(CAO) Người dân Maroc kinh hoàng trải qua đêm thứ hai trên đường phố sau khi trận động đất mạnh khiến hơn 2.000 người thiệt mạng, trong khi lực lượng cứu hộ chạy đua với thời gian để tiếp cận những nạn nhân bị mắc kẹt ở những ngôi làng miền núi hẻo lánh gần tâm chấn bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi trận động đất kinh hoàng.
Trận động đất mạnh 6,8 độ xảy ra vào cuối ngày 8-9 là trận động đất kinh hoàng nhất ở Maroc trong sáu thập kỷ. Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ, đây cũng là trận mạnh nhất tấn công khu vực xung quanh thành phố cổ Marrakech trong một thế kỷ.
Theo chính quyền Maroc, cho đến nay đã có 2.012 người thiệt mạng và 1.404 người khác bị thương nặng, nhưng số người thiệt mạng dự kiến sẽ còn tăng thêm khi lực lượng cứu hộ đào bới đống đổ nát của những ngôi nhà bị sập ở khu vực hẻo lánh của dãy núi High Atlas.
Tại Marrakech, thành phố lớn nhất gần trung tâm trận động đất và là điểm thu hút khách du lịch lớn, nhiều gia đình đã ở cả đêm 9-9 ngoài trời, khi chính quyền cảnh báo người dân phải hết sức chú ý đến những trận động đất tiếp theo.
Mọi người tránh xa những tòa nhà bị hư hại ở trung tâm đông đúc của thành phố cũng như những bức tường đất đỏ xung quanh, nơi nhiều phần đã sụp đổ.
Một người dân Marrakech nói với CNN rằng thành phố cổ có tường bao quanh, hay medina, đã bị thiệt hại nặng nề.
“Có rất nhiều thiệt hại đã xảy ra với nhiều tòa nhà. Một số là nhà thờ Hồi giáo, một số là nhà ở, rất nhiều cộng đồng đã bị tổn thương”, ông nói.
Tại Công viên Oliveraie ở trung tâm Marrakech, hàng trăm người, bao gồm cả trẻ em và người già, ngủ trên chăn và nệm tạm bợ. Các gia đình rúc vào nhau, cố gắng nghỉ ngơi sau cú sốc và hoảng loạn từ đêm hôm trước.
Tâm chấn vụ động đất
Một số người mang theo túi quần áo và thực phẩm, chuẩn bị cho một đợt xa nhà lâu hơn.
Cờ treo khắp thành phố được treo rủ để đánh dấu ba ngày quốc tang.
Tại sân bay Marrakech, hàng chục du khách ngủ trên sàn nhà ga chính chờ lên chuyến bay. Các chuyến bay đến và đi trung tâm du lịch hầu như vẫn hoạt động bình thường.
Vua Mohammed VI của Maroc đã ban hành chỉ thị thành lập một ủy ban cung cấp các dịch vụ cứu trợ nhằm cung cấp dịch vụ chăm sóc, nhà ở và thực phẩm cho những người bị ảnh hưởng.
Cảnh tượng tàn phá và tuyệt vọng cũng diễn ra tại các ngôi làng nằm rải rác dưới chân dãy núi Atlas, nơi trận động đất là tâm điểm.
Những khu vực hẻo lánh này có số người thiệt mạng cao nhất, với những ngôi nhà làm từ gạch bùn đổ sập vào người dân và những tảng đá chặn đường cho đội cứu hộ đến.
Cảnh quay từ trên không cho thấy các ngôi làng nằm trên sườn dốc bị san phẳng, biến thành đống gạch vụn sau trận động đất.
Fatima, 50 tuổi, nói với CNN rằng ngôi nhà của bà ở ngôi làng miền núi Asni đã bị phá hủy.
“Tôi chưa kịp ôm bọn trẻ chạy ra ngoài thì thấy nhà mình sụp đổ ngay trước mắt. Nhà hàng xóm cũng bị sập và có 2 người chết dưới đống đổ nát”, bà nói.
Mohammed, 50 tuổi, ở thị trấn Ouirgane gần đó, mất 4 thành viên trong gia đình trong trận động đất.
“Tôi cùng hai con đã thoát ra ngoài an toàn nhưng bị lạc mất những người còn lại. Nhà tôi không còn nữa” - anh nói.
Hiện trường vụ động đất
Lực lượng cứu hộ đang chạy đua với thời gian. 72 giờ đầu tiên sau trận động đất là giai đoạn quan trọng nhất để tìm kiếm người sống sót, vì tình trạng của những người bị mắc kẹt và bị thương có thể nhanh chóng xấu đi sau khoảng thời gian đó.
Pháp đã kích hoạt viện trợ khẩn cấp do chính quyền địa phương tài trợ, trong khi các dịch vụ khẩn cấp của Israel chuẩn bị huy động ở Maroc.
Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất sẽ thiết lập một “cây cầu hàng không” để cung cấp vật tư, còn Algeria đã mở lại không phận cho các chuyến bay viện trợ nhân đạo và y tế mặc dù trước đó đã cắt đứt quan hệ ngoại giao với Maroc. Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang gửi nhân sự và lều bạt.
Tổ chức Y tế Thế giới cho biết hơn 300.000 người đã bị ảnh hưởng bởi các trận động đất mạnh ở Marrakech và các khu vực lân cận.
Kể từ năm 2004, đất nước này chưa từng chứng kiến thảm họa nào tương đương, khi một trận động đất mạnh 6,3 độ richter tấn công thành phố cảng Al Hoceima, cướp đi sinh mạng của khoảng 630 người.
Trận động đất tồi tệ nhất thời hiện đại ở Maroc xảy ra vào năm 1960 gần thành phố Agadir phía tây khiến ít nhất 12.000 người thiệt mạng.