Đồng thời địa phương cũng chuyển hồ sơ lên Công an tỉnh Gia Lai thụ lý, giải quyết theo thẩm quyền.
Khi mâu thuẫn được giải quyết theo kiểu côn đồ
Theo kết quả điều tra, vào ngày 29-7-2015, trong lúc Nguyễn Ngọc Anh Chương (SN 1998, trú xã Nam Yang) trên đường chạy xe công nông từ rẫy về nhà thì bị 4 xe máy của thanh niên thôn Cẩm Bình dàn hàng ngang không cho qua. Quá bực tức, Chương nhảy xuống đường, xông vào xô xát với nhóm thanh niên rồi bỏ xe chạy.
Khoảng 19 giờ ngày 30-7-2015, Chương rủ những người bạn cùng xã là Huỳnh Văn Định (SN 1993), Nguyễn Thành Đạt (SN 1995) mang theo gậy sắt và dao rựa đi sang thôn Cẩm Bình để trả thù. Khi đến một quán bi da tại thôn Cẩm Bình, thấy có nhiều thanh niên đang chơi ở đây, Chương, Định, Đạt liền khiêu khích, lấy gạch ném vào bên trong nhưng không thấy ai ra tiếp chiến nên đã bỏ đi.
Khi đến nhà anh Nguyễn Văn Trọng (SN 1989), cho rằng có người trong nhà này chọc mình, Chương gọi cửa. Khi ra mở cửa, anh Trọng phát hiện các đối tượng cầm hung khí nên đã lật đật đóng sập cửa lại. “Tôi vừa mở cửa thì lập tức có một đối tượng xách rựa chém thẳng vào người. Cũng may tôi đã kịp thời đóng cửa, chứ nếu không thì nguy mất”.- Anh Trọng kể lại.
Về phía nhóm của Chương, Định, Đạt, do vẫn cảm thấy tức tối vì không đánh được kẻ trêu mình nên cứ lòng vòng trên các tuyến đường tìm người để xả giận. Một lúc sau, nhóm này phát hiện 4 thiếu niên (tuổi đời từ 14 đến 17) là Đạt, Chính, Tiến, Nam, liền vác gậy, dao ra giữa đường chặn lại để đánh. Bốn thiếu niên thấy thế chạy tán loạn vào lô cà phê ven đường.
“Nhóm tụi em đang đi chơi, không biết chuyện gì thì bị 3 thanh niên thôn Nam Yang xông vào chém. Em bị chém xượt qua tay, tất cả phải bỏ xe lủi vào lô cà phê trốn thoát” - em Chu Văn Nam kể lại.
Nạn nhân Mai Văn Tuấn hấp hối, được chăm sóc lần cuối - Ảnh: Vĩ Đồng
Sự việc tưởng chừng đã kết thúc tại đây, tuy nhiên, sau khi nghe chuyện về 3 thanh niên xã Nam Yang dám cả gan qua địa bàn mình gây sự, sẵn đang có men, máu tự ái nổi lên khiến thanh niên thôn Cẩm Bình quyết định trả thù.
13 đối tượng gồm Phạm Minh Tiến (SN 1995), Nguyễn Anh Toàn (SN 1996), Trần Mạnh Đạt (SN 1998), Chu Văn Tiến (SN 1995), Phạm Tuyên Anh (SN 2001), Trần Hữu Vũ (SN 1998), Lương Văn Chính (SN 2001), Phạm Minh Tâm (SN 1993), Phạm Văn Hùng (SN 1994), Trần Đình Phương (SN 1987), Vũ Văn Lập (SN 1995), Vũ Tiến Linh (SN 1996) và Vũ Đình Cường (SN 1995) đã hùng hổ mang theo gậy gộc kéo sang xã Nam Yang.
Khoảng 20 giờ 30 ngày 30-7-2015, trên đường đi, nhóm này gặp một xe máy chở 3 người đi ngược chiều, trên xe có Mai Văn Vũ (SN 1998). Dù chưa xác định được 3 thanh niên trên có đúng là người cần tìm hay không, nhưng cả nhóm 13 người liền lao vào chặn xe Vũ để đánh.
