(CAO) Hôm 13/11, Reuters đưa tin Iran đang phải vật lộn với cuộc khủng hoảng thiếu nước nghiêm trọng nhất trong nhiều thập kỷ, khi thủ đô Tehran - một thành phố hơn 10 triệu dân có thể sớm trở thành nơi không thể sinh sống nếu hạn hán vẫn tiếp diễn.
Tổng thống Iran - Masoud Pezeshkian đã cảnh báo rằng nếu không có mưa vào tháng 12, chính phủ phải bắt đầu phân phối nước ở Tehran.
"Ngay cả khi chúng ta phân phối nước theo khẩu phần và trời vẫn không mưa, thì chúng ta sẽ không có nước. Người dân phải sơ tán khỏi Tehran" - Tổng thống Pezeshkian cảnh báo vào ngày 6/11.
Cuộc khủng hoảng nước ở Iran xảy ra sau một mùa hè nắng nóng như thiêu đốt, không chỉ đơn thuần là hậu quả của lượng mưa thấp.
Việc xây dựng các con đập quá mức, khoan giếng bất hợp pháp và các hoạt động nông nghiệp kém hiệu quả đã làm cạn kiệt nguồn nước dự trữ, theo nhận định của hàng chục nhà phê bình và chuyên gia về nước đã nhận định với truyền thông nhà nước trong những ngày qua.
Việc đối phó với tình trạng thiếu nước dai dẳng càng làm gia tăng áp lực lên các gia đình và cộng đồng, làm gia tăng nguy cơ bất ổn. Trên khắp Iran, từ các căn hộ cao tầng ở thủ đô đến các thành phố và thị trấn nhỏ, cuộc khủng hoảng nước đang diễn ra.
Khi vòi nước trong căn hộ ở phía đông Tehran bị cạn vào tuần trước, Mahnaz không hề được báo trước và cũng không có nước dự phòng.
Người dân mua thùng chứa nước ở Tehran đối phó với cuộc khủng hoảng - Ảnh: Reuters
"Lúc đó khoảng 10 giờ tối, và nước mãi đến 6 giờ sáng mới có" – cô kể với Reuters. Không có máy bơm hay kho chứa, cô và hai con buộc phải chờ đợi, đánh răng và rửa tay bằng nước đóng chai.
Công ty Nước và Xử lý nước thải quốc gia Iran đã bác bỏ các báo cáo về những bất cập trong việc phân phối nước chính thức ở Tehran, nhưng xác nhận rằng việc giảm áp lực nước hàng đêm đang được áp dụng ở Tehran và có thể giảm xuống mức 0 ở một số quận, theo truyền thông nhà nước đưa tin.
Tổng thống Pezeshkian cũng cảnh báo về việc tiêu thụ quá mức vào tháng 7. Các cơ quan quản lý nước cho biết vào thời điểm đó, 70% cư dân Tehran tiêu thụ nhiều hơn mức tiêu chuẩn 130 lít mỗi ngày.
Tuần trước, truyền thông nhà nước dẫn lời Mohammadreza Kavianpour, người đứng đầu Viện Nghiên cứu nước Iran cho biết lượng mưa năm ngoái thấp hơn 40% so với mức trung bình 57 năm qua tại Iran và dự báo tình trạng khô hạn sẽ tiếp tục kéo dài đến cuối tháng 12.
Thủ đô Iran phụ thuộc hoàn toàn vào 5 hồ chứa được cấp nước từ các con sông bên ngoài thành phố. Tuy nhiên, lượng nước chảy vào đã giảm mạnh. Behzad Parsa - người đứng đầu Công ty Nước khu vực Tehran cho biết tuần trước rằng mực nước đã giảm 43% so với năm ngoái, khiến đập Amir Kabir chỉ còn 14 triệu mét khối - tương đương 8% công suất.
Một dòng sông cạn trơ đáy ở Iran - Ảnh: Reuters
Ông cho biết các hồ chứa nước ở Tehran, vốn trước đây có thể chứa gần 500 triệu mét khối, giờ chỉ còn chứa được 250 triệu mét khối, giảm gần một nửa, và với tốc độ tiêu thụ hiện tại, có thể cạn kiệt trong vòng hai tuần.
Cuộc khủng hoảng này lan rộng ra ngoài phạm vi Tehran. Trên toàn quốc, 19 đập lớn - chiếm khoảng 10% tổng số đập của Iran đã cạn kiệt. Tại thành phố Mashhad lớn thứ hai của Iran, với dân số 4 triệu người, trữ lượng nước đã giảm xuống dưới 3%.
Cuộc khủng hoảng xảy ra sau khi nhiệt độ phá kỷ lục và tình trạng mất điện luân phiên. Vào tháng 7 và tháng 8, chính phủ đã ban bố tình trạng khẩn cấp để giảm mức tiêu thụ nước và năng lượng, đóng cửa một số tòa nhà công cộng và ngân hàng khi nhiệt độ lên tới hơn 50 độ C ở một số khu vực.
Chính quyền cho biết biến đổi khí hậu đã làm trầm trọng thêm vấn đề, với nhiệt độ tăng cao làm tăng tốc độ bốc hơi và thất thoát nước ngầm.
Tình trạng hạn hán đã góp phần gây ra khủng hoảng nước trên diện rộng - Ảnh: Reuters
Một số tờ báo đã chỉ trích các chính sách môi trường của chính phủ, viện dẫn việc bổ nhiệm các nhà quản lý không đủ trình độ và chính trị hóa việc quản lý tài nguyên. Chính phủ đã bác bỏ những cáo buộc này.