Từ đất mình thành đất người ta
Trình bày với Báo Công an TPHCM, cụ ông Nguyễn Ngọc Đơn (75 tuổi, ngụ Bình Phước) cho biết, vào khoảng cuối năm 1989 đầu năm 1990, ông được xã Kiến Đức chấp thuận khai hoang khu đất 2.000 mét vuông và dựng 1 căn nhà gỗ nhỏ trên chính khoảnh đất này.
Đến cuối năm 1991, ông Đơn vì có chuyện gia đình nên tạm rời xa khu vực này để trở về quê nhà ở Bình Phước lo liệu. Trước khi rời đi, ông có nhờ Nguyễn Ngọc Thắng trông coi.
Khu đất đang xảy ra tranh chấp
Trong khoảng thời gian ông Đơn rời đi, vợ chồng bà Đoàn Thị Nguyệt đã tới đây để dựng nhà và canh tác trên khu đất mà ông Đơn đã khai hóa dù ông Thắng phản đối. Ông Đơn đã phải quay lại khu đất do mình khai phá trước đó để giải quyết vụ việc thì “tá hỏa” vì người khác đã dựng nhà trên khu đất của mình.
Toàn bộ sự việc sau đó đã được ông Đơn trình báo tới Ủy ban nhân dân (UBND) xã Kiến Đức để nhờ giải quyết. Đến ngày 29/01/1996, đại diện UBND xã Kiến Đức xuống hiện trường xác minh lập biên bản.
Đến ngày 15/03/1996, UBND xã chuyển hồ sơ lên Phòng địa chính huyện để xử lý, nhưng kể từ đó cho đến nay sự việc vẫn chỉ chìm sâu trong im lặng. Cũng trong thời gian này (16/01/1996), UBND xã Kiến Đức dù đang giải quyết tranh chấp tại khu đất này vẫn xác nhận đơn xin cấp đất ở, đất sản xuất nông nghiệp của bà Nguyệt là “đất không có tranh chấp”.
Đến đầu năm 2019, vụ việc được Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh Đắk Nông thụ lý, giải quyết. TAND tỉnh này có yêu cầu huyện Đắk R’Lấp cung cấp các giấy tờ có liên quan. Trong số này có công số 01/CV-UB ngày 05/01/1999 về việc trả lời đơn khiếu nại của ông Đơn. Công văn xác nhận năm 1989 ông Đơn có dựng căn nhà trên phần đất này là hoàn toàn chính xác.
Bên cạnh đó trong công văn cũng thông tin thêm, do ông Đơn dựng nhà bằng gỗ tạp nên khoảng năm 1990 - 1991 bị đổ. Năm 1994, thì vợ chồng bà Nguyệt thấy đất trống nên đến dựng căn nhà để ở, huyện xét thấy ông Đơn đã không sử dụng đất trong thời gian 12 tháng, không có hộ khẩu thường trú ở nơi xin giao đất... nên bác khiếu kiện của ông Đơn.
Ông Nguyễn Ngọc Đơn và hành trình hơn 20 năm ròng rã đòi lại đất
Trước nội dung mà huyện Đắk R’Lấp đưa ra, ông Đơn hoàn toàn bất ngờ và cho biết, từ trước đến nay ông không hề biết có sự tồn tại của công văn này. Khi được phía nguyên đơn chất vấn cơ sở để ban hành công văn số 01/CV-UB ngày 05/01/1999, thì đại diện UBND huyện Đắk R’Lấp cho biết, hồ sơ đã thất lạc(!)
Bên cạnh đó, nhiều hồ sơ có liên quan tới chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) của bà Đoàn Thị Nguyệt khi được công khai tại các buổi làm việc với TAND tỉnh Đắk Nông cũng có sự bất thường. Đặc biệt, các văn bản thể hiện thời gian gia đình bà Nguyệt khai hoang, sử dụng mảnh đất không trùng khớp nhau
Như tại tờ cam kết ngày 08/11/2004, bà Nguyệt xác nhận “lô đất trên là của gia đình tôi tự khai hoang từ năm 1989”. Nhưng trong đơn “xin hợp thức hóa quyền sử dụng đất ngày 08/11/2004”, UBND thị trấn Kiến Đức lại xác nhận đất có nguồn gốc khai phá năm 1994.
Tiếp đến, trong đơn xin đăng ký QSDĐ ngày 08/11/2004, mặc dù bà Nguyệt kê khai “nguồn gốc sử dụng đất là khai hoang năm 1994” nhưng UBND thị trấn Kiến Đức lại xác nhận “nguồn gốc đất khai hoang sử dụng năm 1989” và trong tờ khai xác định mốc đất vào ngày 08/11/2004 lại thể hiện nguồn gốc “đất khai hoang năm từ 1994” (?)