Thấy nguy cấp, nhóm người của Vũ bỏ xe chạy tán loạn. Vũ chạy vào nhà kể lại sự việc cho mẹ và anh trai là Mai Văn Tuấn (SN 1993) nghe. Sau khi nghe chuyện, anh Tuấn liền cầm đèn pin ra xem sự thể thì bị các đối tượng ập vào đánh. Tuấn nhanh chân chạy vào nhà lấy cây cuốc rồi quay trở ra. Lúc này, nhóm thanh niên thôn Cẩm Bình ném gậy, đá về phía Tuấn rồi bỏ chạy. Thấy vậy, Tuấn đuổi theo và dùng cuốc bổ xuống yên xe của các thanh niên thôn Cẩm Bình đang dựng bên đường.
Tuy nhiên, ngay lập tức, nhóm thanh niên trên đã lao vào dùng gậy, tay, chân đánh tới tấp vào người làm Tuấn ngã sấp xuống đường. Dù Tuấn đã bất động, song đối tượng Nguyễn Anh Toàn vẫn dùng gậy đập liên tiếp vào đầu rồi mới chịu lên xe quay về.
Ngay sau đó, anh Tuấn được gia đình đưa đi cấp cứu, nhưng do vết thương quá nặng nên đã tử vong vào chiều ngày 2-8-2015 vì chấn thương sọ não.
Mâu thuẫn sâu xa từ định kiến quê quán?
Suối Trà Tập, nơi có cây cầu đập tràn cùng tên là mốc phân định ranh giới giữa xã Nam Yang và xã H’Neng, huyện Đak Đoa. Bên đây cầu là xã Nam Yang với hầu hết là người dân gốc Quảng Nam, bên kia cầu là thôn Cẩm Bình với chưa đầy trăm nóc nhà của những người đi xây dựng kinh tế mới đến từ tỉnh Hải Dương.
Chẳng biết mâu thuẫn xảy ra từ lúc nào, song thanh niên hai bên cầu vẫn thường xuyên xích mích qua lại. Nhà chức trách dù có nắm bắt được sự việc song vì chưa xảy ra hậu quả lớn nên cũng chưa có biện pháp ngăn chặn.
Những xích mích nhỏ trong cuộc sống đã không được kịp thời ngăn ngừa nên hậu quả thảm khốc xảy ra là điều dễ hiểu bởi, thế hệ thanh thiếu niên mới lớn của hai bên đang ngày càng manh động.
Giờ đây, khi bước vào thôn Cẩm Bình, hình ảnh dễ dàng nhận thấy đó là một màu tang tóc, bởi cùng lúc, cả chục gia đình có con cùng vướng án giết người nên nỗi buồn lan ra. Theo người dân, trong số 13 bị can, điều đáng tiếc nhất là có người phải dở dang chuyện học hành, người thì sắp làm đám cưới, người có hoàn cảnh gia đình quá éo le.
Đau buồn nhất trong vụ này chính là gia đình ông Phạm Dài (SN 1964). Nhà ông này có 2 con trai và một cô con gái sắp được gả chồng. Tuy nhiên, con trai Phạm Minh Tâm, Phạm Minh Tiến và con rể sắp cưới là Vũ Văn Lập của ông Dài đều cùng dính án giết người.
“Tui suốt ngày quần quật ở rẫy, tối về thì nghỉ ngơi để hồi phục sức lao động. Làm cha làm mẹ, tui luôn giáo dục con điều hay lẽ phải. Nhưng, quản con khi chúng còn nhỏ chứ chúng cũng lớn rồi, cũng phải bạn bè yêu đương, làm sao mà cấm chúng ra đường được. Thật không ngờ, chúng lại kết bè phái, dính dáng vào hành vi giết người” - Ông Dài đau khổ kể.
Bà Phan Thị Hiệp (SN 1969, mẹ bị can Trần Mạnh Đạt) thì nói rằng, thôn Cẩm Bình chỉ có chừng 100 nóc nhà. Mọi nhu cầu mua bán trao đổi, con em học hành đều phải qua bên kia cầu Trà Tập. Chẳng hiểu mâu thuẫn bắt đầu từ bao giờ, nhưng con em thôn Cẩm Bình qua học bên Nam Yang vẫn thường xuyên bị học sinh bên đó đánh đập, hiếp đáp.
