(CAO) Vào ngày 4-6-1942, hải quân Mỹ và Nhật Bản đã chạm trán nhau trong trận Midway. Đây là trận hải chiến lớn nhất trên chiến trường Thái Bình Dương, góp phần làm thay đổi cục diện của thế chiến II.
6 tháng trước khi trận Midway diễn ra, Nhật Bản đã bành trướng thế lực trên khắp Thái Bình Dương. Tuy nhiên, nhận thấy Mỹ là một mối đe dọa không thể lường trước, Đô đốc Isoruku Yamamoto (chỉ huy Hạm đội hải quân Nhật) đã ra lệnh tìm cách tiêu diệt Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ.
Đảo Midway chịu thiệt hại sau khi bị Nhật Bản tấn công. Ảnh: National Archives
Đô đốc Isoruku Yamamoto lên kế hoạch chia quân làm 2 hướng, 1 hướng tiến về Alaska, hướng còn lại nhắm vào đảo san hô Midway. Mục đích của Nhật Bản là muốn lừa hải quân Mỹ vào cái bẫy đã giăng sẵn ở Midway và tiêu diệt Hạm đội Thái Bình Dương.
Nếu kế hoạch thành công, Nhật Bản sẽ loại bỏ được Hạm đội Thái Bình Dương và tạo tiền đề để ‘hạ bệ’ Mỹ tại chiến trường Thái Bình Dương. Tuy nhiên các nhân viên tình báo của Mỹ đã bẻ khóa mật mã của Nhật, giúp hải quân Mỹ biết trước ý định của đối phương và lên kế hoạch ứng phó.
Tàu sân bay Hiryu của Nhật nhìn từ trên cao.
Đô đốc Chester W. Nimitz (chỉ huy Hạm đội Thái Bình Dương) đã ra lệnh cho 3 tàu sân bay phục kích và sẵn sàng ‘tiếp đón’ hải quân Nhật. Ngày 3-6, Mỹ phát hiện tung tích của hải quân Nhật và điều động máy bay ném bom xuất kích. Tuy nhiên do sức chống trả của hải quân Nhật quá mạnh nên cuộc tấn công không mang lại kết quả.
Sáng ngày 4-6, hải quân Nhật và Mỹ chính thức đụng độ. Các máy bay ném bom từ tàu sân bay của Nhật Bản được lệnh xuất kích. Dù biết trước kế hoạch nhưng trước sức mạnh áp đảo của không quân Nhật, đảo Midway vẫn phải chịu tổn thất.
Máy bay của Nhật tấn công USS Yorktown.
Mỹ nhanh chóng triển khai ‘cái bẫy’ đã đặt sẵn và đánh chìm ba tàu sân bay Akagi, Kaga và Soryu của Nhật cùng một tàu tuần dương hạng nặng. Nhật Bản cũng tiến hành đáp trả và gây thiệt hại nặng cho USS Yorktown của Mỹ.
Vào cuối buổi chiều ngày 4-6, máy bay Mỹ đã vô hiệu hóa chiếc tàu sân bay hạng nặng thứ tư của Nhật là Hiryu, đến sáng ngày 5-6 tàu Hiryu chính thức ‘yên nghỉ’ dưới đáy đại dương.
USS Yorktown sau khi bị trúng bom từ máy bay của Nhật.
Khi trận Midway kết thúc, Nhật Bản đã mất bốn tàu sân bay, một tàu tuần dương, khoảng 292 chiếc máy bay và hơn 2.500 binh lính thương vong. Thiệt hại nặng nề đã khiến Đô đốc Isoruku Yamamoto từ bỏ ý định chiếm đảo Midway.
Thủy thủ đoàn trên USS Yorktown nỗ lực dập tắt đám cháy. Ảnh: National Archives
Mỹ chịu thiệt hại ít hơn và chỉ mất tàu sân bay Yorktown, hải quân Mỹ đã nhanh chóng xây dựng lại lực lượng để giành lại thế chủ động trên chiến trường Thái Bình Dương.