(CAO) Hôm 22/2, Reuters đưa tin các nhà đàm phán Mỹ đang gây sức ép với chính quyền Ukraine để được tiếp cận các loại khoáng sản quan trọng của nước này bằng cách nêu ra khả năng cắt quyền truy cập vào hệ thống internet vệ tinh Starlink của tỷ phú Elon Musk giúp Kyiv giữ liên lạc.
Các nguồn thạo tin cho biết việc Ukraine tiếp tục được tiếp cận Starlink do công ty SpaceX sở hữu đã được đưa ra trong các cuộc thảo luận giữa các quan chức Mỹ và Ukraine sau khi Tổng thống Ukraine - Volodymyr Zelenskiy từ chối đề xuất ban đầu từ Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent về trao đổi khoáng sản.
Starlink cung cấp kết nối internet quan trọng cho Ukraine để giữ liên lạc ở những vùng xa xôi đang bị chiến tranh tàn phá cũng như hoạt động của quân đội của nước này.
Một trong những nguồn tin đã được thông báo về các cuộc đàm phán rằng vấn đề này đã được nêu lại vào ngày 20/2 trong các cuộc họp giữa Keith Kellogg, đặc phái viên Mỹ về Ukraine và ông Zelenskiy.
Trong cuộc họp, Ukraine đã được thông báo rằng họ sẽ phải đối mặt với việc ngừng cung cấp dịch vụ Internet vệ tinh nếu không đạt được thỏa thuận về việc trao đổi các loại khoáng sản quan trọng với Mỹ.
"Ukraine chạy trên Starlink. Họ coi đó là ngôi sao Bắc Đẩu của họ. Mất Starlink ... sẽ là một đòn giáng mạnh" - một trong các nguồn tin nhận định với Reuters.
Hệ thống vệ tinh Starlink giúp cung ứng Internet cho Ukraine trong cuộc chiến với Nga - Ảnh: Space X
Ông Zelenskiy trước đó đã bác bỏ yêu cầu từ chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc trao đổi 500 tỷ đô la tài sản khoáng sản từ Ukraine để đổi lại số tiền mà Washington đã viện trợ thời chiến.
Zelenskiy cho biết ông từ chối thoả thuận vì Mỹ không đưa ra bất kỳ đảm bảo an ninh cụ thể nào.
Vào ngày 21/2, tổng thống Ukraine cho hay các nhóm đàm phán của Mỹ và Ukraine đang làm việc trên một thỏa thuận và Trump cho biết ông hy vọng một thỏa thuận sẽ sớm được ký kết.
Tỷ phú Elon Musk đã vội vã chuyển hàng nghìn thiết bị đầu cuối Starlink đến Ukraine để thay thế các dịch vụ truyền thông bị Nga phá hủy sau cuộc tấn công quân sự vào tháng 2/2022.
Được ca ngợi là “anh hùng” ở Ukraine, Musk sau đó đã hạn chế quyền truy cập ít nhất một lần trước đó vào mùa thu năm 2022 khi ông chỉ trích nhiều hơn cách Kyiv xử lý cuộc chiến.
Các nhà lập pháp Mỹ đang chia rẽ về nỗ lực của Trump nhằm nhanh chóng chấm dứt chiến tranh Ukraine và một số người đã đặt ra câu hỏi về nỗ lực nhanh chóng của Musk nhằm sa thải hàng nghìn công nhân liên bang và đóng cửa các cơ quan liên bang.
Melinda Haring, thành viên cấp cao của Hội đồng Đại Tây Dương cho biết Starlink rất cần thiết cho hoạt động máy bay không người lái của Ukraine, một trụ cột chính trong chiến lược quân sự của nước này.
"Mất Starlink sẽ là một bước ngoặt" - Haring nhận định, lưu ý rằng Ukraine hiện ngang bằng 1 -1 với Nga về mặt sử dụng máy bay không người lái và đạn pháo. Ukraine có nhiều loại máy bay không người lái khác nhau, từ máy bay không người lái trên biển và máy bay không người lái giám sát đến máy bay không người lái tầm xa.
Mùa thu năm ngoái, Ukraine đã đưa ra ý tưởng “mở cửa” các mỏ khoáng sản quan trọng của mình để các đồng minh đầu tư. Đây là một phần của "kế hoạch chiến thắng" nhằm đưa Ukraine vào vị thế mạnh nhất để đàm phán và buộc Nga phải ngồi vào bàn đàm phán.
Ông Trump đã chấp nhận ý tưởng này khi cho biết ông muốn Ukraine cung cấp đất hiếm và các khoáng sản khác cho Mỹ để đổi lấy việc hỗ trợ tài chính cho nỗ lực chiến tranh của nước này.
Tuần trước, Zelenskiy đã bác bỏ một đề xuất chi tiết của Mỹ, theo đó Washington và các công ty Mỹ sẽ nhận được 50% khoáng sản quan trọng của Ukraine, bao gồm than chì, urani, titan và lithium, một thành phần chính trong pin xe điện.