(CAO) Hai thành phố lớn Istanbul và Ankara của Thổ Nhĩ Kỳ từ 21h45 đêm qua 15-7 (giờ VN) đến 9h sáng nay 16-7 chìm trong hỗn loạn khi một nhóm binh sĩ khoảng 104 người bất ngờ tiến hành cuộc đảo chính.
Các ổ chiến đấu của binh sĩ nổi loạn đã tấn công quảng trường Taksim ở Istanbul, phong tỏa cầu bắt qua Eo biển Bosphorus nối Á- Âu. Một nhóm khác tấn công các cơ quan truyền thông và tòa nhà quốc hội bị đánh bom. Trong khi đó một toán lính xông vào dinh tổng thống ở Ankara, còn trụ sở cảnh sát quốc gia cũng bị trực thăng của lực lượng đảo chính tấn công. Đụng độ giữa những người ủng hộ tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan và quân đảo chính trên các tuyến phố khiến nhiều người thương vong.
Đến sáng nay 16-7, cuộc đảo chính đã bị đẩy lùi khi quân đội Thổ kiểm soát được nhóm binh sĩ nổi loạn. Nhiều tên bị bắt, số khác đã giao nộp vũ khí cho cảnh sát và quy hàng. Đã có ít nhất 42 người thiệt mạng.
Trụ sở cảnh sát tại Ankara bị quân nổi dậy tấn công. Ít nhất 17 cảnh sát thiệt mạng - Ảnh: Daily Mail
Người dân Thổ Nhĩ Kỳ đã phản đối cuộc đảo chính. Đám đông reo hò ủng hộ tổng thống Erdogan khi ông xuất hiện ở sân bay Istanbul. Nhiều người cản đường xe tăng của nhóm đảo chính tiến vào thành phố.
Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã cáo buộc kẻ cầm đầu nhóm binh sĩ này là Muharrem Kose - người từng là thành viên theo giáo sĩ Gulen.Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan cũng cáo buộc nỗ lực đảo chính lần này được giáo sĩ Fethullah Gulen chủ mưu.
Fethullah Gulen là một học giả tôn giáo Thổ Nhĩ Kỳ sống tại Mỹ. Năm nay ông 75 tuổi, sống ở Saylorsburg, bang Pennsylvania – Mỹ nhưng vẫn còn “thanh thế” trong giới chính trị, quân sự, tư pháp ở Thổ Nhĩ Kỳ. Gulen từng là đồng minh của Tổng thống Erdogan cách đây vài năm nhưng từ năm 2013 ông quay sang cáo buộc Erdogan chuyên quyền.
Một người đàn ông nằm chắn trước xe tăng của quân nổi dậy, ngăn nó tiến vào sân bay Ataturk Istanbul. Nhiều người dân đã đổ ra đường phản đối cuộc đảo chính - Ảnh:Reuters
Chưa rõ động cơ của cuộc đảo chính tối qua là gì nhưng nhiều khả năng là để ngăn chặn Erdogan thâu tóm quyền lực khi ông chuẩn bị tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý thay đổi hiến pháp vào cuối năm nay nhằm trao thêm quyền lực cho chính ông. Fethullah Gulen đã bác bỏ cáo buộc của Erdogan.
Phản ứng trước cuộc đảo chính, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean Claude Juncker và đại diện cấp cao của EU về đối ngoại Federica Mogherini đã ban hành một tuyên bố ủng hộ chính phủ Erdogan. Tuyên bố nhấn mạnh: “Thổ Nhĩ Kỳ là một đối tác quan trọng của Liên minh châu Âu. EU sẽ hỗ trợ đầy đủ cho chính phủ mà dân đã chọn, các tổ chức trong nước và theo quy định của pháp luật. Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi diễn tiến vụ việc và phối hợp với 28 thành viên của EU".
Tổng thống Mỹ Obama kêu gọi tất cả các đảng phái ở Thổ Nhĩ Kỳ "hỗ trợ chính phủ được bầu chọn của Thổ Nhĩ Kỳ, kiềm chế, tránh để xảy ra bạo lực và đổ máu". Trong khi đó, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Nga "quan ngại sâu sắc về những tin tức tại Thổ Nhĩ Kỳ"
Người đàn ông sau đó cởi trần đứng trước xe tăng phản đối đảo chính - Ảnh: Reuters
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov kêu gọi kiềm chế, tránh để đổ máu ở Thổ Nhĩ Kỳ và thúc giục các bên giải quyết vấn đề trong khuôn khổ của hiến pháp. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho biết ông hy vọng sẽ có hòa bình, ổn định tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Hiện chưa có tổ chức nào đứng ra nhận trách nhiệm vụ việc.
Cảnh sát bên cạnh một người đàn ông bị bắn sau khi đụng độ với lực lượng đảo chính ở cầu Bosphorus - Ảnh: AFP
Người dân cấp tốc đưa một người bị quân đảo chính bắn đi cấp cứu - Ảnh: AFP
Xe tăng của quân đảo chính cán qua chiếc ô tô do người dân chắn ngang đường để phản đối vụ việc - Ảnh: AP
Ngưởi dân chặn các tuyến đường ngăn xe tăng của lực lượng đảo chính tiến vào thành phố - Ảnh: Getty Images
Khung cảnh hỗn loạn diễn ra ở một quảng trường vì đảo chính - Ảnh: Reuters
Quân đảo chính thiết lập trạm kiểm soát ở một tuyến đường chiến lược để kiểm soát tình hình và "ban bố" thiết quân luật - Ảnh: Getty Images
Người dân biểu tình phản đối đảo chính - Ảnh: EPA
Những người dân nấp sau xe tải khi một vụ nổ diễn ra
Người dân trèo lên xe tăng cản đường đảo chính - Ảnh: AP
Một người dân nằm giữa đường cản đường xe tăng quân đảo chính
Họ phản đối đảo chính, ủng hộ chính quyền Erdogan
Khung cảnh tang hoang trên đường phố - Ảnh: AP
Một người dân bị thương sau khi đụng độ với lực lượng đảo chính - Ảnh: AFP
Khói lửa bốc lên mù trời ở những địa điểm bị quân đảo chính tấn công
Một chiếc ô tô cản đường đoàn xe tăng của quân đảo chính bị cán nát - Ảnh: Reuters
Một người dân bị thương - Ảnh: AFP
Tổng thống Erdogan trả lời báo giới trong khi cuộc đảo chính diễn ra Ảnh: Reuters