(CAO) Lợi dụng việc làm hồ sơ gia hạn thủ tục khai thác quặng, nhiều tháng nay, trên địa bàn xã Mậu Lâm (huyện Như Thanh, Thanh Hóa), rầm rộ tình trạng khai thác quặng giữa thanh thiên bạch nhật.
Khai thác ồ ạt, chính quyền làm ngơ
Theo phản ánh của người dân thôn Tâm Tiến (xã Mậu Lâm, Như Thanh, Thanh Hóa), nhiều tháng nay, tại khu vực đồi Nưa xảy ra tình trạng khai thác quặng rầm rộ. Một vùng đồi núi bị máy móc khai thác nham nhở để tìm quặng crômit.
“Lá bùa” hộ mệnh của việc khai thác quặng này là bộ hồ sơ “xin gia hạn” khai thác quặng của Công ty cổ phần khai thác chế biến khoáng sản xuất khẩu Thanh Hóa (gọi tắt Cty khoáng sản Thanh Hóa). Tuy chưa được cấp có thẩm quyền cấp phép lại, nhưng đã gần 3 tháng, Cty khoáng sản Thanh Hóa đưa các giàn máy ồ ạt tuyển quặng.
Máy múc vẫn đang cần mẫn đào hố quặng
Tình trạng khai thác khoáng sản ồ ạt trái phép là vậy, nhưng phía chính quyền sở tại lại không có biện pháp xử lý mạnh tay. Đến khi Cty khoáng sản Thanh Hóa có văn bản xin tạm dừng khai thác với lý do: Công ty đã nghiên cứu Nghị định số 158/2016/NĐ-CP (mới có hiệu lực), trong đó có nội dung “Trường hợp giấy phép khai thác khoáng sản, giấy phép tận thu khoáng sản đã hết hạn nhưng hồ sơ đề nghị gia hạn đang được các cơ quan có thẩm quyền xem xét thì tổ chức, cá nhân khai thác khoảng sản phải tạm dừng khai thác và có trách nhiệm quản lý, bảo vệ tài sản, công trình khác, công trình an toàn, bảo vệ môi trừng, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác cho tới khi được gia hạn hoặc có văn bản trả lời không được gia hạn”. Đến lúc này, các ngành chức năng huyện Như Thanh mới thành lập đoàn kiểm tra liên ngành, yêu cầu dừng khai thác vào sáng ngày 2-6.
Biên bản tạm dừng kiểm tra của các ngành chức' năng huyện Như Thanh cũng chỉ như muối bỏ biển, công việc khai thác quặng vẫn diễn ra như chốn không người. Theo quan sát của chúng tôi, tại khu vực khai thác có 7 giàn máy tuyển quặng, cùng hàng loạt công nhân đang hăng say tiến hành hoạt động khai thác, những cổ máy múc đang cần mẫn đào từng hố quặng. Dường như đây là đại công trường khai thác quặng chứ không phải mỏ quặng đã hết phép.
Công nhân vẫn đang làm việc dưới giàn máy tuyển quặng
Một số hộ dân nơi đây cho biết, khu vực khai thác quặng thuộc đồi Nưa, thôn Tâm Tiến, các máy khai thác đã hoạt động được gần 3 tháng, công nhân chủ yếu là người trong xã. Nếu có người lạ vào sẽ được báo dừng ngay khai thác. Chúng tôi còn được bật mí thêm thực chất đứng sau mọi hoạt động khai thác là một lãnh đạo công an tỉnh đã về hưu.
“Lá bùa hộ mệnh là hồ sơ gia hạn”
Trước thực trạng khai thác quặng bừa bãi trên, chúng tôi đã liên lạc với ông Quách Văn Hoàng – Chủ tịch xã Mậu Lâm được ông này thừa nhận: “Đúng là giấy phép khai thác của Cty khoáng sản Thanh Hóa đã hết hạn, thế nhưng do Nghị định 58 mới có hiệu lực nên sáng nay xã cùng với đoàn công tác của huyện mới xuống kiểm tra, yêu cầu dừng khai thác.
Tuy nhiên, khi chúng tôi nói đã vào khu vực đang khai thác và máy móc vẫn hoạt động bình thường thì ông Hoàng mới ấp úng cho biết: "Xã đã cử cán bộ giám sát bên trong mỏ, nhưng sao vẫn có tình trạng khai thác được, tôi sẽ cho người kiểm tra lại ngay”.
Văn bản tạm dựng khi thác từ phía công ty nhưng thực chất nhằm che mắt các ngành chức năng
Ônh Lương Hồng Sỹ - Trưởng phòng TN&MT huyện Như Thanh thì khẳng định: “Không có việc khai thác trái phép nữa. Nhưng một hồi ông Sỹ lại nói: Anh sẽ cho cán bộ xuống dẹp ngay, thôi em bỏ qua đừng đưa lên báo nữa”.
Được biết, ngày 25-5-2017, Cty khoáng sản Thanh Hóa đã có văn bản số 2505/2017CV-KSTH về việc: Báo cáo tạm dừng hoạt động khai thác quặng cromit. Nội dung công văn nêu rõ: Nhằm tuân thủ các quy định về quản lý, khai thác khoáng sản theo Nghị định số 158/2016/NĐ-CP, công ty chúng tôi đã làm việc cụ thể với công ty TNHH Vận tải và Xây dựng Hoàng Mai (đơn vị hợp đồng khai thác), thống nhất tạm dừng khai thác quặng cromit tại khu mỏ xã Mậu Lâm kể từ ngày 25-5-2017 để công ty tập trung hoàn thiện các thủ tục gia hạn Giấy phép khai thác.
Tiếp đó, ngày 29-5-2017, Sở TN&MT Thanh Hóa cũng đã có văn bản số 2583/STNMT-TNKS Về việc: Khai thác quặng cromit tại xã Mậu Lâm, huyện Như Thanh của Cty khoáng sản Thanh Hóa. Nội dung văn bản nêu: Đến nay, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam có công văn 1506/ĐCKS-KS ngày 22- 05-2017 với nội dung: “Theo quy định khoản 3 điều 39, Nghị định 158/2016/NĐ-CP ngày 29-11-2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Khoáng sản thì trường hợp giấy phép khai thác khoáng sản đã hết hạn nhưng hồ sơ đề nghị gia hạn đang được các cấp có thẩm quyền xem xét thì tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản phải tạm dừng khai thác và có trách nhiệm quản lý… đến khi được gia hạn hoặc có văn bản trả lời không được gia hạn.
Từ vấn đề nêu trên đề nghị Sở TN&MT kiểm tra, yêu cầu Cty khoáng sản Thanh Hóa dừng việc khai thác (nếu có) và khẩn trương hoàn thiện hồ sơ theo các văn bản hướng dẫn của Tổng cục.
Sở TN&MT cũng đã có công văn yêu cầu dừng mọi hoạt động khai thác tại khu mỏ của Cty nhưng, vì sao mọi hoạt động khai thác quặng vẫn diễn ra bình thường.