(CAO) “Chơi dao có ngày đứt tay” là khuyến cáo đã ứng nghiệm trên mặt trận chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở miền bắc Iraq khi cả hai lực lượng được Mỹ hỗ trợ vũ khí và huấn luyện là quân đội Iraq và lực lượng người Kurd bắt đầu quay sang “choảng nhau” thay vì chuyên tâm đánh IS.
Tờ New York Times mấy ngày qua đưa tin Mỹ đã phải lên tiếng kêu gọi 2 bên kiềm chế trong khi chiến dịch quân sự chiếm lấy thành phố Kirkuk và tỉnh này mới bắt đầu.
Chiến dịch chiếm lấy Kirkuk trớ trêu thay không phải là cách để chính quyền Iraq nhắm đến mục tiêu là IS mà là chiếm Kirkuk để đẩy lực lượng người Kurd ra khỏi tỉnh này, nhất là ở những khu vực họ trú gần các giếng dầu.
Thủ tướng Iraq – Haider al –Abadi trong một thông cáo nêu rõ ông đã yêu cầu binh lính thiết đặt giới nghiêm ở các khu vực “có sự hợp tác giữa người dân Kirkuk và những chiến binh người Kurd”.
Mấy ngày nay, đụng độ giữa hai bên được ghi nhận liên tục, động thái mà các nhà bình luận quốc tế nhận định là sự trả đũa của chính quyền Iraq khi cộng đồng người Kurd ở miền bắc nước này tổ chức cuộc trưng cầu đòi độc lập, đòi tách khu vực tự trị của người Kurd khỏi Iraq để thành lập nên một quốc gia độc lập hẳn hoi cho dân tộc Kurd vào tháng trước. Cuộc bỏ phiếu trưng cầu của người Kurd được so sánh với yêu sách đòi độc lập của xứ Catalan – Tây Ban Nha. Chỉ khác một điều xứ Catalan yên bình và giàu có còn khu vực bắc Iraq đang chìm ngập trong giao tranh ác liệt với IS và sự bất đồng giữa chính quyền Iraq với sắc dân người Kurd ở đây.
Cả quân đội Iraq và các chiến binh người Kurd trước nay là hai lực lượng được Mỹ huấn luyện và trang bị vũ khí nằm trong liên minh do Mỹ dẫn đầu chống lại IS. Thậm chí tính chiến đấu của các chiến binh Kurd còn được đánh giá cao hơn và hiệu quả hơn quân đội Iraq khi nhiều lần đẩy lùi được các đợt tiến công của IS. Dù làm mưa làm gió khắp các dải đất ở Iraq và Syria nhưng IS chưa lần nào xâm nhập và kiểm soát được khu tự trị của người Kurd với thành phố Kirkuk là thủ phủ.
Quân đội Iraq trên đường hành quân đến Kirkuk - Ảnh: Reuters
Đứng cửa giữa, Lầu Năm Góc những ngày qua chỉ còn nước thúc giục 2 bên tập trung vào cuộc chiến chống IS và tránh xung đột giữa những “người dân Iraq”. Tuy nhiên người Kurd chưa bao giờ xem mình là “người dân của Iraq” mà là một dân tộc riêng biệt có một nền văn hóa đặc sắc nhưng chưa từng có một quốc gia riêng.
Dù Mỹ phản đối cuộc trưng cầu độc lập của người Kurd hồi tháng trước nhưng phản đối của Washington dường như vô hiệu trước quyết tâm độc lập của dân tộc này.
Cuộc trưng cầu sau đó vẫn được tiến hành mà không ai ngăn được giống trường hợp của xứ Catalan. Chính quyền tự trị người Kurd sau đó thông báo 93% số người đi bỏ phiếu đã đánh vào ô “tán thành” để khu tự trị này độc lập khỏi Iraq.
Xe quân đội Iraq tiến vào Kirkuk - Ảnh: Reuters
Giữa cuộc chiến chống IS còn ngổn ngang, cần sự đoàn kết của các lực lượng dưới sự chỉ huy của Mỹ, bất đồng giữa chính quyền Baghdad với chính quyền tự trị người Kurd đã biến thành giao tranh, ngăn tiến độ giải phóng các khu vực IS chiếm và đẩy Mỹ vào thế kẹt trên bàn cờ.
Trưa 21-10 (giờ VN), quân đội Iraq tuyên bố đã kiểm soát hoàn toàn thành phố Kirkuk cũng như tỉnh Kirkuk khỏi tay các chiến binh Kurd. Tuy nhiên bất đồng sâu sắc vẫn còn đó khiến khả năng lực lượng người Kurd mấy ngày tới có khả năng phản công lại rất cao. Iraq những ngày tiếp theo sẽ còn nóng bỏng.