Chưa hết, nhiều năm nay, thanh niên bên kia cầu Trà Tập vẫn thường cầm hung khí, phóng xe bạt mạng sang đây đại náo thôn làng. Chúng vừa đi vừa la hét, lúc nào cũng lăm lăm hung khí, sẵn sàng lao vào hành hung người dân nếu cảm thấy không vừa mắt. Dân làng thấy thế nhưng cũng đành nhịn chỉ vì mấy đứa con vẫn còn đang học bên đó.
“Thấy con cái hay bị ức hiếp, gia đình đã gửi chúng đi học ở nơi khác, có đứa phải gửi xuống tận Đà Nẵng khi mới hơn 10 tuổi đầu. Thằng Đạt cũng đâu còn học ở xã Nam Yang. Cháu vừa về chơi được vài hôm, thế mà lại dính ngay án giết người. Đề phòng cỡ đó rồi mà vẫn xảy ra hậu quả, thế có chết tôi không”.- Người phụ nữ đau xót kể.
Người dân ở đây đều không chối bỏ trách nhiệm về việc con cái họ gây tội giết người và phải chịu sự trừng phạt của luật pháp. Khi sự việc xảy ra, gia đình các bị can đã nhanh chóng gom góp khắc phục hậu quả cho nhà bị hại được 115 triệu đồng.
“Dân ở đây đa số đều khó khăn. Thời điểm này, tiền bạc đều đổ ra đồng nên nhiều người phải đi vay nóng hoặc cắt non giá cà phê mới có được số tiền trên. Tiền bạc mất rồi cũng sẽ lại làm ra nhưng khi nghĩ đến tương lai mờ mịt, không còn cơ hội học hành của con cái, chúng tôi chẳng thiết tha làm ăn nữa.”-Người cha của 3 bị can đau khổ chia sẻ.
Ông Nguyễn Xuân Tuyến - Trưởng thôn Cẩm Bình xác nhận, có chuyện thanh niên bên xã Nam Yang thường xuyên mang hung khí sang khiêu khích đánh nhau với thanh niên thôn Cẩm Bình.
Cũng theo ông Tuyến, trước đây, con em thôn Cẩm Bình thường qua học bên xã Nam Yang nhưng vì thường xuyên bị ức hiếp nên các em được phụ huynh gửi học ở nơi khác.
Đồng quan điểm, ông Chu Văn Tăng - Công an viên xã H’Neng còn cho biết thêm, thanh niên Nam Yang không chỉ thường xuyên kéo sang đây khiêu khích đánh nhau mà còn đã từng quậy phá, đập tung mồ mả của dân ở đây.
Làng quê tang tóc vì có 13 thanh niên vướng án giết người - Ảnh: Vĩ Đồng
Ông Nguyễn Xuân Tùng - Chủ tịch UBND xã Nam Yang xác nhận, chuyện mâu thuẫn xích mích giữa thanh niên 2 bên bờ suối Trà Tập thường xuyên xảy ra nhưng trước đó chưa xảy ra hậu quả.
Không biết bắt đầu từ lúc nào, nhưng nguyên nhân có lẽ là do thanh niên tức nhau trong việc tán gái qua lại giữa các thôn làng. Cũng theo ông Tùng, 6 tháng đầu năm 2015, thanh niên của các xã giáp ranh thường xuyên xảy ra mâu thuẫn, gây phức tạp về tình hình trật tự an toàn xã hội. Đỉnh điểm là vụ án mạng xảy ra trên địa bàn xã Nam Yang như đã nêu.
Để giải quyết vấn đề, Ban thường vụ huyện ủy Đắk Đoa đã yêu cầu thành lập quy chế phối hợp “về đảm bảo tình hình trật tự an toàn xã hội”. Về phần mình, xã Nam Yang đã tiến hành xử lý hành chính đối với 3 đối tượng Chương, Định, Đạt vì hành vi gây rối trật tự công cộng.
Kế đó, Công an xã thường xuyên điểm danh các đối tượng thuộc dạng quản lý của địa phương. Ban đêm, lực lượng chức năng của các xã thường xuyên phối hợp tuần tra khu vực giáp ranh, khi phát hiện điểm nóng, đối tượng càn quấy thì cùng phối hợp xử lý. “Từ khi thực hiện Quy chế, tình hình trật tự xã hội trên địa bàn cơ bản đã ổn định trở lại”.- Ông Chủ tịch chia sẻ.