Nhiều hệ lụy từ việc giao khoán đất của Công ty Mía đường La Ngà

Trong giai đoạn 1979 - 1984, Nông trường quốc doanh Phú Ngọc (nay là Công ty CP Mía đường La Ngà) được UBND tỉnh Đồng Nai đồng ý chủ trương mở rộng vùng chuyên canh trồng mía. Trên cơ sở này, công ty đã xin cấp Giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất, sau đó thực hiện các hợp đồng giao khoán với các hộ dân có nhu cầu. Mục đích của các hợp đồng giao khoán là trồng mía cung cấp nguyên liệu cho công ty.

Sau khi triển khai, nhiều hộ dân tại 2 xã Phú Ngọc và Gia Canh (huyện Định Quán) đã hợp tác với Công ty Mía đường La Ngà, hy vọng sẽ tạo nên những "vựa mía" lớn nhất tỉnh, góp phần vào phát triển sản xuất bền vững, nâng cao thu nhập cho người dân. Tuy nhiên, sau một thời gian hợp tác giữa đôi bên, khoảng vài năm trở lại đây, thị trường mía đường bắt đầu có những biến động. Sức cạnh tranh quá lớn đến từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước đã khiến Công ty CP Mía đường La Ngà rơi vào tình trạng kinh doanh không hiệu quả.

Nhiều hộ dân trồng mía cho rằng, thời điểm công ty không thu mua nguyên liệu mía, người nông dân gặp rất nhiều khó khăn. Tuy nhiên, phía công ty vẫn không có một động thái nào quan tâm, chia sẻ với người trồng mía. Để giải quyết khó khăn, nhiều hộ dân đã chặt bỏ cây mía, thay vào đó là những cây điều, xoài, tràm...

Ngoài việc người dân tự động đưa các loại cây lâu năm thay thế cây mía trái với điều khoản mục đích sử dụng trong hợp đồng, nhiều hộ dân còn "tự ý” mở rộng diện tích đất sản xuất trên phần đất mà công ty đang quản lý. Một số hộ còn thực hiện bao chiếm đất công, xây dựng nhà trái phép hoặc giao dịch chuyển nhượng... Điển hình như hộ gia đình ông Nguyễn Doãn Ngọc Định (trú ấp 5, xã Gia Canh, huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai). Trước đây, ông Định là nhân viên của Công ty CP Mía đường La Ngà. Ngoài việc trồng cây lâu năm thay thế cây mía, ông này còn dựng cột điện, rào chắn bằng dây thép gai, thực hiện việc bao chiếm đất của Công ty CP Mía đường La Ngà. Số diện tích đất ông này bao chiếm lên đến nhiều ha. Hiện nay, ông Định vẫn đang mở rộng việc bao chiếm đất tại khu vực ấp 5 (xã Gia Canh) và một số nơi khác trên địa bàn.

Đất của công ty giờ đã được ông Định xây móng cắm cọc rào chắn để bao chiếm

Không những bao chiếm đất công trái pháp luật, ông Định còn thực hiện chuyển nhượng những phần đất đã bao chiếm cho một số cá nhân; xây dựng nhà trái phép trên đất nông nghiệp. Một số khu đất cũng đã bị ông Định cho xe đến múc đem đi bán. Những hành vi nêu trên của ông Định diễn ra trong suốt thời gian dài nhưng không có một cơ quan chức năng sở tại nào biết, ngăn chặn và xử lý. Ngoài hộ ông Nguyễn Doãn Ngọc Định, ở Gia Canh và Phú Ngọc có nhiều gia đình đã gửi đơn khiếu nại, yêu cầu cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở những diện tích khai thác thêm và diện tích được giao khoán, trong đó có một số diện tích đất đã thực hiện bao chiếm. Một số hộ còn kích động, khiếu kiện kéo dài.

Ngày 13-1, Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Văn Phi đã chủ trì buổi làm việc với các sở, ngành và huyện Định Quán về những vướng mắc liên quan đến đất đai tại Công ty CP Mía đường La Ngà, chỉ đạo huyện Định Quán phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện rà soát chi tiết nguồn gốc, hiện trạng sử dụng đất. Căn cứ vào các quy định của pháp luật về đất đai, xây dựng phương án sử dụng đất hiệu quả và tham mưu cho UBND tỉnh hướng giải quyết phù hợp, đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho người dân.

Ông Đào Ngọc Ánh, Chủ tịch UBND xã Gia Canh cho biết, qua rà soát từ đầu năm 2018 đến nay có tổng cộng 21 trường hợp vi phạm lấn chiếm đất đai, xây dựng nhà ở trên đất của Công ty CP Mía đường La Ngà. Một số trường hợp đã bị xử phạt vi phạm hành chính.

"Riêng đối với trường hợp ông Nguyễn Doãn Ngọc Định, xã Gia Canh đã có báo cáo riêng gửi huyện để xin ý kiến xử lý triệt để vì trường hợp này có nhiều vi phạm vượt quá thẩm quyền xử lý của xã” - ông Ánh cho biết.