"Giải mã" bộ hồ sơ bị chỉnh sửa
Trước những khuất tất về bộ hồ sơ cấp giấy CNQSDĐ của bà Đoàn Thị Nguyệt, ông Đơn sau đó đã yêu cầu TAND tỉnh Đắk Nông cho giám định. Phòng kỹ thuật hình sự (KTHS) Công an (CA) tỉnh Đắk Nông sau đó đã có Kết luận giám định (KLGĐ) số 185/GĐTL-PC09 (ngày 30-10-2020) và công văn số 112/PC09-GĐTL (ngày 23-12-2020) để bổ sung, làm rõ Kết luận giám định ngày 30-10-2020.
Kết luận giám định (bên trái) và công văn bổ sung của Phòng KTHS (CA tỉnh Đắk Nông) về hồ sơ cấp QSDĐ cho gia đình bà Đoàn Thị Nguyệt
Phiên tòa sơ thẩm “quên” nhân chứng(?)
Sau gần ba năm thụ lý, mới đây TAND tỉnh Đắk Nông đã ra quyết định xét xử vụ án. Tuy nhiên không biết vì lý do gì các nhân chứng có liên quan lại không được TAND tỉnh triệu tập? Đây là những người làm chứng có thể xác định về nguồn gốc thửa đất đang tranh chấp do là dân sinh sống tại địa phương, từng giúp cụ ông Nguyễn Ngọc Đơn xây dựng nhà trên khu đất được cấp. Đáng nói, trong số này còn có cả nguyên chủ tịch UBND xã Kiến Đức, người vào thời điểm đó xác nhận đơn xin cấp đất cho ông Đơn.
Theo đó, Phòng KTHS kết luận một số tài liệu trong hồ sơ xin cấp GCNQSDĐ của bà Đoàn Thị Nguyệt bị chỉnh sửa ở những nội dung quan trọng, liên quan đến việc xác định nguồn gốc thửa đất đang tranh chấp.
Gần như toàn bộ nội dung kê khai và xác nhận nguồn gốc đất trên các tờ khai và nội dung xác nhận của UBND xã Kiến Đức đều bị chỉnh sửa từ năm 1989 thành năm 1994.
Tại đơn đăng ký QSDĐ đề ngày 08-11-2004, năm khai hoang sử dụng đất 1989 được sửa lại thành năm 1994. Đơn xin hợp thức hóa QSDĐ đề ngày 08-11-2004 nội dung kê khai việc khai hoang “năm 1989” bị sửa thành “năm 1994”.
Hàng loạt các vị trí bị chỉnh sửa trong tài liệu cấp chứng nhận QSDĐ của bà Đoàn Thị Nguyệt do CA tỉnh Đắk Nông chỉ ra
Ngay cả phần nội dung xác nhận năm “khai phá sử dụng đất” của UBND thị trấn Kiến Đức cũng bị chỉnh sửa từ năm 1989 thành năm 1994. Ngoài ra, nhiều tài liệu có thể hiện thời gian xác nhận trên trong bộ hồ sơ này cũng có kết luận bị chỉnh sửa từ cơ quan công an.
Từ KLGĐ của Phòng KTHS đã hé lộ nhiều khuất tất đằng sau bộ hồ sơ đất đai của bà Nguyệt được UBND huyện Đắk R’Lấp cấp vào năm 2004. Tại sao giữa thời điểm mảnh đất này đang diễn ra tranh chấp thì bà Đoàn Thị Nguyệt lại nhận được GCNQSĐ. Bên cạnh đó, lý do thất lạc hồ sơ mà UBND huyện Đắk R’Lấp đưa ra liệu có thỏa đáng hay đó chỉ là cái cớ nhằm che đi một điều gì đó(?)
Nhưng rõ ràng, việc Phòng KTHS CA tỉnh Đắk Nông đưa ra bản KLGĐ cho thấy hồ sơ đất đai của bà Nguyệt bị chỉnh sửa đã phần nào phơi bày trước công luận những sự thật bị chìm suốt hàng chục năm trời.
UBND huyện Đắk R’Lấp sửa tài liệu làm gì (?)
Bản gốc “Danh sách xét duyệt cấp Giấy CNQSDĐ” của UBND thị trấn Kiến Đức đề ngày 20/10/2004 nhưng không biết vì lý do gì trước khi cung cấp chứng cứ cho TAND tỉnh Đắk Nông, UBND huyện Đắk R’Lấp lại sửa “Danh sách xét duyệt cấp Giấy CNQSDĐ” này thành ngày 13/11/2004. Thực tế, ngày 08/11/2004, bà Nguyệt mới nộp đơn xin hợp thức hóa quyền sử dụng đất nhưng “Danh sách xét duyệt cấp Giấy CNQSDĐ” lại được chốt sổ từ ngày 20-10 (cùng năm). Rõ ràng, không thể có chuyện bà Nguyệt được xét duyệt cấp đất trước ngày 08/11/2004 được nhưng còn việc thay đổi của UBND huyện Đắk R’ Lấp nhằm mục đích gì đến nay vẫn chưa được đơn vị này giải thích cụ thể.