Không ít người chủ quan với một vài đêm mất ngủ, không có biện pháp khắc phục kịp thời khiến mất ngủ trở thành mãn tính và tăng nguy cơ dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm như: trầm cảm, béo phì, đau đầu, tăng huyết áp, đặc biệt là đột quỵ.
Giấc ngủ “trật nhịp” tăng nguy cơ đột quỵ và bệnh mãn tính
Tìm đến phòng khám thần kinh với khuôn mặt phờ phạc, một bệnh nhân nữ (38 tuổi, trưởng phòng kinh doanh) chia sẻ, vì phải tập trung “chạy” doanh số 3 tháng đầu năm theo kế hoạch đề ra trong khi chưa bổ sung được nhân sự vào các vị trí đang còn trống khiến chị rất căng thẳng, lo lắng. Từ đó, chị thường rơi vào tình trạng đêm nằm mãi không sao chợp mắt, có khi lại thức giấc nhiều lần trong đêm. Chất lượng giấc ngủ kém còn khiến chị thường xuyên mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt…
PGS.TS Nguyễn Văn Liệu
Rối loạn giấc ngủ, mất ngủ đang hiện diện thường xuyên trong cuộc sống hiện đại. Không chỉ người trung niên, cao tuổi mà ngay cả người trẻ (18 - 30 tuổi) cũng thường xuyên phải đối mặt với tình trạng mất ngủ do tác động của các yếu tố như: căng thẳng tâm lý, áp lực cuộc sống, môi trường, tiếng ồn…Các biểu hiện người mất ngủ thường gặp là khó đi vào giấc ngủ; thức giấc nhiều lần trong đêm; thức dậy mệt mỏi, nặng đầu…
Dù chỉ mất ngủ thoáng qua hay mất ngủ mãn tính cũng đều gây tác động tiêu cực không nhỏ đến cuộc sống với hội chứng rối loạn tâm trạng, khó khăn về nhận thức như lo âu, mất hứng thú, khó tập trung xử lý các vấn đề thường ngày.
Đặc biệt, mất ngủ kéo dài là nguy cơ gây ra hàng loạt bệnh lý đe dọa sức khỏe như: béo phì, đau đầu, tăng huyết áp, tiểu đường, trầm cảm, đột quỵ. Mới đây, thông tin được các chuyên gia ở ĐH Y khoa Icahn (Mỹ) công bố, ngủ dưới 5 giờ mỗi đêm làm tăng 83% nguy cơ đột quỵ – tai biến mạch máu não so với ngủ đủ 7-8 giờ/ngày.
Nguy cơ này tiếp tục được phân tích rõ hơn trên tạp chí Stroke của Hiệp hội Tim mạch Mỹ với luận điểm, chất lượng giấc ngủ kém liên quan đến tình trạng xơ vữa động mạch và thiếu máu não là yếu tố nguy cơ cao khởi phát đột quỵ.
Mất ngủ tác động xấu đến sức khỏe, thậm chí tăng nguy cơ đột quỵ
Gốc tự do tích lũy quá mức làm rối loạn giấc ngủ
Mặc dù mất ngủ chịu tác động từ nhiều yếu tố nội, ngoại sinh, nhưng nghiên cứu bằng phương pháp sinh học phân tử, các nhà khoa học chỉ ra, mất ngủ liên quan chặt chẽ đến tình trạng căng thẳng, stress và quá trình trao đổi chất liên tục của cơ thể kích thích sản sinh quá mức các gốc tự do.
Khi gia tăng mất kiểm soát, gốc tự do sẽ tấn công vào tất cả các cơ quan trong cơ thể nhưng tập trung nhiều nhất tại não. Gốc tự do làm tổn thương nội mạc mạch máu, kích thích hình thành các mảng vữa xơ dẫn đến hẹp lòng động mạch khiến lượng máu nuôi não không đảm bảo, gây thiếu máu não. Tình trạng này làm cho tế bào thần kinh không được cung cấp đủ oxy và dưỡng chất khiến các dẫn truyền thần kinh rối loạn, hoạt động của trung khu điều khiển giấc ngủ tại não sai lệch gây ra tình trạng mất ngủ.
Đối mặt với một vài đêm mất ngủ, nhiều người cố gắng chịu đựng hoặc đối phó bằng thuốc an thần. Tuy nhiên, các cách này không giúp cơ thể tìm lại giấc ngủ sinh lý. Ngược lại, còn phá vỡ chu kỳ thức – ngủ tự nhiên, khiến mất ngủ cấp tăng nặng, trở thành mãn tính.
Giải pháp giúp phục hồi giấc ngủ tự nhiên
Để có giấc ngủ ngon, đúng sinh lý và phòng tránh nguy cơ đột quỵ từ mất ngủ, cần có giải pháp cải thiện mất ngủ từ gốc bằng cách kiểm soát, “dọn dẹp” gốc tự do và chăm sóc não bộ.
Gần đây, các nhà khoa học Mỹ đã tìm thấy hai hoạt chất sinh học thiên nhiên quý Anthocyanin và Pterostilbene trong Blueberry (sinh trưởng ở Bắc Mỹ) được chứng minh có tác dụng ưu việt chống gốc tự do. Bằng công nghệ chiết xuất hiện đại, hai hoạt chất này có khả năng vượt qua hàng rào máu não, trung hòa các gốc tự do trong lòng mạch máu; ngăn chặn và làm chậm sự hình thành mảng vữa xơ, huyết khối; giúp tăng cường vận chuyển oxy và dưỡng chất lên não giúp cơ thể dễ đi vào giấc ngủ, ngủ không gián đoạn.
Đồng thời, hai hoạt chất trong Blueberry còn kích hoạt các men chống gốc tự do tự nhiên của cơ thể, khôi phục chức năng truyền dẫn thần kinh và hoạt động của trung khu thần kinh điều khiển giấc ngủ tự nhiên. Từ đó nâng cao chất lượng giấc ngủ.
Tinh chất thiên nhiên từ
Blueberry có trong OTiV giúp chống gốc tự do, chăm sóc não và cải thiện mất ngủ từ gốc
Bên cạnh đó, cũng cần loại bỏ những yếu tố bất lợi cho giấc ngủ: gạt bỏ những căng thẳng, áp lực trong cuộc sống; không uống cà phê, rượu bia vào buổi tối; không đọc sách, xem tivi trên giường; duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý và tăng cường vận động như bơi, cầu lông, yoga... rất có ích cho giấc ngủ.
Phục hồi, duy trì chất lượng giấc ngủ tốt giúp các hoạt động chức năng của não bộ nhạy bén, giải tỏa căng thẳng, dự phòng đột quỵ và các nguy cơ tổn thương não.
PGS.TS Nguyễn Văn Liệu - Phó Trưởng khoa Thần kinh BV Bạch Mai- Phó Trưởng Bộ môn Thần kinh ĐH Y Hà Nội