hệ sinh thái mở. Thay vì vận hành độc lập, Doanh nghiệp cần chủ động tham gia hoặc kiến tạo các hệ sinh thái hợp tác với đối tác, khách hàng, nhà cung ứng, cộng đồng… để cùng tạo giá trị và chia sẻ trách nhiệm trong mục tiêu phát triển xanh.
Đặc biệt, cần nâng tầm vai trò lãnh đạo chiến lược. Theo đó, người lãnh đạo Doanh nghiệp phải trở thành kiến trúc sư của chuyển đổi xanh - người định hình tầm nhìn, dẫn dắt văn hóa và truyền cảm hứng bền bỉ cho toàn tổ chức. Đây là yếu tố quyết định để biến áp lực thành cơ hội và duy trì lợi thế cạnh tranh dài hạn.
Ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP.Hồ Chí Minh trình bày lộ trình xanh hóa đến năm 2030, đồng thời nhấn mạnh vai trò trung tâm của khu vực tư nhân trong kiến tạo đô thị bền vững, thông minh. Theo ông, doanh nghiệp không chỉ là đối tượng thực thi mà còn là tác nhân kiến tạo.
Ông Nguyễn Gia Huy Chương, CEO Công ty Cổ phần Tái chế bao bì – PRO Việt Nam, chia sẻ về vai trò của các liên minh doanh nghiệp trong thúc đẩy tái chế và thực thi trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR), đặc biệt với ngành bao bì đang đối mặt với áp lực ngày càng lớn từ quy định pháp lý và hành vi tiêu dùng xanh.
Đại diện khối sản xuất, ông Lê Anh, Giám đốc Phát triển bền vững Duy Tân khẳng định chuyển đổi xanh không chỉ là nghĩa vụ, mà còn là cơ hội chiến lược khi doanh nghiệp chủ động tái cấu trúc, đổi mới công nghệ và gắn kết chặt chẽ với người tiêu dùng.
Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Huỳnh Thành Đạt và nguyên Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân trao gói hỗ trợ “Chuyển đổi Xanh trong doanh nghiệp 2025” cho 9 doanh nghiệp
Tại Diễn đàn, Ban Tổ chức cũng công bố và trao “Gói hỗ trợ chuyển đổi xanh trong doanh nghiệp 2025” trị giá hơn 1 tỷ đồng, cho 9 doanh nghiệp do Duy Tân Recycling tài trợ.
Chương trình hỗ trợ này nhằm giúp các doanh nghiệp nhỏ và vừa từng bước nâng cao hệ thống quản lý chất lượng để đáp ứng yêu cầu thị trường xuất khẩu, giảm phát thải và hướng đến nền kinh tế tuần hoàn.
Để cụ thể hóa cam kết chuyển đổi xanh, Hội doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao cũng tiến hành ký kết hai Biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược với Công ty cổ phần tái chế bao bì PRO Việt Nam; với Đại học Quốc gia TP.Hồ Chí Minh...
Song song với Diễn đàn là Ngày hội Tái chế, nơi trưng bày, giới thiệu các sản phẩm, mô hình, sáng kiến tái chế, tái sử dụng, và các sản phẩm thân thiện với môi trường, đồng thời tạo cơ hội kết nối giữa các doanh nghiệp, nhà nghiên cứu và cộng đồng.