(CATP) Hiện nay, nguồn cát sông phần lớn phục vụ cho các công trình trọng điểm, trong khi đó nhu cầu xây dựng, san lấp lại khá lớn. Do đó, bọn "cát tặc" tìm mọi cách để rút ruột lòng sông. Nhằm hợp thức hóa nguồn cát này, nhiều đối tượng sử dụng hóa đơn không hợp pháp nhưng vẫn bị phát hiện.
Mặc dù cơ quan chức năng các tỉnh mở nhiều đợt cao điểm, tăng cường lực lượng để xử lý tình trạng khai thác cát trái phép, nhưng ở một số nơi vẫn còn diễn ra. Theo ghi nhận mới đây, trên địa phận sông Tiền, gần cầu Mỹ Thuận (thuộc huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang và TP.Vĩnh Long, tỉnh Vĩnh Long) vẫn xuất hiện một số phương tiện khai thác cát trái phép. Đây là một trong những "điểm nóng" và các đoàn ghe cũng vừa bị cơ quan chức năng bắt giữ.
Tại Bến Tre, rạng sáng 09/7, lực lượng tuần tra phối hợp giữa Công an xã Tiên Long và Công an TT.Tiên Thủy (huyện Châu Thành) tuần tra trên sông Hàm Luông, phát hiện một tàu sắt không biển số do ông Đoàn Văn Đen (SN 1965, ngụ xã Long Thới) điều khiển đang vận chuyển 14,4m3 cát sông. Tại thời điểm kiểm tra, ông Đen không xuất trình được giấy tờ chứng minh nguồn gốc, không xuất trình được hóa đơn chứng từ liên quan. Sau đó, tổ công tác giao vụ việc cho Công an xã Long Thới làm rõ.
Qua tin báo của người dân, Công an xã Tân Thạnh (huyện Tân Phú Đông, tỉnh Tiền Giang) bắt quả tang phương tiện khai thác trái phép trên tuyến sông cửa Đại. Theo đó, vào 1 giờ 40 ngày 01/7, trên tuyến sông cửa Đại (ấp Tân Thành 2, xã Tân Thạnh, H.Tân Phú Đông), Công an xã Tân Thạnh kiểm tra chiếc ghe gỗ (không rõ biển số) do Bùi Bá Vương (SN 1985, ngụ xã Phú Thạnh) điều khiển, phát hiện tại đây còn có Bùi Bá Vinh (SN 1978) và Trương Văn Ổi (SN 1980) đang thực hiện hành vi khai thác cát trái phép từ lòng sông lên ghe gỗ. Đo đạc thực tế, trên phương tiện có khoảng 11m3 cát. Vụ việc được bàn giao Công an huyện Tân Phú Đông điều tra.
Lực lượng Trạm cảnh sát đường thủy Tân Châu (An Giang) kiểm tra phương tiện vi phạm
Cũng từ công tác tuần tra kiểm soát, lúc 2 giờ 30 ngày 04/6, trên tuyến sông Tiền (đoạn thuộc thủy phận xã Hòa Hưng, huyện Cái Bè), lực lượng Cảnh sát kinh tế Công an huyện Cái Bè bắt quả tang Phan Hồng Thái (SN 1984, ngụ TX.Gò Công) và Trịnh Chí Thanh (SN 2003, ngụ huyện Cái Bè) đang thực hiện hành vi bơm cát từ lòng sông lên phương tiện. Qua kiểm tra, trên phương tiện chứa hơn 41m3 cát.
Tỉnh An Giang là địa phương có 2 con sông lớn (sông Tiền và sông Hậu) nên trữ lượng cát dồi dào (hiện cấp 15 giấy phép với tổng trữ lượng 19 triệu m3). Trong đó, ưu tiên cho dự án trên địa bàn tỉnh và bố trí hơn 9 triệu m3 cho dự án cao tốc Châu Ðốc - Cần Thơ - Sóc Trăng. Ngoài ra, tỉnh này còn giao 2 mỏ cát cho TP.Cần Thơ và Hậu Giang tự khai thác để phục vụ các công trình trọng điểm.
Thực hiện kế hoạch phối hợp đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật về khoáng sản trên đường thủy nội địa tỉnh An Giang, sáng 04/7, trên sông Tiền (đoạn thuộc TX.Tân Châu), tổ công tác Trạm cảnh sát đường thủy (CSĐT) Tân Châu trong lúc tuần tra kiểm soát, phát hiện 3 sà lan số hiệu tỉnh Bến Tre chở khoảng 1.000m3 cát có biểu hiện nghi vấn nên tiến hành dừng phương tiện.
Chiếc ghe khai thác cát trái phép
Quá trình kiểm tra, tổ công tác phát hiện 3 sà lan đều chở quá vạch dấu mớn nước an toàn, thuyền viên không có giấy chứng nhận khả năng chuyên môn thuyền trưởng và không có giấy chứng nhận đăng ký phương tiện. Tuy nhiên, các thuyền trưởng xuất trình được 3 hóa đơn giá trị gia tăng. Qua tra cứu, cả 3 hóa đơn đều không hợp pháp và không chứng minh được nguồn gốc số cát trên. Tổ công tác tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính và bàn giao vụ việc cho Công an TX Tân Châu tiếp tục điều tra.
Trước đó 3 ngày, tổ công tác tại Trạm CSĐT Tân Châu kiểm tra sà lan SG-9361 do ông Nguyễn Văn Nhãn (SN 1988, ngụ tỉnh Kiên Giang) điều khiển chở khoảng 500m3 cát sông, đang lưu thông trên sông Tiền (phường Long Châu), phát hiện sà lan trên chở quá vạch dấu mớn nước an toàn. Ông Nhãn xuất trình hóa đơn GTGT nhưng lại không hợp pháp. Do đó, tổ công tác phối hợp cùng Công an TX.Tân Châu và Chi cục Thuế khu vực Tân Châu - An Phú xác minh để xử lý theo quy định.
Tại kỳ họp thứ 9 của HĐND tỉnh Tiền Giang vào ngày 13/7, ông Phạm Văn Trọng (Phó chủ tịch UBND tỉnh) cho biết: Từ tháng 01/2022 đến nay, các ngành chức năng trên địa bàn tỉnh thực hiện 612 cuộc kiểm tra. Qua đó phát hiện, xử lý 208 vụ, với 369 đối tượng khai thác cát trái phép, vận chuyển khoáng sản không có hóa đơn chứng từ, với số tiền phạt tương đương 18 tỷ đồng. Ngoài ra, tịch thu 12 phương tiện, vật chứng thu giữ gồm 7.587m3 cát san lấp và 3 máy hút; trong đó đã khởi tố 4 vụ, đưa ra xét xử 2 vụ.